Ὡς πασίγνωστον, ἡ «εὔκολη» Ἑλλάδα τῆς Μεταπολίτευσης καὶ τῶν χρημάτων ποὺ ὄντως ὑπῆρχαν παρῆλθε ἀνεπιστρεπτί. Game Over. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ἡ μόνη λύση-μονόδρομος εἶναι ἡ ὑφεσιακὴ λιτότητα ἑνὸς λανθασμένου μνημονίου-«κολὰζ» ἕτοιμων συνταγῶν: κάθε ἄλλο. Ὅμως, ὁ «ἁλλος δρόμος» δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι οἱ παραλλαγὲς στὸ μοτίβο τοῦ «λεφτὰ ὑπάρχουν» καὶ τοῦ «Τσοβόλα δῶσ’τα ὅλα». Ὁ «ἄλλος δρόμος» εἶναι δρόμος ριζοσπαστικῆς ἐξυγίανσης τοῦ κράτους, ἀνάπτυξης, παραγωγικότητας καὶ τίμιας ἐργατικότητας: δρόμος συντηρητικῶν ἀξιῶν (ἀξιοπρέπεια, τιμιότητα, ἐργατικότητα, θεσμικότητα, λειτουργικότητα, ἦθος) καὶ σωφροσύνης. Ὅλα τὰ μονοπάτια εἶναι μόνο ἀνηφορικά, ἀλλὰ τὸ διακύβευμα εἶναι ποιά ἀνηφοριὰ θὰ πάρεις, κι ἐμεῖς πρέπει «νὰ βροῦμε τὰ σκαλοπάτια ποὺ πᾶν στὴ Λευτεριά». Τὰ νταηλίκια τοῦ κάθε μεταπολιτευτανθρώπου δὲν ὁδηγοῦν ἐκεῖ, ἀλλὰ στὸ ὁριστικὸ χαντάκωμα τῶν ἑπόμενων γενεῶν καὶ τῆς μεθαυριανῆς προοπτικῆς τῆς πατρίδας.
Αὐτὲς τὶς θεμελιώδεις ἀλήθειες δὲν φαίνεται νὰ τὶς συμμερίζεται ὁ μέσος πολίτης τῶν δημοσκοπήσεων, ὁ λαὸς τῆς «κοινῆς γνώμης». Ἡ κοινωνία μοιάζει διχασμένη, καὶ ἠ μισὴ ὄντως μοιάζει νὰ πιστεύει πὼς ὑπάρχουν «εὔκολες λύσεις» καὶ ὅτι ὁ νέος Ἁντρέας τῆς Ὑπατίας καὶ τῶν καταλήψεων θὰ τῆς δώσει νὰ φάει μὲ χρυσὰ κουτάλια. Ἢ τοὐλάχιστον, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, μὲ ἐπάργυρα ἢ στὴ χειρότερη μπακιρένια- ἀλλὰ ἔστω. Οἱ μαγικὲς λύσεις κυκλοφοροῦν μὲ τὴν ταχύτητα τῆς «φωτιᾶς στὴ σιτοκαλαμιὰ μετὰ τὸ θέρο»: ἀπὸ τὴν «ἄρνηση τοῦ χρέους» διαμέσου τῆς «δήμευσης τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας» ἕως τὴν «βαριὰ φορολόγηση τῶν πλουσίων» (ποιῶν; Αὐτῶν μὲ ἐτήσιο εἰσόδημα 20.000;), ὁ κόσμος εἶναι ἐπιρρεπὴς σὲ συνταγὲς ποὺ ὑπόσχονται ὅτι δὲ θὰ μοχθήσουμε, δὲν θὰ πονέσουμε, καὶ ὅλα θὰ γίνουν ὅπως πρίν. Μέλλον δανεικὸ κι ἀγύριστο: δυσκολεύεται νὰ διακρίνει τὴν παραμύθα ἀπὸ τὴν παραμυθία.
Καὶ ἔτσι, ἕνα κομμάτι τοῦ λαοῦ βαθιὰ συντηρητικό, δημογραφικὰ γερασμένο καὶ παγερὰ ἀδιάφορο γιὰ τὴν τύχη τῶν ἑπόμενων γενεῶν (π.χ., ἐπὶ σειρᾷ ἐτῶν ἀρνούμενο νὰ συζητήσει τὸ ἀσφαλιστικὸ ζήτημα) προκρίνει τὸ «ΠΑΣΟΚ τῆς παράτασης», τὸν ΣΥΡΙΖΑ, μήπως καὶ καταφέρουμε νὰ μὴν ἀλλάξει τίποτα. Ἕνα κομμάτι τοῦ λαοῦ ἐκπασοκισμένο, ποὺ ἔμαθε νὰ ζητᾶ ἀπὸ τὸν κάθε ΥΠΟΙΚ νὰ τὰ δώσει ὅλα καὶ νὰ ἀφήνει καμμένη γῆ. Καὶ τώρα ζητᾶ ἀπὸ τὸν Τσίπρα ὄχι μιὰ «Νέα Μεταπολίτευση», ἀλλὰ μιὰ «Μεταπολίτευση 2», ἄλλη μιὰ γύρα μὲ τὸ ἀλογάκι. Καὶ ὁ Τσίπρας τοῦ τὴν ὑπόσχεται, ἂν καὶ ξέρει πὼς δὲν μπορεῖ νὰ τοῦ τὴ δώσει.
Καλὰ ὅλα αὐτά. Εἶναι ὅμως ἕτοιμη ἡ ΝΔ νὰ προσφέρει σαφέστατη ἐναλλακτική; Νὰ ἐξηγήσει ἐπακριβῶς ποιός εἶναι ὁ ἄλλος δρόμος, ποιές εἶναι οἱ δυσκολίες του καὶ ποιές οἱ προοπτικές του; Νὰ δείξει μὲ ποιούς θὰ κυβερνήσει, ποιοί ἄνθρωποι ἀκριβῶς θὰ ἀναλάβουν τὸ τεράστιο βάρος τῆς ἑπόμενης περιόδου, ὥστε νὰ κρίνει ὁ λαὸς ἂν μποροῦν; Νὰ μὴν ἐξηγήσει ἁπλῶς γιατί δὲν θὰ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν δρόμο τῶν ἄλλων, ἀλλὰ γιατί ἔχει προοπτικὴ ὁ δικός της δρόμος καὶ ποιάν ἀκριβῶς;
Ἀκόμα καὶ ἂν οἱ τεράστιες συσπειρώσεις ποὺ ἀπαιτοῦνται μέχρι τὶς ἐκλογὲς θέτουν καλῶς ἢ κακῶς κάτι τέτοιο σὲ δεύτερο πλάνο, εἶναι ζωτικῆς σημασίας νὰ μπορεῖ νὰ ἐξηγήσει κάτι τέτοιο ἔστω τὴν ἀκριβῶς ἑπομένη ἡμέρα τῶν θεότρελλων αὐτῶν ἐκλογῶν. Διότι ἡ ἑπόμενη κυβέρνηση θὰ ἔχει οὔτως ἢ ἄλλως τὸν μισὸ λαὸ ἀπέναντι, στὰ κάγκελα, ἐλέῳ παρδαλῆς ἀντιπολίτευσης: τὸ ἐρώτημα εἶναι σὲ ποιό βαθμὸ θὰ μπορέσει νὰ κερδίσει τοὐλάχιστον τὸν ἄλλο μισό. Καὶ μεσοπρόθεσμα, μὲ τὴν ἐργατικότητα καὶ τὴν ἀποτελεσματικότητα, νὰ τοὺς κερδίσει ὅλους. Εἰδάλλως, ἁπλῶς θὰ ἐπιβραδύνει γιὰ λίγους μῆνες τὴν γιουρούσικη ἕλευση τοῦ ἡροστράτειου λαϊκισμοῦ καὶ τῆς μεταπασοκικῆς ἀνευθυνότητας, σὲ μιὰ νομοτέλεια φρικιαστική.
Ἂς γίνουν κατανοητὰ δύο πράγματα, γιὰ τὸ πιθανότατο ἐνδεχόμενο νὰ κερδίσουν οἱ πατριωτικὲς φιλοεὐρωπαϊκὲς δυνάμεις τὶς ἐκλογές:
α) Ἂν ἡ ἑπόμενη κυβέρνηση δὲν «ἐπανιδρύσει τὸ κράτος», πραγματικὰ ὅμως αὐτὴ τὴ φορά, θὰ πάει ἄπατη. Καὶ θὰ συμπαρασύρει μαζί της τὸ μέλλον τῆς Ἑλλάδας.
β) Παρὰ τὶς κυβερνήσεις συνεργασίας καὶ τὶς λοιπὲς πολυπαραγοντικὲς ἐξισώσεις, λόγῳ τῶν ἐκτάκτων συνθηκῶν ἡ ἀπέχθεια τῆς ἀνάληψης εὐθύνης ἀπὸ ὅλους δίνει στὸν ἑπόμενο πρωθυπουργὸ κατ’ οὐσίαν λευκὴ ἐπιταγή, ὥστε νὰ βγάλει τὰ κάστανα ἀπὸ τὴ φωτιά. Θέλει νὰ τὰ ἀλλάξει ὅλα; Θὰ ἔχει τὴν δυνατότητα- ἂν τολμήσει. Ἐδῶ ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς καλεῖται νὰ κάνει ἕνα ἅλμα μεγαλύτερο ἀπ’ ὅ,τι ἔχει κάνει ποτέ του, κατ’ ἀπόλυτη κυριολεξία ἕνα «ἅλμα πιὸ γρήγορο ἀπὸ τὴ φθορά»*. Θὰ τοῦ δοθεῖ μία καὶ μόνη εὐκαιρία, καὶ μετὰ τὸ τραῖνο τῆς Ἱστορίας θὰ ἀφήσει τὴν ἀποβάθρα ὁριστικά. Τοῦ εὐχόμαστε τὴν καλύτερη δυνατὴ διαύγεια καὶ τὸ πλέον πρωτοφανὲς τσαγανό. Ἀλλιῶς, τὴ βάψαμε.
Ἀστυάναξ Καυσοκαλυβίτης
*(ὅπως εἶπε καὶ ἕνας ποιητὴς ποὺ δὲν θὰ κατονομαστεῖ ἐδῶ, διότι ἀπ’ ὅτι φαίνεται δὲν κατέχω τὰ νομικὰ δικαιώματα ἐκμετάλλευσης τῆς κληρονομιᾶς του καὶ τὸ δικανικὸ προνόμιο μονοπώλησής του).