Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 28.6.2016
Θεωρώ τον εαυτό μου «ευρωσκεπτικιστή» εδώ και 20 χρόνια, από την εποχή δηλαδή του άγριου «ευρωλιγουρισμού», παρότι πολύ νεότερος. Ο βασικός άξονας σκέψης μου ήταν -και παραμένει- ότι ισαπέχω από τις δύο σύγχρονες ιδεολογικές σχολές. Η μία ιεραρχεί ως προεξάρχουσα προτεραιότητα την ελευθερία πρόσβασης στην οικονομική σφαίρα (φιλελευθερισμός), ενώ η άλλη την ισότητα πρόσβασης σ’ αυτήν (σοσιαλισμός). Ισαπέχω, διότι διαφωνώ με το κοινό τους σημείο: ότι η οικονομική σφαίρα είναι το κέντρο της ζωής. Το προσωπικό μου αυτό στίγμα διατηρείται έκτοτε αναλλοίωτο. Πρώτα οι συλλογικές αναφορές και μετά η οικονομία.
Έλεγα μάλιστα ότι το να χαρίζουμε τον ευρωσκεπτικισμό στην κομμουνιστική αριστερά, δείχνει ότι δεν έχουμε καταλάβει τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Τότε μας ενδιέφεραν μόνο οι εισπράξεις από τα πακέτα.
Οι Έλληνες γίναμε ομαδικά «ευρωσκεπτικιστές» κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ας ονομαστεί το φαινόμενο «όψιμος ευρωσκεπτικισμός», ώστε να συνεννοούμαστε. Όταν εξέλιπαν τα πακέτα, αναζητήσαμε δράκο, ο οποίος θα έπρεπε να ευθύνεται, πχ για το ότι είχαμε 12 κηπουρούς σε δημόσιες υπηρεσίες με 2 μέτρα κήπο. Τέτοια φαινόμενα, αθροιστικά και συν τω χρόνω, μας επέφεραν δυσβάσταχτα χρέη. Ο διαθέσιμος δράκος ενεδύθη γερμανική περιβολή.
Κατ’ αναλογίαν, και οι Βρεταννοί ψηφοφόροι αναζήτησαν δράκο, διότι πράγματι δεν συνήλθαν ακόμη από το οικονομικό σοκ του 2008. Ανακάλυψαν τον ρουμανο-πολωνο-βουλγαρο-έλληνα μετανάστη, ο οποίος «μετανάστευσε στη Βρεταννία με αυτοσκοπό να ζήσει τη ζωή του με τα επιδόματα του κοινωνικού κράτους». (Ασχέτως αν τέτοιες σκέψεις μόνο Βρεταννοί κάνουν). Αφού βρέθηκε ο δράκος, αποφάσισαν δια του δημοψηφίσματος να τον πατάξουν. Αυτό είχαν στο νου τους οι ψηφοφόροι: πρώτον να σταματήσουν τη ροή ευρωπαίων μεταναστών (όχι όμως της κοινοπολιτείας) και δεύτερον να αδιαφορήσουν για το εμπόριο με την Ευρώπη επωφελούμενοι από το εμπόριο με «εκατοντάδες» άλλες χώρες. Παρέκβαση: το 7% των ελληνικών εξαγωγών πηγαίνει στη Βρεταννία, συνοδευόμενο ασφαλώς από ένα αιμορραγικών διαστάσεων μεταναστευτικό κύμα, του οποίου είμαι μάρτυρας, ως κάτοικός της.
Δεν έχω λοιπόν πολλά κοινά με κάποιον από τους δύο όψιμους ευρωσκεπτικισμούς. Θα έλεγα ότι αυτό που πρέπει να παταχθεί είναι η νοητική διαδικασία που παράγει δράκους στο συλλογικό υποσυνείδητο. Τότε, ίσως μπορέσουμε να συζητήσουμε για τον γνήσιο ευρωσκεπτικισμό, αυτόν που -πράγματι- αναζητά ένα φρένο στην ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης. Όχι επειδή κόβονται τα πακέτα. Αλλά επειδή δεν μπορεί να υποταχθεί η συλλογική ταυτότητα κάθε λαού στις οικονομικίστικες αντιλήψεις.
Ο κόσμος αλλάζει. Μία εποχή αισθανόμουν ότι η Βρεταννία αγκάλιαζε τους ξένους και τους προσέφερε τις καλύτερες, συγκριτικά, ευκαιρίες εργασίας. Σήμερα παρατηρώ με θλίψη ένα κλίμα αποστροφής. Τα περιστατικά εξύβρισης από το απέναντι πεζοδρόμιο επειδή «δεν μιλάς αγγλικά» αυξάνονται. Ναι, ακόμα και τα ελληνικά το ίδιο ακαταλαβίστικα ακούονται με άλλες γλώσσες.
Από την ιστορική εποχή κατά την οποία μία χώρα έχτιζε αυτοκρατορίες όπου «ο ήλιος δεν έδυε ποτέ», φτάσαμε σήμερα όπου όλα τα μεγάλα ζητήματα είναι κοινά, απαιτούν και προϋποθέτουν υψηλής ποιότητας συνεργασία. Σε άτακτη σειρά: η φτώχεια, το περιβάλλον (κλίμα, ενέργεια), η μετανάστευση, η τρομοκρατία, η επιστήμη, η έρευνα και το βέλος της τεχνολογίας, ο πολυπολικός κόσμος, η πάταξη της φοροδιαφυγής οικονομικών γιγάντων. Όποιος απομονώνεται και απουσιάζει από την ανταλλαγή ιδεών, υποβαθμίζει την δική του προοπτική, όχι των άλλων.
24 comments
I DID NOT DUPLICATE MY COMMENTS – JUST YOU DIDN’T INCLUDE THEM OR PUBLISHED – WHY???
THIS ARE MY EXACT COMMENTS.
Χάρηκα που διάβασα το άρθρο του Ανδρέα Σταλίδη. «Ευρωσκεπτικισμός και brexit»
Είχα να τον διαβάσω από πολλή καιρώ, πριν την μικρή διακοπή του Αντίβαρου.
Πάντα ο κονδυλοφόρος του ήταν σωστός και πολλές φορές, χωρίς αναισθητικό.
Πολλή ορθά γράφεις ότι εμείς οι Έλληνες γίναμε ομαδικά «ευρωσκεπτικιστές» κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Όχι μόνο αυτό, φίλε Ανδρέα, είναι ότι δεν καταλαβαίνουν απ’ τα παθήματα τους και επανεκλέγουν τους ίδιους πολιτικούς, ξανά και ξανά. Θα μου πείς και ποιους άλλους, είχαμε ή έχομε ικανούς να μας βγάλουν απ’ αυτόν τον Άβυσσο που μας έριξαν οι … εδώ σταματώ να ονομάσω του φταίχτες της κατάντιας μας, διότι δεν είναι ένας δεν είναι δύο, είναι σχεδόν όλοι τους, μετά το 1974 δηλ. της Μεταπολιτεύσεως!
Υπάρχει σήμερα ένας πολιτικός ικανός να σώσει την σχεδόν πουλημένη Ελλάδα μας. Υπάρχει κανένας Μεταξάς να τους καθίσει όλους πάνω σε πλάκες πάγου και να τους δώσει δυο τρείς κουταλιές ρετσινόλαδο;
Ποιός έχει σήμερα το θάρρος και την δύναμη να τους βάλει όλους στα 6 μέτρα, ή να τους κρεμάσει έξω απ’ την Βουλή και την πλατεία Συντάγματος; Αμ δεν υπάρχει;
Προσεύχομαι κάθε μέρα στην Πλατυτέρα των Ουρανών, την Υπέρμαχο Προστάτρια της Ελλάδας, Την Υπέρ Αγία Θεοτόκο, όπως μεσιτεύσει για την Σωτηρία της πατρίδος μας. Όπως είναι σήμερα η Ελλάδα μας, μόνο θαύμα θα την λυτρώσει, Αμήν.
Γρηγόρης Αθανασίου
Δὲν κάνουν ἕνα συνέδριο ὅλοι οἱ αὐτοπροσδιοριζόμενοι ὡς «εὐρωσκεπτικιστές» νὰ ἀποφασίσουν ποιός θὰ ἔχῃ τὸ κόπυράϊτ ; Σὰν τὴν ἐξωκοινοβουλευτικὴ ἀριστερὰ ποὺ ἀσχολεῖται μὲ τὶς διαφορές ΚΚΕ-ΜΛ ἀπὸ τὸ ΜΛ-ΚΚΕ εἶναι, σὰν τὶς σέκτες τῶν προτεσταντῶν , σὰν τοὺς πέντε «πατριάρχες» τῶν παλαιοημερολογιτῶν καὶ σὰν τὰ εἴδη τοῦ καφέ. Ὁ ἀρθρογράφος τὸν παίρνει (τὸν «εὐρωσκεπτικισμό» του) μὲ ὀλίγη (ἰσότητα) καὶ ὀλίγη (ἐλευθερία). Καὶ, σὰν καλὸς «εὐρωσκεπτικιστής» πετάει καὶ μία ἀπὸ «συλλογικὲς ἀναφορές», ἀπὸ ἔθνη μέχρι συνδέσμους χουλιγκάνων …
Οἱ δράκοι, ἀγαπητέ μου κύριε Σταλίδη, πατάσσσονται διὰ τῆς ἀνελεήτου γελοιοποιήσεώς των ἤ, ἂν κάποιος δὲν τοὺς πατάξει τότε, μόνον μὲ θυσία αἵματος. Ἔτσι, ἐκ περιεργείας, ἔχετε έπιχειρήσει νὰ ἐξηγήσετε σὲ κάποιον, κατὰ τὰ ἄλλα εὐγενῆ, Ἄγγλο, πού, ὅμως ἀνησυχεῖ γιὰ τὴν μετανάστευση, ὅτι καὶ ‘σεῖς δηλώνετε «εὐρωσκεπτικιστής» ; Νομίζω μία δοκιμὴ θὰ θεραπεύσῃ τὸν ντιλετtαντικὸ καί ἐλιτίστικο εὐρωσκεπτικισμό σας ἅπαξ καὶ διὰ παντός.
Οι Άγγλοι συμμερίζονται ήδη τον (γνήσιο) ευρωσκεπτικισμό. Παλαιόθεν. Αυτό εννοώ με το ότι όταν παλαιότερα χαρίζαμε τον ευρωσκεπτικισμό στην κομμουνιστική αριστερά, έδειχνε άγνοια του τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Τον όψιμο δεν είχαν ποτέ, παρά μόνο τον απέκτησαν πρόσφατα. Εμείς δεν είχαμε ποτέ γνήσιο. Παρά μόνο αποκτήσαμε τον όψιμο.
Ο ευρωσκεπτικιστής (όχι ο όψιμος) είναι υπέρ της Ευρώπης. Αλλά δεν είναι υπέρ της ομοσπονδίας της Ευρώπης. Ο (όψιμος) «ευρωσκεπτικιστής» ουσιαστικά δεν είναι ευρωσκεπτικιστής. Είναι αντιευρωπαϊστής.
Ορισμοί. Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση; τρία πράγματα. Ελεύθερη μετακίνηση: αγαθών, προσώπων και κεφαλαίων. Ως εκεί. Τι δεν πρέπει να είναι η ΕΕ; ένα συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό τέρας. Όλα αυτά, κατά τη γνώμη μου πάντα.
Ανδρέας.
Ανδρέα,
Νομίζω ότι είναι χάσιμο χρόνου να προσπαθείς να προσδιορίσεις άλλη μία ταμπέλα. Άλλος θα σού έλεγε ότι ο ευρωσκεπτικιστής δεν είναι αντιευρωπαϊστής, δηλαδή δεν αρνείται την ένωση (ως έναν βαθμό βέβαια, εκεί έχεις δίκιο) των ευρωπαϊκών κρατών, ως ιδέα γενικώς, αλλά είναι εναντίον τής μορφής που έχει πάρει σήμερα. Κι εκεί, πάντα κατά την γνώμη μου, θα έχει δίκιο, αφού αρνείται την υποταγή σ’ ένα άγνωστο γι αυτόν, αυταρχικό ευρωιερατείο.
Δεν νομίζω ότι μπορείς να βάλεις τα πάντα σ’ ένα κουτί (ορισμό), όπως “όψιμος”, ή “παλαιός” ευρωσκεπτικισμός. Προσωπικά, βεβαιώθηκα ότι τα πράγματα ξεφεύγουν, όταν το 2000 η ΕΕ επενέβη ωμά στα εσωτερικά τής Αυστρίας, επειδή οι Αυστριακοί τόλμησαν να εκλέξουν στην χώρα των κόμμα που δεν ήταν τής αρεσκείας του ευρωιερατείου! Και γράφω “βεβαιώθηκα”, διότι ήδη 18 χρόνια πριν, δηλαδή το 1982, είχα πάει στις Βρυξέλλες στην Κομισιόν, ως μέλος επαγγελματικής επιτροπής για να συζητήσομε με τους αρμοδίους (ο Θεός να τούς κάνει!) ορισμένα προβλήματά μας και διεπίστωσα ότι εκεί μέσα έχει μαζευτεί ένα ετερόκλητο μπουλούκι ασχέτων, που αμειβόταν όμως παχυλά και που μόνο προβλήματα δημιουργούσε, λόγω ασχετοσύνης τού αντικειμένου, με το οποίο είχαν επιφορτισθεί. Ποιος τούς είχε διορίσει, με ποια κριτήρια (τα κριτήρια τα μάθαμε αργότερα και δεν διαφέρουν απ’ αυτά, με τα οποία διορίζονταν και διορίζονται στο ελληνικό δημόσιο), τι απίστευτη και δαπανηρή γραφειοκρατία ήταν αυτή; Άρχισα να χάνω πάσα ιδέα και βεβαιώθηκα ότι έχομε να κάνομε μ’ ένα κλαμπ ημετέρων το 2000, όπως προανέφερα. Εγώ τώρα τι είμαι, “όψιμος”, “παλαιός”, ή αντιευρωπαϊστής, που θεωρώ ότι οι Βρετανοί καλά έκαναν κι έφυγαν από κει μέσα; Έχει, άλλωστε, καμμία σημασία η “ταμπέλα”;
Σού δίνω κι ένα άρθρο σχετικό με το Brexit, την ΕΕ και τον ευρωσκεπτικισμό, που διάβασα σήμερα και με το οποίο συμφωνώ.
Brexit: Καταστροφή ή νέα αρχή της Ευρώπης;
Διόρθωση: “λόγω ασχετοσύνης τού αντικειμένου” => λόγω ασχετοσύνης του προς το αντικείμενο.
Ζητώ συγγνώμη για την κακογραφία, αλλά δεν υπάρχει, όπως έχω ξαναγράψει, δυνατότητα προεπισκόπησης ή/και διόρθωσης (edit).
Ποῦ τὸ εἴδατε, ἀγαπητέ μου κύριε Σταλίδη, τὸ «γραφειοκρατικὸ τέρας» ; Ποῦ ; Ἐγὼ δούλεψα ἐκεῖ καὶ ἔφυγα μὲ τὴν θέλησή μου, ἀλλὰ «γραφειοκρατικὸ τέρας», τόσα χρόνια δὲν εἶδα. Διαβάζουμε, διαβάζουμε στὸν ἀγγλόφωνο τύπο τὶς συκοφαντίες καὶ καταλήγουμε νὰ τὶς πιστεύουμε ἀβασανίστως. Καί, ἐπὶ τέλους, ὅταν ἔχεις μέλος τὴν Ἑλλάδα, θὰ εἶχες ὅλα τὰ δίκαια τοῦ κόσμου νὰ εἶσαι γραφειοκρατικὸ τέρας. Ὅ,τι γραφειοκρατικὰ βασανιστήρια καὶ νὰ κάνῃς, (ποὺ δὲν κάνεις), χειρότερος ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα δὲν θὰ γίνεις, ὅσο κι ἂν τὸ προσπαθήσεις. Ποὺ δὲν τὸ προσπαθεῖς !
Οἱ ἴδιοι ποὺ λασπολογοῦν γιὰ «σπατάλες», μετὰ διαμαρτύρονται γιὰ τὶς διαδικασίες πού χρειάζονται γιὰ νὰ ἐλέγχεται τὸ πῶς διατίθενται τὰ χρήματα. Καλὰ ἔλεγε ὁ γερο- Καραμανλῆς ὅτι, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν συκοφαντικὴ γλῶσσα, γιὰ τὸ κατάντημά μας φταῖνε περισσότερο τὰ συκοφαντικὰ αὐτιά.
Καλύτερη ἐπιβεβαίωση αὐτῶν πού ἔγραψα γιὰ διάσταση τύπου ΚΚΕ-ΜΛ / ΜΛ-ΚΚΕ ἀπὸ τὴν κωμικὴ ταξινόμηση τῶν «εὐρωσκεπτικιστῶν» σὲ ὀψίμους καὶ πρωίμους δὲν θὰ μποροῦσα κι ἐγὼ ὁ ἴδιος νὰ δώσω. Σπεύσατε νὰ τὴν κατοχυρώσετε μὴ σᾶς φάει κανεὶς τὰ πνευματικὰ δικαιώματα.
Ναί, φυσικά, ἡ ΕΕ δὲν μπορεῖ νὰ προσφέρει τὰ ρουσφέτια πού προσφέρει τὸ Ἑλλαδικὸ δημόσιο στὶς ὑπερπαρασιτοῦσε «ἐπαγγελματικὲς ὀργανώσεις». Οὔτε, δυστυχῶς, νὰ τὶς πετάξει κλωτσηδὸν ἔξω άπὸ τὴν πόρτα της, ὅταν ἔρχονται ζητιανεύοντας συνεχῶς παρασιτικὲς ρυθμίσεις εἰς βάρος φορολογουμένων καὶ καταναλωτῶν. Καὶ ἔτσι, άναγκάζεται νὰ κάνει τὸ κορόϊδο, ὅταν τὶς δὲχεται.
Πολύ διαφωτιστικὴ ἡ ἀναφορά, δύο φορές, καὶ στὴν «κομμουνιστικὴ ἀριστερά» καὶ στὸν φόβο μήπως καὶ τῆς «χαρίσουμε» τὸ δημοκοπικὸ πλεονέκτημα τοῦ «εὐρωσκεπτικισμοῦ». Ἀμὰν μὲ αὐτὸ το σύμπλεγμα μήπως μᾶς πάρουν τὸ φωτοστέφανο τῆς «ἀντίστασης» κατὰ τῶν ἑκάστοτε «κρατούντων» οἱ ἀριστεροί ! Νὰ μὴν μονοπωλήσουν οἱ ἀριστεροὶ (ἀριστερώνυμοι, ἀκριβέστερον) τὸ «ὄχι σ’ ὅλα» τῶν ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ καὶ τὴν «δομικὴ ἀντιπολίτευση» τῶν παλιοημερολογιτῶν τοῦ Περισσοῦ !
Γλωσσολογικῶς, «εύρωσκεπτικιστὴς» μπορεῖ νὰ αὐταποκαλεῖται κὰποιος πού, πάντως, σκέπτεται. Ἐδῶ βλέπουμε καθαρὰ ὅτι ὁ «εὐρωσκεπτικισμὸς» ὡρισμένων μόνον σκέψη δὲν περιέχει. Ἀφορμᾶται, πρῶτον, ἀπὸ ἀβασάνιστη ἀφομοίωση φαντασιακῶν διηγήσεων στὰ Μέσα Μαζικῆς ἐξηλιθιώσεως καί, δεύτερον, ἀπὸ σύμπλεγμα κατωτερότητος, ὡς πρὸς τὴν «ἀγωνιστικότητα» ἔναντι τῆς ἀριστερᾶς !
Η αναφορά στην «κομμουνιστική αριστερά» δεν γίνεται για σήμερα, γίνεται για το παρελθόν. Νομίζω είναι σαφές. Δεν αφορά σε κανένα σύμπλεγμα, απλώς στην προσέγγιση. Η κομμουνιστική προσέγγιση είναι (ήταν, διότι μιλάω πχ για τη δεκαετία του 90) εναντίον της ΕΕ, ως «ιμπεριαλιστικό οργανισμό». Ουσιαστικά, κάτω από τον άξονα «ό,τι δεν το ελέγχουμε (οι κομμουνιστές), είναι εξ ορισμού κακό και άρα το πολεμάμε». Γράφω λοιπόν ότι αυτό που έλειπε -τότε- από τον δημόσιο διάλογο ήταν μία ευρωσκεπτικιστική προσέγγιση, η οποία θα ήταν υπέρ της Ευρώπης (ξαναλέω ότι άλλο ευρωσκεπτικισμός και άλλο αντιευρωπαϊσμός), όμως με συγκεκριμένα όρια. Δηλαδή μία προσέγγιση, αντίθετη στην ομοσπονδοποίηση. Μία προσέγγιση που θα έμενε στις τρεις αρχές του τι είναι η Ευρώπη, δηλαδή: ελεύθερη μετακίνηση αγαθών, προσώπων και κεφαλαίων. Δεν θα προχωρούσε σε μεταβίβαση περισσότερων εξουσιών, για παράδειγμα. Προσθέτω ότι τότε, μας ενδιέφεραν μόνο τα πακέτα.
Άρα μιλάμε για μία εποχή «άγριου ευρωλιγουρισμού» (όσο τα πακέτα ερχόταν) και κανείς δεν έθετε τα ευρύτερα προβλήματα. Την ίδια περίοδο, όταν έλεγες τη λέξη «ευρωσκεπτικισμό» στην υπόλοιπη Ευρώπη, άλλα πράγματα καταλάβαιναν οι άνθρωποι. Στην Ελλάδα δεν είχαμε τότε αυτή τη διάκριση. Νόμιζα ότι από τα συμφραζόμενα, όλα αυτά ήταν εμφανή. Ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να τα αποσαφηνίσω.
Ανδρέας.
“(όσο τα πακέτα ερχόταν) και κανείς δεν έθετε τα ευρύτερα προβλήματα”
Δηλαδή ποιος θα έθετε τα “ευρύτερα προβλήματα”; Ο Ανδρέας; Ο Μητσοτάκης; Ο Σημίτης; Ο ΓΑΠ; Ο Μπούλης; Ή μήπως ο …Τσοχατζόπουλος;
Ευρωλιγουρισμός είναι και το να επιρρίπτουμε ευθύνες μονον σε εμάς.
Τα “πακέτα” κάποιος τα δίνει και κάποιος τα παίρνει.
Η Ελλάδα ήταν και είναι μια υπανάπτυκτη χώρα, οι Γερμανοί π.χ. είναι οι αναπτυγμένοι.
Ναι μεν οι διάφοροι “Τσοχατζόπουλοι” τα παίρνανε τα πακέτα (ο λαουτζίκος έπαιρνε τα ψίχουλα και υπό μορφή δανεικών κυρίως) αλλά οι Γερμανοί είναι αυτοί που τα “έχωναν” τα πακέτα.
Και οι Γερμανοί (οι Γάλλοι κλπ αναπτυγμένοι) ήξεραν πολύ καλά τι κουμάσια είναι η ηγεσία του Ελλαδισταν. Παρ’ολα αυτά όμως μας έβαλαν με ψευδή στοιχεία στο ευρώ (δεν ήξεραν; …σιγά), τα “έχωναν” τα πακετάκια, έκαναν τις δουλίτσες τους εξαγοράζοντας τους πολιτικούς του Ελλαδισταν και φυσικά μακροπρόθεσμα εξαγοράζοντας την χώρα.
Εν ολίγοις ναι μεν φταίνε και οι ιθαγενείς που μαγεύτηκαν από τα “καθρεφτάκια” αλλά φταίνε και οι αποικιοκράτες που τους τα έδωσαν και πήραν το χρυσάφι… Σε ηθικό τουλάχιστον επίπεδο… Σε αυτό δηλαδή στο οποίο μας τα “χώνει” σήμερα ο Σόιμπλε… (και δαρμένοι και…)
Δεν επιρρίπτω καμία ευθύνη σε κανέναν για τίποτα. Απλώ επαναλαμβάνω σήμερα ή μάλλον θυμάμαι σήμερα, τη διαπίστωση για ένα έλλειμα δημοσίου διαλόγου πριν από 20 χρόνια. Τα κόμματα είναι δέσμες ιδεών, οι οποίες διαμορφώνουν μία κοινή αντίληψη στην λύση των πολιτικών (κοινωνικών) προβλημάτων. Λέω λοιπόν ότι τότε απουσίαζε η συγκεκριμένη οπτική. Από όλην την κοινωνία. Όχι μόνο την πολιτική. Εκείνη την περίοδο θυμόμαστε όλοι ότι στο Ευρωβαρόμετρο οι Έλληνες αισθανόμασταν οι «περισσότερο Ευρωπαίοι» με ποσοστά άνω του 85%. Απουσίαζε εντελώς η κριτική ως προς αυτό.
Όχι τελείως βέβαια. Δείτε το εξής απόσπασμα από το εισαγωγικό μου κείμενο για το «Τι είναι το Αντίβαρο», που γράφτηκε το 2001. Πριν από 15 χρόνια. Τόση ζωή έχει το Αντίβαρο. Το μεταφέρω αυτούσιο:
Καὶ μία τέτοια συζήτηση εἶναι ἀπαραίτητη καθώς: ἀπὸ τὴ μία ὁρισμένες ἀπὸ τὶς θεμελιώδεις συλλογικές μας θεωρήσεις ἔχουν ἀποδειχτεῖ ἐλλιπεῖς -ἂν ὄχι πλασματικὲς – (γιὰ παράδειγμα τὸ συνεχὲς παράπονό μας ὅτι οἱ Δυτικοευρωπαῖοι «δὲν μᾶς καταλαβαίνουν» πῶς ἄραγε συμβαδίζει μὲ τὸν διηνεκῆ ἐθνικό μας στόχο νὰ «προσεγγίσουμε τὴν Δύση» ἀπὸ ἵδρυσης τοῦ κράτους; εἰδικὰ σήμερα μάλιστα ποὺ ὑποτίθεται ὅτι εἴμαστε πιὰ ἰσότιμοι μὲ αὐτοὺς καὶ ἰσχυροί;), καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ ὁλοένα εὐρισκόμενος σὲ ποικίλες ἀλλαγὲς πλανήτης μεταβάλλει ραγδαία τὰ δεδομένα καὶ ἐπιβάλλει ἀναθεωρήσεις – ἂν ὄχι πλήρη προδιορισμὸ ἀπὸ μηδενικὴ βάση – τῆς στρατηγικῆς μας γιὰ τὴ θέση ποὺ ὁραματιζόμαστε νὰ ἔχουμε στὸν κόσμο. Ἀντιλαμβανόμαστε δηλαδὴ ὅτι ἕνας δημόσιος διάλογος μὲ σκοπὸ τὴ συλλογική μας αὐτοσυνειδησία, δηλαδὴ τὴν ἐθνική μας ταυτότητα εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητος. Διότι χωρὶς αὐτόν, εἶναι ἀδύνατον νὰ προχωρήσουμε ὁπουδήποτε.
Λοιπόν, αυτό ακριβώς θυμίζω τώρα.
Όσο «λάθος» είμασταν τότε, εξαρτημένοι από τα πακέτα και αδιαφορώντας για τα υπόλοιπα, τόσο λάθος είμαστε και σήμερα που επιρρίπτουμε την ευθύνη στην ΕΕ για τα χάλια μας.
Αυτό προσπαθώ να εξηγήσω.
Τότε, που οι περισσότεροι έπιναν νερό στο όνομα της Ευρώπης, ελάχιστοι έβλεπαν ευρύτερα λέγοντας ότι εκεί που κατευθύνεται αυτό το μοντέλο είναι προβληματικό.
Τώρα, οι περισσότεροι βρίζουν την Ευρώπη, τη θεωρούν υπεύθυνη για το χρέος και τη λιτότητα (πχ για το ότι είχαμε 12 κηπουρούς σε υπηρεσίες με 2 μέτρα κήπο, για να χρησιμοποιήσω το παράδειγμά μου στο άρθρο), πάλι ελάχιστοι διαπιστώνουν ότι δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα.
Βρίσκομαι και τις δύο φορές ενάντια στο ρεύμα.
Την ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής, ώστε να μην ξοδεύουμε περισσότερα από όσα παράγουμε ΔΕΝ την δημιουργεί ο δανειστής. Την δημιουργεί ο πρότερος βίος του δανειζόμενου. Είτε μιλάμε για κράτος, είτε για πρόσωπο.
Ανδρέας.
Πάντως, τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπάρχει «κενὸ στὸν δημόσιο διάλογο» μπορεῖ νὰ ὀφείλεται σὲ πολύ προφανεῖς λόγους, ὅπως τὸ ὅτι ὅποιος προσπαθήσῃ νὰ καλύψῃ τὸ συγκεκριμένο κενό, καθλίσταται μὴ ἀρεστός καὶ κανεὶς δὲν τὸν ἀκούει. Ἤ, ὅτι τὸ «κενὸ στὸν δημόσιο διάλογο» μπορεῖ νὰ καλυφθῇ μόνον μὲ προφανεῖς ἀνοησίες. Ἀκόμη καὶ μὲ τὶς διευκρινίσεις, ἡ μαρτυρουμένη ἄνευ σκέψεως ἀναπαραγωγὴ συνθημάτων κατά τῆς Εὐρωπαῖκῆς ἐνοποιήσεως, συνθημάτων ἐπιλεγομένων μὲ βάση τὴν δημοκοπικὴ προῖκα πού φέρουν, εἶναι ἀνοησία. Εἶναι, δέ, καὶ δεῖγμα πολιτιστικῆς ὑποτελείας καὶ συναισθήματος μειονεξίας νὰ ἰσχυριζόμεθα ὅτι κινδυνεύει τὸ ἔθνος καὶ ἡ πίστη μας, ἡ ὅποια «συλλογικὴ ἀναφορά μας» ἀπὸ τὴν στενότερη συνάφεια μὲ ἄλλους ἀνθρώπους. Γιὰ τόσο τοῦ πεταματοῦ τὰ ἔχουμε ; Ἐκτός κι ἂν εἴμαστε Ἕλληνες καὶ Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι μόνον «πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις». Ἀφῆστε πού, ἂν εἴμαστε πράγματι τέτοιοι κάλπηδες, ὄφελος γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα θὰ ἦταν νὰ ἐκλείψουμε. Ἂν τὸ κύριο στοιχεῖον τοῦ Ἑλληνισμοῦ εἶναι τὸ ἀληθεύειν (πού εἶναι) τὸ νά κρύψῃς τὴν ἀλήθεια, ἀντὶ νὰ ψάχνῃς τὸ μεγαλύτερο δυνατὸ ἀκροατήριο γιὰ νὰ τὴν φωνάξης, σημαίνει νὰ ἐπιλέξῃς τὴν μοῖρα τοῦ κρύψαντος τὸ τάλαντον.
“Απουσίαζε εντελώς η κριτική ως προς αυτό.”
Εαν μόνον άκουγες το βρισίδι που τρωγαμε μερικοί (δυστυχώς λίγοι) το 2000 γιατί τους λεγαμε ότι θα καταστραφεί τελικά η χώρα με το ευρώ θα απορούσες με την αντοχή μας…
Η χώρα θα πάει μπροστά μόνον όταν συνειδητοποιήσει ότι δεν ανήκει ούτε στην δύση, ούτε στην ανατολή, ούτε στον βορά και στον νότο παρά ανήκει μονον στον εαυτό της και μόνον αυτή είναι υπεύθυνη για το μέλλον της.
“Την ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής, ώστε να μην ξοδεύουμε περισσότερα από όσα παράγουμε ΔΕΝ την δημιουργεί ο δανειστής.”
Ο συλλογισμός αυτός σε μακροοικονομικό επίπεδο είναι λανθασμένος. Οι ΗΠΑ π.χ. είχαν έλλειμα για δεκαετίες. Όποιος θέλει λεπτομέρειες ας ανοίξει οποιοδήποτε βιβλίο βασικής μακροοικονομίας. Το συνεχώς μηδενικό ισοζύγιο όπως το εννοούν ορισμένοι (ιδέ παρακάτω) έχει νόημα μόνο στα οικονομικά μιας οικογένειας.
ΥΓ
Ο παραλληλισμός της οικιακής οικονομίας με την μακροοικονομία είναι μια λαϊκίστικη προσέγγιση που την έκανε mainstream στην χώρα μας την εποχή των μνημονίων κυρίως ο …Αδωνις Γεωργιάδης.
Κύριε Γεωργάνα, επιμένετε να μην ξεχωρίζετε το γενικό από το ειδικό. Το προσωπικό μου στίγμα, όπως το έδωσα εδώ και άλλοτε, είναι το γενικό. Το έδωσα σαν εργαλείο σκέψης και όχι σαν απόλυτο γνώμονα, πχ με άμεση εφαρμογή. Θα δώσω ένα παράδειγμα για να γίνω σαφέστερος. Το νέο theme του Αντίβαρου δίνει τη δυνατότητα αυτόματης παράθεσης συναφών άρθρων. Αυτόματη, διότι δεν υπάρχει έλεγχος από κανέναν. Υποθέτω κάποιος αλγόριθμος εξετάζει τις κοινές κατηγορίες, αλλά και το περιεχόμενο. Ένα από τα τρία σχετικά άρθρα με αυτό, όπως βλέπετε, είναι ένα κείμενό μου του 2005 (προ 11 ετών), στο οποίο μάλιστα χρησιμοποιούσα τις ίδιες λέξεις με το σημερινό για να πω τα ίδια πράγματα. Εκεί, το εφάρμοσα σε έναν παράδειγμα, για να εξηγήσω τη στάση των Σκοπίων στο ζήτημα της ονομασίας. Έλεγα λοιπόν ότι δεν είναι η οικονομία που χαράζει τη στάση τους. Είναι κάτι άλλο. Είναι η ανάγκη για ταυτότητα. Με κόστος στην οικονομία τους (διότι ούτε το εμπάργκο αρχικά, ούτε η οικονομική διείσδυση μετέπειτα) παρέμειναν σταθεροί στις θέσεις του. Ως εκεί λοιπόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο σκέψης (όχι πάντα επιτυχώς – ευχαρίστως στο σημείο αυτό να δεχθώ την κριτική σας). Θέλω να πω ότι δεν είναι άστοχες, αόριστες ή αβάσιμες οι «συλλογικές αναφορές». Είναι υπαρκτές και πηγάζουν από παραδείγματα. Συνεπώς, η -συνήθης- υπεργενίκευση αυτών που διαβάζετε προκειμένου να ασκήσετε με το ζόρι κριτική, κάθε φορά, έπεσε άλλη μία φορά στο κενό. Συμπληρώνω εδώ, ότι θεωρώ χρήσιμη την κριτική σας, διότι χωρίς κριτική δεν μπορεί κανείς να βελτιώσει τη φαρέτρα της επιχειρηματολογίας του, να αλλάξει άποψη και γενικώς να προχωρήσει τη σκέψη του. Αλλά ας γίνει αυτό, αφού έχει γίνει κατανοητό πρώτα το σκεπτικό του άλλου. Εσείς φαίνεται να μην δίνετε την ευκαιρία σε άλλους να έχουν καν σκεπτικό. Θα σας συμβούλευα να κάνετε λίγο μεγαλύτερο κόπο να δεχθείτε το σκεπτικό, και κατόπιν να χρησιμοποιήσετε τη δική σας κριτική ματιά και ευχαρίστως να ακούσουμε την αντίκρουση.
Beriev, ας μη βιαζόμαστε να κρίνουμε κάτι «λαθεμένο» ή όχι. Οι ΗΠΑ έχουν πολλά προβλήματα ακριβώς λόγω των συνεχών ελλειμάτων και του τεράστιου χρέους τους. Το ότι μέχρι σήμερα αυτά τα προβλήματα δεν έχουν αναδειχθεί στην επιφάνεια, οφείλεται στη δυναμικότητα της οικονομίας τους, στην πρωτοκαθερδία τους και στο αναπτυσσόμενο παραγωγικό μοντέλο. Ειδικά στην καινοτομία της τεχνολογίας, η προσφορά της είναι τετράστια και συνεισφέρει στην προσδοκία ακόμη μεγαλύτερων οικονομικών επιτευγμάτων. Αν κάποτε βρεθεί ανταγωνιστής σ’ αυτό, θα δούμε τι θα γίνει και εκεί.
Επίσης: ούτε παραλληλισμό έκανα, ούτε υπαινίχθηκα μηδενικό ισοζύγιο.
Να εξηγήσω τι σημαίνει η φράση μου, χωρίς άσκοπες προεκτάσεις: αν κάποιος δανείζεται συνεχώς, τόσο πολύ που κάποτε το χρέος του γίνει δυσβάσταχτο με αποτέλεσμα να φτάσει στον έσχατο δανειστή του, ή τέλος πάντων σε κάποιον δανειστή που για να του δανείσει του ζητάει δημοσιονομική προσαρμογή, τότε ο δανειζόμενος δεν δικαιούται να παραπονιέται ότι η προσαρμογή (να ξοδεύει όσα παράγει) είναι παράλογο αίτημα του έσχατου δανειστή του, διότι ο συνεχόμενος άσκοπος δανεισμός είναι η πραγματική αιτία.
Η φράση μου ειπώθηκε μετά από το προηγούμενο σκεπτικό, όχι έτσι στο άσχετο.
Άρα λοιπόν δεν γίνεται κανένας παραλληλισμός κατ’ ανάγκην ούτε με τις ΗΠΑ, ούτε με τα νοικοκυριά. Αφ’ ενός διότι οι ΗΠΑ δανείζονται μεν συνεχόμενα με αλλεπάλληλα ελλείμματα, αλλά όπως εξήγησα οι προσδιοκίες ισχυρότερης οικονομίας αυξάνονται και αυτές, με αποτέλεσμα να μην έχει φτάσει στον έσχατο δανειστή της. Ομοίως και σε κάποιο κρατικό επίπεδο πάλι. Ομοίως και τα νοικοκυριά.
[Το ποιος χρησιμοποιεί ένα σκεπτικό ή ένα επιχείρημα, μου είναι από αδιάφορο έως αδιάφορο. Δεν παρακολουθούμε ποδοσφαιρικό παιχνίδι εδώ].
Ἀγαπητέ μου κύριε Σταλίδη,
Συνεχίζω, χωρὶς ἄλλα σχόλια, νὰ σᾶς ἑπισημαίνω τὰ σημαντικὰ κενὰ ποὺ ὑπάρχουν στὴν συλλογιστική σας, ὄχι μόνον στὴν γενικότητά της, άλλὰ στὸ προκείμενο καὶ ἐπίκαιρο ζήτημα τοῦ Brexit. Δική σας δουλειὰ εἶναι ἂν θὰ μπορέσετε νὰ τὰ καλύψετε τὰ κενὰ αὐτὰ ἢ θὰ πετάξετε τήν θεωρία σας ὁλοσούμπιτη. Ἀντίκρουση συγκεκριμένη ἀπὸ μέρους σας τῶν ἐπισημάνσεών μου γιὰ τὸ ἐσφαλμένο τῶν ἐκφρασθεισῶν κρίσεών σας γιὰ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση δὲν βρῆκα μέχρι στιγμῆς καμμία.
Φαντάζομαι θὰ συμφωνήσετε ὅτι ἐκεῖνοι ποὺ χρησιμοποιοῦν τὴν «ταυτότητα» στὸν δημόσιο χῶρο τὸ κάνουν γιὰ νὰ ὑπηρετήσουν, κατὰ κανόνα, ἰδιοτελεῖς σκοπούς. Δηλαδὴ γιὰ νὰ ἀκυρώσουν στὴν πράξη τὸν ὅποιον καθολικὸ καὶ ἑνοποιητικὸ χαρακτῆρα τῆς ταυτότητος. Οἱ αὐτοπροβαλλόμενοι ὡς πατριῶτες δαπανοῦν ὅλο τὸν χρόνο τους, ὄχι γιὰ νὰ πείσουν ὅτι οἱ ἴδιοι εἶναι πατριῶτες, ἀλλὰ ὅτι εἶναι πιὸ πατριῶτες άπὸ τοὺς ἄλλους. Νὰ λασπολογοῦν τοὺς ἄλλους γιὰ «προδότες», «γερμανοτσολιάδες», «ἐθελοδούλους» καὶ τὰ παρόμοια, ποὺ τὰ καμαρώνουμε καὶ στὸ «Ἀντίβαρο». Μέχρι νὰ ἀνεβοῦν αὐτοὶ στὴν σέλλα καὶ νὰ κάνουν τὰ ἴδια ποὺ διαρρήδην κατέκριναν. Διότι οὔκ ἐστιν ἄλλως γενέσθαι. Δὲν βλέπω γιατὶ θὰ πρέπῃ κανεὶς νὰ κουβαλᾶ νερὸ στὸν μύλο τους. Καὶ νὰ κέρδιζε κάτι, τὸ καταλαβαίνω, ἀλλὰ νὰ τοὺς προσφέρῃ ἰδεολογικὴ κάλυψη, ἔστω καὶ μὲ ἐπιφυλάξεις, εἶναι αὐτὸ ποὺ ὁ λαὸς λέει «δίχως κέρδος κέρατα».
Νομίζετε ὅτι οἱ σλαβόφωνοι τῶν Σκοπίων συντάσσονται ὑπὸ τὴν σημαία τοῦ «Μακεδονισμοῦ» είς βάρος τῶν ὑλικῶν τους συμφερόντων ; Ἀπατᾶσθε ! Χωρὶς κάποιο ἑνοποιητικὸ ἀφήγημα ἡ κοινωνία τους θὰ κατρακυλοῦσε στὴν ἀνομία, μὲ φοβερὲς συνέπειες ὄχι μόνον γιὰ τὴν ὑλική τους εὐημερία, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ γιὰ τὴν προσωπική τους ἀσφάλεια. Καὶ προκρίνετε αὐτὴν τὴν ἑνότητα, ποὺ ὐπάρχει μόνον ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ φόβου τοῦ ἀλληλοσπαραγμοῦ, ἀπὸ τὴν ἐνότητα ποὺ ἔχει ὡς στόχο της ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, τὴν ἑνότητα τῶν προθύμων γύρω άπὸ τὶς ἀξίες τῆς ἐλευθερίας ἢ τῆς ἰσότητος, τὸ μεῖγμα τῶν ὁποίων ἐπιλέγουμε μὲ ἐλεύθερο διάλογο ; Καὶ γύρω ἀπὸ πολιτιστικὲς ἀξίες, ὁ κεντρικὸς πυρῆνας τῶν ὁποίων θέλει νὰ περιλαμβάνῃ τὶς Ἑλληνικὲς ἀξίες. Δὲν θυσιάζετε ὑπερβολικὰ πολλὰ καὶ καλὰ πράγματα ὥστε νὰ εἶναι ὁ Καμμένος ὑπουργός ; Καὶ μόνον ἡ αἰσθητικὴ τῶν καραγκιοζιληκίων του, μηδαμῶς ἑλληνική, ἀλλὰ ἀμερικανιὰ τοῦ κερατᾶ καὶ χειρότερη, ἔπρεπε νὰ σᾶς πείθῃ γιὰ τὸ πόσο κάλπικος εἶναι ὁ πατριωτισμός του.
Για τον χαρακτηρισμό «γραφειοκρατικό τέρας» θα επανέλθω.
Για τα υπόλοιπα: έχω τη συνήθεια να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων (μισογεμάτο ποτήρι). Για το παράδειγμα που φέρνετε, δεν έχω να πω τίποτα. Αν έβλεπα την αρνητική, θα μπορούσα να γράφω βδομάδες.
Επί των γενικότερων: πολλοί χρησιμοποιούν πολλά πράγματα για ιδιοτελείς σκοπούς. Άλλος χρησιμοποιεί το μαχαίρι για να κόψει ψωμί, άλλος για να μαχαιρώσει τον αντίπαλο. Τι να κάνουμε τώρα; δεν νιώθω ότι προσφέρω κανενός είδους κάλυψη σε κανέναν. Επιπλέον, προσωπικά δεν χρησιμοποιώ κανένα χαρακτηρισμό ούτε για μένα, ούτε για το Αντίβαρο, ούτε για τρίτους (είτε συμφωνούμε, είτε διαφωνούμε σε βασικά ή επιμέρους ζητήματα). Θεωρώ μέρος της προσωπικής μου ωρίμανσης, να διαλέγομαι χρησιμοποιώντας δεδομένα, γεγονότα ή -έστω- απόψεις, αλλά όχι χαρακτηρισμούς. Ο καθένας εκφράζει τον εαυτό του και εκφράζεται για τον εαυτό του. Εφόσον μιλάμε οι δυο μας, θα είχε νόημα αυτό που μου λέτε, αν εγώ είχα χρησιμοποιήσει ποτέ επίθετα ή χαρακτηρισμούς. Εδώ, συζητάμε ως ο γράφων του άρθρου με έναν σχολιαστή του άρθρου. Τη δυσαρέσκειά σας για άλλα άρθρα την έχετε ήδη επισημάνει πολλάκις.
Ανδρέας.
Φαντάζομαι, πρὶν ἐκστομίσετε τὸσο βαρειὰ καὶ παλαιὰ κατηγορία ὅπως «γραφειοκρατικὸ τέρας», θὰ εἴχατε τὰ πυρομαχικά σας ἀπολύτως ἕτοιμα. Τώρα κάπως μπορεῖ ἕνας κακόπιστος νὰ ἰσχυρισθῇ ὅτι τὰ κατασκευάζετε μόνον άφοῦ κάποιος σᾶς ἐπεσήμανε τὸ ένδεχόμενο ἡ κατηγορία νὰ εἶναι κενὴ περιεχομένου. Ὅτι δηλαδὴ πετᾶμε τὴν κατηγορία, μήπως καὶ κολλήσει, ὅσο κολλήσει. Ἀφοῦ οἱ πολλοὶ ἔχουν συκοφαντικὰ αὐτιά, γιατί νὰ κουραζώμεθα νὰ τὴν τεκμηριώσουμε ἐκ τῶν προτέρων ;
Ὡς πρὸς τὸν ἂν εἶναι κάποιος νεροκουβαλητής φαύλων, μοῦ θυμίζετε τὸ τραγοῦδι τοῦ Tom Lehrer γιὰ τὸν Βέρνερ φὸν Μπράουν καὶ γιὰ τοὺς πυραύλους ποὺ σχεδίασε καὶ κατεσκεύασε γιὰ λογαριασμὸ τῶν Ναζιστῶν : «Ἅπαξ καὶ οἱ πύραυλοι ἐκτοξευθοῦν, ποιός νοιάζεται γιὰ τὸ ποῦ θὰ πέσουν !» Ὅπως βλέπετε ἀπὸ τὰ άποτελέσματα καὶ τοῦ δικοῦ σας λεγομένου «εὐρωσκεπτικισμοῦ», οἱ συγκεκριμένοι αὐτοὶ πύραυλοι τῆς κατασυκοφαντήσεως μπορεῖ νὰ πέσουν καὶ στὸ κεφάλι τοῦ ἐκτοξεύοντος αὐτούς. Στὸ κεφάλι τῶν bloody foreigners …
Η Ευρώπη ξεκίνησε ως συνασπισμός κρατών με σκοπό την αποφυγή του πολέμου.
Έπρεπε να βρεθεί ο τρόπος συνδέσεως των κρατών και αυτός επελέγη να είναι η οικονομία. Είχε παρέλθει πολύ μικρό χρονικό διάστημα, άλλωστε, από τον Β´ΠΠ για να είναι δυνατή οποιαδήποτε άλλη επαφή των κρατών, όπως πολιτισμική για παράδειγμα.
Με αυτήν την σύνδεση, την οικονομική, και για πολλούς λόγους που μπορούν ευχερώς να διαπιστωθούν και να αναλυθούν, ξεκίνησε μια κούρσα.
Σε αυτήν νικητής αναδείχθηκε η Γερμανία, η πρώτη σε εξαγωγές χώρα και τα άλλα κράτη απλώς συνασπίστηκαν γύρω από τον δυνατό. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις.
Όσο αυτό το ράλι οικονομικής ανόδου ήταν σε εξέλιξη, η Γερμανία δυνάμωνε την οικονομία της και οι άλλες χώρες έμεναν πίσω, μεγαλώνοντας έτσι τις ανισότητες μεταξύ τους.
Οι πρώην ηγεμονικές και αποικιοκρατικές δυνάμεις, Αγγλία και Γαλλία, έμειναν πίσω αλλά όχι μόνο στην οικονομία.
Η Γερμανία με την οικονομική πρωτοκαθεδρία είχε και τον πρώτο στις πολιτικές αποφάσεις της Ε.Ε.
Η Αγγλία και η Γαλλία έρχονταν δεύτερες ή και τρίτες, πίσω από την Γερμανία και τους δορυφόρους της.
Αυτό είναι φυσικό να μην μπορούν να το ανεχτούν άλλο.
Φανταστείτε δε ποσό φυσικό είναι να μην μπορούν να δεχτούν αυτήν την κατάσταση οι άλλες χώρες, οι μικρές, οι οποίες και δεν έχουν τη δυνατότητα να ενεργήσουν άλλως.
Γι’αυτό θα πολλαπλασιαστούν τα δημοψηφίσματα.
Είναι απόδοση νομιζόμενης δύναμης.
@Γεώργιος Ἰακ. Γεωργάνας
Για αρχή να πιάσουμε το eu-cookie, το αναγκαίο κλικ που αναγκαζόμαστε να κάνουμε για να “ενημερωθούμε” οτι ο τάδε ιστιοτόπος χρησιμοποιεί cookies. Προφανώς μια μέρα κάποιος ευρωπαίος γραφειοκράτης , μη μπορώντας άλλο να αποδεχτεί την αχρηστοσύνη του, σκέφτηκε να βασανίζει καθημερινά εκατομμύρια χρηστες και σελιδοποιούς.
‘Η μήπως θέλετε να πιάσουμε το anti-trust, όπου για παραδειγμα μετά την απόφαση του αμερικάνικου δικαστηρίου ότι ένα λειτουργικό συστημα ΔΕΝ πρέπει να περιέχει περιηγητή ιστοσελίδων, οι δικοί μας σκέφτηκαν: Μα δνε μπορεί να βγάζουν τόσο ηλίθιες αποφάσεις, πρέπει οπωσδήποτε να βρούμε και εμείς μια ηλιθιότερη! Και τη βρήκαν: να απογορέψουν τα Λ.Σ να περιέχουν και περιηγητή και μίντια πλειερ!
Όμως να κλείσω μαρτυρώντας οτι συμφωνώ μαζί σας. Μια χώρα όπως η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από το γραφειοκρατικὸ τέρας της Ευρώπης. Και επεκτείνω: κατά πάσα πιθανότητα ούτε η Αγγλία καθώς μετά από ένα Brexit το πιθανότερο είναι να γυρίσει σε έναν Κενσυανισμό και προστατευτισμό του ’50.
Γιὰ νὰ μὴν παραθέσῃ ὁ κύριος Σταλίδης κάποιο ἐντυπωσιακό, πλήν λανθασμένο, στοιχεῖο στὸ κατηγορητήριο τῆς Εὐρωπαῖκῆς Ἑνώσεως ὡς «γραφειοκρατικοῦ τέρατος», κατηγορητήριο τὸ ὁποῖον, ὑποθέτω, βάσει προηγουμένης δεσμεύσεώς του, προετοιμάζει, ἰδοὺ ἐδῶ μερικὰ μόνον δείγματα καὶ τάχα «εὐρωσκεπτικιστικῆς» λασπολογίας. Τὸ συγκεκριμένο εἶδος συκοφαντίας ἔχει, κατὰ πὼς φαίνεται, μελετηθῆ μέχρι καὶ σὲ ἐπιστημονικὸ ἐπίπεδο.
Ὅπως πολύ σωστὰ εἶπε ὁ πρόεδρος τῆς Εὐρωπαῖκῆς Ἐπιτροπῆς στὸν ὑπὸ παραίτησιν πρωθυπουργὸ τοῦ Ἥνωμένου Βασιλείου «Ὅταν ἐπὶ δεκαετίες λὲς [ψευδῶς] στὸν λαό σου ὅτι ἡ Εύρωπαῖκὴ Ἕνωσις εἶναι μόνον ἕνας ὀργανισμὸς τεχνοκρατῶν καὶ γραφειοκρατῶν, πρέπει νὰ περιμένῃς ὅτι κάποτε θὰ σὲ πιστέψῃ». Καὶ καλά οἱ Ἄγγλοι. Ἕνας Ἕλληνας νὰ μὴν θέλει νὰ σταθῇ «Ἀντίβαρο» στίς, τεκμηριωμένως, μπαροῦφες, ἀλλὰ νὰ τὶς υἱοθετῇ ἀκρίτως καὶ ἀβασανίστως ;
Εφόσον εσείς πρώτον αρνείστε ότι ο άλλος μπορεί να έχει σκεπτικό, δεύτερον (και μετά κόπον) το δέχεστε, αλλά είστε ανυπόμονος στις απαντήσεις (λέγοντας μάλιστα ότι το σκεπτικό δεν μπορεί παρά να είναι πρωθύστερο, δηλαδή ότι τώρα ψάχνει ο συνομιλητής σας να το χτίσει, εκ των υστέρων), τρίτον εκλαμβάνετε την «επιφύλαξη για απάντηση» ως ανυπαρξία απάντησης και τέταρτον υποθέτετε ότι αν και όποτε έρθει η απάντηση, θα έχει συγκεκριμένο σκεπτικό, στο οποίο βιάζεστε να απαντήσετε μόνος σας, τι χρείαν έχει η συζήτηση; θα μπορούσατε να φτιάξετε έναν πλήρη φανταστικό διάλογο με δύο ή περισσότερα πρόσωπα και να βγάλετε τα ήδη διαμορφωμένα συμπεράσματά σας.
Να σας πληροφορήσω ότι είμαι εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης εδώ και πολλά χρόνια, με υποχρεώσεις εργασιακές και οικογενειακές.
Ἀπὸ «Τὰ Ἄγρια καὶ τὰ Ἤμερα τοῦ Βουνοῦ καὶ τοῦ Λόγγου» τοῦ Στεφάνου Γρανίτσα :
« … Κάποτε δίκαζαν ένα Λύκο, λέγει ο μύθος. Ο Γύφτος εφώναζε περισσότερο από τους άλλους εναντίον του. Και ο Λύκος, που δεν μιλούσε εφ’ όσον τον κατηγορούσαν οι άλλοι, βλέποντας τον Γύφτο να κόβεται εναντίον του εγύρισε και του είπε:
– Καλά μωρέ Γύφτε, όλου του κόσμου του ’χω κάμει ζημιά, αλλ’ εσένα τ’ αμόνι σώφαγα, πανάθεμά σε παληόγυφτε … »
Ὁ Γύφτος, φυσικά, εἶναι ὁ σιδερᾶς τοῦ χωριοῦ, ἀπὸ τὸν ὁποῖο, βεβαίως, ὁ λύκος δὲν μπορεῖ νὰ κλέψῃ πρόβατα, τὸ ὁποῖα, ὡς σιδερᾶς, δὲν ἔχει. Ἀφοῦ θέλετε οἱ καὶ τάχα «εὐρωσκεπτικιστές» τὸν ρόλο τοῦ γύφτου, τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή, ποὺ κατηγορεῖ φωνασκῶς χωρὶς νὰ ἔχῃ κἂν ἔννομο συμφέρον, ἂς τὸν ἔχετε.
Ὁ λαός, ἐπίσης, λέει «Κλαίνε οἱ χῆρες, κλαίνε κι οἱ παντρεμένες … » . Ἡ περίπτωση Brexit καὶ αὐτὴ τῶν Ἑλλήνων ἀντιμνημονιακῶν πρέπει νὰ εἶναι οἱ πρῶτες ἐξεγέρσεις στὴν Ἱστορία τῶν συγκριτικῶς περισσότερο εὐνοημένων, τῶν ἐκμεταλλευτῶν, τῶν κακομαθημένων, ἐναντίον τῶν ἐκμεταλλευομένων.
Ἀκόμα περισσότερο ἀχάριστοι εἶναι αὐτοὶ πού, χάρη στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση καὶ τὴν ἐλευθερία διακινήσεως προσώπων ποὺ ἡ ΕΕ θεσμοθέτησε, βρῆκαν ἕνα καλὸ μεροκάματο μακριὰ άπὸ τὴν διαφθορὰ καὶ τὴν φτώχεια τῆς Ψωροκώσταινας καὶ, ὅπως ὀμολογοῦν μὲ κάποιαν αὐταρέσκεια, ἔγιναν «σταθεροὶ» «Εὐρωσκεπτικιστὲς» ἐδῶ καὶ εἴκοσι χρόνια. Ὅλα αὐτὰ τὰ εἴκοσι χρόνια δὲν πρόλαβαν νὰ συντάξουν κατηγορητήριο κατὰ τῆς εὐεργέτου τους Εὐρωπαϊκῆς Ἐνώσεως καὶ χρειάσθηκε νὰ τοὺς προκαλέσῃ τρίτος γιὰ νὰ ἀρχίσουν … Τότε ποὺ λασπολογοῦσαν δὲν τοὺς ἀπέλειπε ὁ χρόνος, ἀλλὰ τώρα πού πρέπει νὰ τεκμηριώσουν τὴν λασπολογία, θυμήθηκαν τὸ σπίτι καὶ τὰ παιδιά …
Ὅταν τοὺς ἐπεσήμαινα τὴν τεραστία σημασία τοῦ χρόνου στὴν πολιτική, ἀρνοῦνταν νὰ δοῦν τὴν διαφανῆ ἀπάτη Τσίπρα-Καμμένου γιὰ τὸ Ἑλληνικὸ δημόσιο χρέος καὶ τὸ κατάλαβαν ἑπτὰ μῆνες μετά, ἀφοῦ οἱ ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ εἶχαν ὁδηγήσει τὴ χώρα σὲ νέο γκρεμό. Καὶ πάλι ὁ λόγος στὸν λαό : «Ἀφόντις ἡ γριὰ ἐ…αμήθη, ἔβαζε τὸ μάνταλο». Ἀμ ἔλα ποὺ καὶ πάλι δὲν τὸ βάζει !
Ὄχι ἀγαπητοί μου, ὅλη τὴν λάσπη, ὅλα τὰ κοσμητικὰ γιὰ εὐρωλιγούρηδες, γερμανοτσολιάδες, έθελοδούλους, προδότες, θὰ τὴν πάρετε πίσω καὶ νομιμοτόκως. Διότι ἐσεῖς, μὲ τὰ καμώματά σας, δὲν βλάπτετε μόνον, ἀλλὰ καὶ ρεζιλεύετε, ὡς ἀνίκανο νὰ βγάλῃ τίμια τὸ ψωμί του μέσα στὴν παγκόσμιο οἰκονομία, ὅπως τόσα ἄλλα ἔθνη, καὶ ὡς ἀχάριστο καὶ θρασὺ ζητιάνο, τὸ ἔθνος ὀλόκληρο. Τὸ καταλασπώνετε, ἐσεῖς ποὺ κόπτεσθε γιὰ ἐθνικὴ κυριαρχί … α καὶ ἀξιοπρέπεια καὶ ὑπερηφάνεια. Ποὺ καμώνεστε πὼς σεμνύνεσθε γιὰ τὴν ἱστορία καὶ τὴν παράδοση τῶν Ἑλλήνων καὶ κάνετε ὅ,τι χειρότερο μπορεῖτε γιὰ νὰ τὶς ἀπαξιώσετε. Σάν ἄλλοι μετανοεμβριανοὶ (τοῦ 1920) κυβερνῆτες κηρύσσετε τὴν «αὐτοτέλεια» καὶ τὴν διάλυση τῶν ὑπερεθνικῶν δομῶν καὶ συμμαχιῶν στὰ λόγια, γιὰ νὰ καταλήξετε στὴν πλήρη ὑποτέλεια στὴν πράξη. Καὶ μακάρι νὰ μετανοήσετε ἐγκαίρως, διότι ἡ σκάλα τοῦ κακοῦ ἔχει ἀκόμα πολλὰ σκαλοπάτια. Ἀλλὰ ξέρω, εἶσθε ἀτρόμητοι καὶ δὲν σᾶς πιάνει ἡ «τρομολαγνεία». Οὔτε καὶ τὸν Τσάμπερλαιν καὶ τοὺς ἄλλους Guilty Men τοὺς ἔπιανε … [Ὁ φιλιππικὸς κατὰ τῶν συγκεκριμέων 15 ἐνόχων συνεγράφη σὲ τέσσαρες ἡμέρες.]
Καὶ ὅμως, ὑπάρχουν καὶ πολύ χειρότεροί σας. Καμαρῶστε ἐδῶ τὸν ἀντιμνημονιακὸ ὑφηγητὴ τῆς Ὀξφόρδης, πού δὲν μπορεῖ νὰ βάλῃ στὴν σειρὰ δύο λέξεις σὲ σωστὰ Ἑλληνικά καὶ τολμᾶ νὰ βλασφημῇ, αὐτὸς ὁ τρισβάρβαρος, περὶ Ἑλληνικῆς ἰδιοπροσωrπείας. Καὶ εἶναι διδάκτορας τοῦ Γαίηλ ! Ἡ χρεωκοπία μας, καὶ μεγάλου μέρους τοῦ κόσμου τῶν σχετικῶς εὐπόρων χωρῶν, εἶναι πρωτίστως ἠθική, πνευματικὴ καὶ διανοητικὴ.
Μία ἀκόμη τεκμηριωμένη ἀπάντηση στὶς ἰδεοληψίες γιὰ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση ἀπὸ ἐδῶ :
«Μη χτυπάτε την Ευρώπη»
Κύριε διευθυντά
Μετά το ατυχέστατο Brexit, όλοι όσοι στην πραγματικότητα επιθυμούν τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χωρίς ίσως να συνειδητοποιούν τις ολέθριες επιπτώσεις που αυτή θα έχει στην παγκόσμια οικονομία και συνακολούθως στην παγκόσμια ασφάλεια και ειρήνη (δυστυχώς όντας παντελώς ανιστόρητοι και οικονομικά ανίδεοι), συνεχίζουν την αφελή, αν όχι ύπουλη, τακτική της δημόσιας διάχυσης διαμαρτυριών για τα «κακώς κείμενα» της Ε.Ε., ισχυριζόμενοι ή προφασιζόμενοι ότι πράττουν έτσι από ειλικρινή φιλοευρωπαϊσμό! Στο πλαίσιο αυτό ακούσθηκαν τις τελευταίες ημέρες, όπως άλλωστε και το καλοκαίρι του 2015, αστειότητες περί δήθεν «δημοκρατικού ελλείμματος» και «έλλειψης κοινωνικής αλληλεγγύης» στην Ευρώπη. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι αυτά λέγονται από άγνοια περί της έννοιας της δημοκρατίας ή της ιστορικής πραγματικότητας της Γηραιάς Ηπείρου και της ιδιαίτερης σχέσης της με τη σύγχρονη αστική δημοκρατία των τελευταίων μόλις 150-200 ετών.
Ούτε μπορώ να δεχθώ ότι δεν είναι γνωστό πως η Ευρώπη που παράγει το 25% του παγκόσμιου πλούτου, την ίδια στιγμή, και παρά τον ανηλεή οικονομικό ανταγωνισμό από αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες τρίτες χώρες, εξακολουθεί να δαπανά το 50% του συνόλου των κοινωνικών δαπανών παγκοσμίως. Το 2015 το δημοκρατικό έλλειμμα συνίστατο στο ότι η Ε.Ε. δεν δεχόταν τους όρους μιας συμφωνίας που η ελληνική κυβέρνηση επιδίωκε, ως εάν με τις ελληνικές εκλογές δεν αποφασίζαμε μόνο τα του οίκου μας, αλλά θα έπρεπε οι λοιποί Ευρωπαίοι πολίτες να αποδεχθούν τους όρους μίας συμφωνίας που εμείς θέλαμε, για λόγους δημοκρατίας!
Ως εάν, δηλαδή, θα έπρεπε και εκείνοι να αποδεχθούν την ελληνική ετυμηγορία μίας εσωτερικής εκλογικής διαδικασίας στην οποία δεν συμμετείχαν!
Σήμερα το δημοκρατικό έλλειμμα σε τι συνίσταται; Μήπως στο ότι στους Βρετανούς πολίτες δόθηκαν χρόνια (αντί μίας εβδομάδας…) για να σκεφθούν (sic) και να αποφασίσουν πώς θα ψηφίσουν στις 23/6; Μήπως στο ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έγινε απολύτως σεβαστό από τα λοιπά ευρωπαϊκά κράτη και θεσμούς, με πικρία έστω, και ότι δεν τίθεται οποιοδήποτε θέμα αμφισβήτησης του αποτελέσματος, παρά μόνον εάν ο ίδιος ο βρετανικός λαός –πράγμα λογικά απίθανο– αποφασίσει εκ νέου διαφορετικά; Μήπως στα δημοψηφίσματα Γαλλίας και Ολλανδίας για το Ευρωσύνταγμα; Ή μήπως στο ότι δίνεται χωρίς ενδοιασμό ο λόγος στους αρνητές της Ευρώπης Φάρατζ και Λεπέν να επιχαίρουν και να ζητούν τη διάλυσή της μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο; Εκτός εάν «δημοκρατικό έλλειμμα» συνιστά η άνοδος όλων αυτών των λαϊκιστικών και ακροδεξιών, κατά βάση, στοιχείων, που παραπληροφορούν τους λαούς για τη σημασία και την αξία της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής ενοποίησης, στον μύλο των οποίων ρίχνουν νερό αυτοί οι ίδιοι που κατηγορούν την Ευρώπη για «έλλειμμα δημοκρατίας και κοινωνικής αλληλεγγύης». Δημοκρατία και κοινωνική αλληλεγγύη δεν υπάρχουν σαν την ευρωπαϊκή, όσο και αν ψάχνουν οι διάφοροι ευρωσκεπτικιστές ένθεν κακείθεν.
Βασιλης Βερνικος
Θὰ ξαναδοῦμε, ἄρα γε, «εὐρωσκεπτικισμό», εἴτε τῆς ψεκασμένης εἴτε τῆς βιολογικῆς ποικιλίας, στὸ «Ἀντίβαρο» ; Θὰ μοῦ ‘πῇς, τώρα ἡ ζημιὰ ἔγινε καὶ στὴν Ἐλλάδα (νέο νόμισμα τὸ μπλοκαρισμένο εὐρώ) καὶ στὴν Ἀγγλία (βεβαία ἡ de jure ἔξοδός της ἀπὸ τοὺς Εὐρωπαϊκοὺς ὀργανισμούς). Καί ὅμως ὄχι. Μένει πολλὴ δουλειὰ μέχρι νὰ ἀπομακρυνθῇ σὲ ἀπόσταση ἀσφαλείας ὁ ἐσμὸς τῶν ἐπαγγελματικῶν φιλοδόξων καὶ ἐξουσιολάγνων ψωναρῶν πού ἔκανε τὴν ζημία. Καὶ μέχρι νὰ ξυπνήσουν καὶ νὰ μεταγνώσουν οἱ ἐξαπατηθέντες.
«Κλαῖνε οἱ χῆρες, κλαῖνε κι οἱ παντρεμένες» 2.0. Αὑτοὶ ποὺ ψήφισαν brexit δὲν ἔχουν μετανάστες στὶς πόλεις τους ! Δὲν ψήφισαν, λοιπόν, μὲ βάση αὐτὰ πού ἔβλεπαν μὲ τὰ μάτια τους, ἀλλὰ μὲ αὐτὰ πού νόμισαν πὼς ἔβλεπαν μὲ τὰ μάτια τρίτων ! Μεγάλη ἡ δύναμις τῆς ἠλιθιότητος. Ρωτοῦν τὸ παρατυχὸν βλῆμα : «τί θὰ πιστέψεις, τὰ μάτια σου ἢ ἐμένα ;». Καὶ αὐτὸ ἀπαντᾶ : «Ἐσένα» !