Κύριε Πρόεδρε, τὰ σέβη μου.
Κυρίες καὶ κύριοι Βουλευταί, ὑπάρχει καιρὸς τοῦ λέγειν, ὑπάρχει καιρὸς τοῦ ἀντιλέγειν, ὑπάρχει καιρὸς τοῦ ψέγειν.
Σήμερα γιὰ μένα θὰ εἶναι ὁ καιρὸς τοῦ ὑμνεῖν αἶνον, ἔπαινον, τοῦ ὑμνεῖν τὴν ἰλιαδορωμιοσύνη.
Κύριες καὶ κύριοι Βουλευταί,
«ἔρχομαι ἀπὸ μακριά. Οἱ συλλέκτριες τῶν κρόκων τῆς Θήρας πορεύονται πλάι μου, κι ἀπό κοντά, παγεμένες μέ τόν ἄνεμο τόν βόρειο, οἱ Μυροφόρες, ὡραῖες μές στά τριανταφυλλιά τους καί τή χρυσή τῶν ἀγγέλων ἀντανάκλαση». [Ὀδ. Ἐλύτης]
Κύριοι καὶ κυρίες Βουλευτὲς ἢ Βουλευτῖνες ἢ κυρίες καὶ κύριοι, σύντροφοι καὶ συντρόφισσες, ἐπειδὴ σήμερα, αὔριο, παραπέρα, αὐτὲς τὶς ἡμέρες, ὅπως πάντοτε, ἀείποτε καὶ συνεχῶς, θὰ βυσσοδομοῦν πάλι ἡ κουστωδία τῶν δυσσεβῶν Βρυξελλῶν καὶ ἐκεῖνος ὁ ἀρχέκακος ὄφις, ὁ Ἀλεμανός, γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς θὰ πρέπει νὰ ξαναγυρίσουμε στὸν καθ’ ἡμᾶς τρόπον. Ποιός εἶναι ὁ τρόπος μας; Αὐτός: «Πᾶσαν μὲν θάλασσαν καὶ γῆν ἐσβατὸν τῇ ἡμετέρᾳ τόλμῃ καταναγκάσαντες γενέσθαι, πανταχοῦ δὲ μνημεῖα κακῶν τε κἀγαθῶν ἀΐδια ξυγκατοικήσαντες» [Θουκυδίδης]. Καὶ ἐπειδὴ θὰ ἐπανέλθουν πάλι οἱ δυσσεβεῖς καὶ οἱ ἄλλοι Ἀλεμανοὶ καὶ ὡς ἀρχέκακος ὄφις, ἐμεῖς ξέρουμε ὅτι θὰ συμπαραταχθοῦμε, θὰ συμπορευθοῦμε, θὰ συμπολεμήσουμε τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ, «πού ’χει στὰ μάτια της ψηφιδωτὸ τὸν καημὸ τῆς Ῥωμηοσύνης» [Γ. Σεφέρης].
Βεβαίως, ἐμεῖς διδάξαμε στὴν οἰκουμένη, ἐμεῖς διδάξαμε πάντοτε, ἐς ἀεὶ καὶ ἀείποτε καὶ ξανὰ καὶ ξανὰ ὅτι σ’ αὐτὸν ἐδῶ τὸν χρονικῶς ὑπεράχρονο τόπον, σ’ αὐτὸν τὸν τόπον, στὴν κορυφὴ τοῦ Ὁμήρου καὶ στὸ ἀκροθίνιον τοῦ Ὀλύμπου, ἐμεῖς οἱ Ὀλύμπιοι διδάξαμε ἐδῶ ὅτι ἡ Ἔρις γίνεται Ἔρως. Ναί, ἡ ἔρις γίνεται ἔρως, ἔρως ἐλευθερίας καὶ φυσικὰ ξέρουμε πολὺ καλὰ ὅτι ξεκινοῦμε ὅπως πάντα ἐδῶ καὶ τρεῖς χιλιάδες [χρόνια] ἡττημένοι, ἀλλὰ ὡς ἡττημένοι εἴμαστε αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι θὰ ξαναδώσουμε σ’ αὐτὸν τὸν πλανήτη τῶν πεπλανημένων πλανητῶν καὶ τῶν πλανήτων, τὴν καθ’ ἡμᾶς καθεστηκυῖαν πολιτείαν [Ἀριστοτέλης]. Ποιά εἶναι ἡ καθ’ ἡμᾶς καθεστηκυῖα πολιτεία; Μία καὶ μόνη. «Σὲ τοῦτα ἐδῶ τὰ μάρμαρα κακιὰ σκουριὰ δὲν πιάνει!» [Γ. Ῥίτσος].
Κύριε Πρόεδρε, τα σέβη μου.
Κυρίες και κύριοι Βουλευταί, υπάρχει καιρός του λέγειν, υπάρχει καιρός του αντιλέγειν, υπάρχει καιρός του ψέγειν.
Σήμερα για μένα θα είναι ο καιρός του υμνείν, αίνων έπαινον του υμνείν την ιλιαδορωμιοσύνη.
Κύριες και κύριοι Βουλευταί, «έρχομαι από μακριά. Οι συλλέκτριες των κρόκων της Θήρας έρχονται δίπλα μου και πηγαιμένες δίπλα με τον βόρειον τον άνεμο οι Μυροφόρες με τη χρυσή των αγγέλων αντανάκλαση». [Οδ. Ελύτης]
Κύριοι και κυρίες Βουλευτές ή Βουλευτίνες ή κυρίες και κύριοι, σύντροφοι και συντρόφισσες, επειδή σήμερα, αύριο, παραπέρα, αυτές τις μέρες, όπως πάντοτε, αείποτε και συνεχώς, θα βυσσοδομούν πάλι η κουστωδία των δυσσεβών Βρυξελλών και εκείνος ο αρχέκακος όφις ο Αλεμανός, γι’ αυτό ακριβώς θα πρέπει να ξαναγυρίσουμε στον καθ’ ημάς τρόπον. Ποιος είναι ο τρόπος μας; Αυτός: «Πᾶσαν μὲν θάλασσαν καὶ γῆν ἐσβατὸν τῇ ἡμετέρᾳ τόλμῃ καταναγκάσαντες γενέσθαι, πανταχοῦ δὲ μνημεῖα κακῶν τε κἀγαθῶν ἀΐδια ξυγκατοικήσαντες» [Θουκυδίδης]. Και επειδή θα επανέλθουν πάλι οι δυσσεβείς και οι άλλοι Αλεμανοί και ως αρχέκακος όφις, εμείς ξέρουμε ότι θα συμπαραταχθούμε, θα συμπορευθούμε, θα συμπολεμήσουμε τη υπερμάχω στρατηγώ «που ’χει στα μάτια της ψηφιδωτό τον καημό της Ρωμηοσύνης» [Γ. Σεφέρης].
Βεβαίως, εμείς διδάξαμε στην οικουμένη, εμείς διδάξαμε πάντοτε, ες αεί και αείποτε και ξανά και ξανά ότι σ’ αυτόν εδώ τον χρονικώς υπεράχρονο τόπον, σ’ αυτόν τον τόπον, στην κορυφήν του Ομήρου και στο ακροθίνιον του Ολύμπου, εμείς οι Ολύμπιοι διδάξαμε εδώ ότι η Έρις γίνεται Έρως. Ναι, η έρις γίνεται έρως, έρως ελευθερίας και φυσικά ξέρουμε πολύ καλά ότι ξεκινούμε όπως πάντα εδώ και τρεις χιλιάδες [χρόνια] ηττημένοι, αλλά ως ηττημένοι είμαστε αυτοί οι οποίοι θα ξαναδώσουμε σ’ αυτόν τον πλανήτη των πεπλανημένων πλανητών και των πλανήτων, την καθ’ ημάς καθεστηκυίαν πολιτείαν [Αριστοτέλης]. Ποιά είναι η καθ’ ημάς καθεστηκυία πολιτεία; Μία και μόνη. «Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει!» [Γ. Ρίτσος]
*********
Σχόλια πολιτών από το facebook:
Συγκλονιστική η πρώτη ομιλία του Ζουράρι. Συγκινήθηκα πολύ. Συνέθεσε τετράλεπτο μήνυμα ενότητας, ταυτότητας, υπευθυνότητας απέναντι στην Ιστορία—με σαφήνεια εκπληκτική, διαυγέστατη. Το ξεκαθάρισε από την αρχή: εδώ και σήμερα θα μιλήσω για την Ελλάδα (και την ευθύνη μας απέναντι σ’ αυτήν), όχι για το ’να ή για τ’ άλλο. Για τα άλλα και τα πρέποντα, θα έχουμε χρόνο, θα έχουμε ευκαιρίες. Μέσα σε τέσσερα φτωχά λεπτά, ξεκίνησε από τον Οδυσσέα Ελύτη, πέρασε μέσα από τον Σεφέρη και τον Θουκυδίδη, κατέληξε στον Ρίτσο. Σα γάργαρο νεράκι ζωντανό, χωρίς τα ελλαδικά αντίστοιχα του «άη κουόουτ» και «έντ οφ κουόουτ». Σταυροβελονιά, τα απολύτως απαραίτητα και τα πλέον καίρια, καλοζυγισμένα σε τέσσερα λεπτά. (Εν τω μεταξύ, ούτε χαρτί μπροστά του ούτε σημειώσεις. Και τα αποσπάσματα των Μεγάλων από τα πιο γνωστά, ώστε να τα «πιάνει» όποιος ξέρει τα απολύτως βασικά).
Η ωριμότητα και η υπευθυνότητα της ομιλίας σπάνια: δεν είναι «επικαιρική», αναφέρεται σε σύνολο τον χρόνο της κρίσης, στα πριν και στα μετά (προοικονομώντας όχι ακριβώς τα καλύτερα για την έκβασή της, αν παρατηρήσετε…). Ξεκαθαρίζει τα αναμενόμενα, εξηγώντας τα ως κύκλια (γνωστή η θέση του για την σύγκρουση Ελλάδας-Δύσης). Και μας θυμίζει την διακονία μας, ως παραμυθία διαρκή, όσο δύσκολοι καιροί κι αν έλθουν. Ακόμα κι αν διαφωνείς, δεν μπορείς παρά να βάλεις μετάνοια.
Αν θα ήθελα να μιλούν όλοι οι βουλευτές έτσι; Όχι, σαφώς και όχι. Και, όπως λέει κι ο ΚΖ, πέραν από τον καιρό του λέγειν, του ψέγειν, του αντιλέγειν, υπἀρχει και ο καιρός του υμνείν, του αίνου. Η διάκρισις, πασών των αρετών ανωτέρα, είναι το πότε λέμε τί. Ειδικά όταν το φρόνημα είναι τσακισμένο—και χρήζει έστω και μιας στάλας αυτογνωσίας. Έκαστος στο είδος του. Και αυτή η συνεισφορά είναι αναντικατάστατη.
*
Πάντως το Διαδίκτυο έχει ξεσαλώσει με το σύνδρομο «δεν-έχω-τελειώσει-το-Γυμνάσιο». Ειρωνεύονται ως σαλταρισμένες φράσεις του Γιώργου Σεφέρη («πού ‘χε στα μάτια της ψηφιδωτό» κλπ κλπ), του Οδυσσέα Ελύτη, μιλάνε για ομιλία στ’ αρχαία ενώ υπήρξε ένα και μόνο ένα φρασίδιο από τον Θουκυδίδη στ’ αρχαία, κλπ κλπ κλπ.
Το να μην αρέσει σε κάποιον τό ‘να ή τ’ άλλο, έχει καλώς. Το να ειρωνεύεται αυτονόητα και αυτοδικαιωτικά κάποιος όμως φράσεις του Σεφέρη ή του Ελύτη ως γραφικές και γελοίες, ακριβώς επειδή δεν έχει ιδέα ότι είναι του Σεφέρη και του Ελύτη, το λες και προβληματικό.
Είναι φρικτό. Ό,τι δεν υποτάσσεται εντός δευτερολέπτου στο εγώ μας, ό,τι χρειάζεται έστω και τον ελάχιστο δυνατό χρόνο για να το «μυριστείς», κατ’ ευθείαν στο πυρ το εξώτερον – είτε της αχρηστίας είτε της γραφικότητας. Και κάπως έτσι ξεγλιστράνε τα σημαντικώτερα της ζωής.