Νέα αλλαγή εξήγγειλε ο κ. Παπανδρέου
Το 1975 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής διέπραξε ένα ιστορικό λάθος. Δεν περιέλαβε στο Σύνταγμα διάταξη που να απαγορεύη την αλλαγή του εκλογικού νόμου ή έστω να προβλέπη ενισχυμένη πλειοψηφία για την τροποποίησή του. Ίσως διότι και ο ίδιος, κατά την οκταετία 1955-63 άλλαξε τον εκλογικό νόμο τρεις φορές. Πάντως στο Σύνταγμα του 1975 ειδικώς, αυτό έπρεπε να έχη αλλάξει.
12 εκλογές, 7 αλλαγές
Το αποτέλεσμα της θεσμικής αυτής παραλείψεως ήταν να τροποποιείται συνεχώς ο εκλογικός νόμος και μετά την μεταπολίτευση του 1974. Στις 12 εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν έκτοτε, ο εκλογικός νόμος έχει ήδη αλλάξει 7 φορές, ενώ προ ημερών στην Θεσσαλονίκη ο κ. Παπανδρέου εξήγγειλε και την 8η αλλαγή!
– Στις εκλογές του 1974 ίσχυσε εκλογικό σύστημα Ενισχυμένης αναλογικής, το οποίο ήταν κάπως διαφοροποιημένο από εκείνα που είχαν εφαρμοσθή στο παρελθόν.
– Στις εκλογές του 1977 προσετέθη στο σύστημα αυτό το περίφημο «συν 1», που θεωρητικά διευκόλυνε τα μικρότερα κόμματα να καλύπτουν το ανά περιφέρεια εκλογικό μέτρο.
– Στις εκλογές του 1985 η Κυβέρνησις του Α. Παπανδρέου έφερε τον εκλογικό νόμο στα μέτρα της. Ενίσχυσε τις έδρες του πρώτου κόμματος εις βάρος του δεύτερου.
– Στις εκλογές του 1989 η Κυβέρνησις Παπανδρέου άλλαξε πάλι τον εκλογικό νόμο. Αυτή την φορά έκανε το αντίστροφο: Ενίσχυσε το δέυτερο κόμμα εις βάρος του πρώτου!
– Στις εκλογές του 1993 ίσχυσε ο νόμος της Κυβερνήσεως Μητροτάκη. Επρόκειτο για σύστημα Ενισχυμένης Αναλογικής, σχεδιασμένο για να δίνη αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Το 2001 περιελήφθη στο Σύνταγμα διάταξις που ορίζει ότι κάθε τροποποίησις του εκλογικού νόμου που έχει ψηφισθή στην Βουλή με απλή αναλογική πλειοψηφία δεν εφαρμόζεται στις επόμενες, αλλά στις μεθεπόμενες εκλογές. Από τότε λοιπόν άρχισε νέο παιγνίδι. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν τον νόμο, όχι για τις επόμενες, αλλά για τις μεθεπόμενες εκλογές.
– Στις εκλογές του 2007 ίσχυσε ο εκλογικός νόμος που είχε ψηφίσει η Κυβέρνησις Σημίτη λίγο προς των εκλογών του 2004: Αναλογική με πριν 40 εδρών στο πρώτο κόμμα.
– Στις μεθεπόμενες εκλογές (όποτε γίνουν) θα ισχύση ο νέος εκλογικός νόμος που εψήφισε το 2008 η Κυβέρνησις Καραμανλή: “Αναλογική με πριμ 50 εδρών στο πρώτο κόμμα”.
Παγκόσμιο Ρεκόρ
Τώρα λοιπόν, ο κ. Παπανδρέου προαναγγέλλει νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου. Προτείνει κάτι που κατ’ αρχήν ακούγεται σωστό: Την διάσπαση των μεγάλων πολυεδρικών περιφερειών, όπως είναι η Β’ Αθηνών, σε πολλές μικρότερες. Αλλά παράλληλα μιλάει για παραλλαγή του γερμανικού εκλογικού συστήματος, το οποίο προσκρούει στο Σύνταγμα.
Επομένως αν ο αρχηγός του Πασόκ θέλη να προσφέρη πραγματική υπηρεσία στον τόπο, αυτό που θα έπρεπε να προαναγγείλη είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Την αντιμετώπιση του ζητήματος του εκλογικού νόμου με συνταγματική ρύθμιση, που προϋποθέτει αναθεώρηση του Συντάγματος. Να τεθούν τέτοιες ρήτρες ώστε να παύση να αλλάζη διαρκώς ο εκλογικός νόμος. Και να καθιερωθή ένα εκλογικό σύστημα κοινής αποδοχής, το οποίο να έχη ψηφισθή από την συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής.
Εφόσον δεν γίνουν τα ανωτέρω, η Ελλάς θα εξακολουθήση να είναι το μόνο δημοκρατικό κράτος στον κόσμο όπου ο εκλογικός νόμος αλλάζει κατά μέσο όρο κάθε δύο εκλογές. Πουθενά αλλού δεν συμβαίνει αυτό. Κατέχουμε το παγκόσμιο ρεκόρ αλλαγής εκλογικών νόμων. Είναι κάτι που δεν τιμά την δημοκρατία μας. Δείχνει ότι τα παιδία παίζει!
(“Εστία”, Πέμπτη, 17 Σεπτεμβρίου, 2009, φ. 38.479, σελ. 01)
.