Η Διόρθωση των Κακώς Κειμένων Προϋποθέτει τη Βελτίωση των Καλώς Κειμένων

Γράφει ο Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος

Συχνά έχουμε την τάση στην Ελλάδα να καυτηριάζουμε τα κακώς κείμενα. Εύκολο να κατακρίνουμε, δύσκολο να αναδείξουμε τα καλά. Ο λόγος εν προκειμένω για τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και σχετικό πρόσφατο άρθρο στην Καθημερινή [1]. Είναι απαραίτητο να διορθώνουμε τα κακώς κείμενα, αλλά τι να το κάνουμε αν στη διαδικασία παραμελούμε με καταστροφικές συνέπειες τα καλά του προς διόρθωση αντικειμένου; Πόσο μάλιστα όταν αυτό χρησιμοποιείται πολλές φορές με μη αντικειμενικό τρόπο για την επίτευξη στόχων, όπως για παράδειγμα αναλύεται στη [2]; Διορθώνουμε λ.χ. το πρόβλημα των αιωνίων φοιτητών αλλά στερούμε από την έρευνα τη λιγοστή ζωτική χρηματοδότηση [3] και αφήνουμε τους καλύτερους ερευνητές να φύγουν στο εξωτερικό. Τα Πανεπιστήμια με την υποστελέχωση που συνεπάγεται η μη αντικατάσταση του διδακτικού/ερευνητικού προσωπικού που φεύγει είναι καταδικασμένο σε λίγα χρόνια σε ουσιαστικό μαρασμό. Τι να την κάνουμε μετά τη διόρθωση;

Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο και τα Ελληνικά Ερευνητικά κέντρα είναι η πιο αποδοτική επένδυση διεθνώς. Υπερβολή; Και όμως δείτε το πρώτο από τα παρακάτω σχήματα που προέρχεται από το δικτυακό τόπο του εγκυρότερου επιστημονικού περιοδικού Nature [4]. Δείχνει πως η παραγωγή ερευνητικού έργου στην Ελλάδα βρίσκεται στον παγκόσμιο ερευνητικό χάρτη. Από μόνο του αυτό είναι επίτευγμα, ο ΟΗΕ έχει 193 κράτη-μέλη… Δεν είναι μόνο αυτό όμως: Η παραγωγή ερευνητικών εργασιών ανά μονάδα πληθυσμού είναι συγκρίσιμη με αυτή των ΗΠΑ [5]. Ακόμα περισσότερο, οι άριστες δημοσιεύσεις, δηλ. οι πιο γνωστές στον επιστημονικό χώρο, είναι για την Ελλάδα 1.13% και μόνο 4 χώρες έχουν σημαντικό προβάδισμα σε σχέση με μας ( > 1.67%).

Το δεύτερο σχήμα προέρχεται από το δικτυακό τόπο του έγκριτου επιστημονικού περιοδικού Science [5]. Εδώ βλέπουμε τον αριθμό των ερευνητών κάθε χώρας σε σχέση με τα χρήματα που ξοδεύει η χώρα στην έρευνα και ανάπτυξη. Παρατηρούμε ότι αναλογικά η Ελλάδα έχει αριθμό ερευνητών ίδιο με χώρες όπως οι ΗΠΑ, Ιαπωνία, Δανία, Αυστρία, Καναδάς και άλλες ενώ περνάμε χώρες όπως η Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και άλλες. Αλλά, ΜΟΝΑΧΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ στο διάγραμμα, η Ελλάδα πληρώνει το 1/6 του ποσού, ως ποσοστό του ΑΕΠ, για την έρευνα. Μάλιστα αν αναλογιστεί κανείς πως το ΑΕΠ/κάτοικο στις χώρες αυτές είναι αρκετά υψηλότερο στις χώρες αυτές ενώ το κόστος έρευνας ίδιο ή και μεγαλύτερο, βλέπουμε πως το ποσό μικραίνει ακόμα περισσότερο.

Το συμπέρασμα; Τα χρήματα που βάζει ο Ελληνικός λαός στην έρευνα πιάνουν τόπο, πολύ περισσότερο από ότι στο διεθνή χώρο. Η έρευνα και ο ακαδημαϊκός χώρος, όμως, είναι δομές πολύπλοκες και ευαίσθητες. Δύσκολο να χτιστούν, εύκολο να γκρεμιστούν. Τι θα επιλέξουμε;