Όλα ξεκινούν από το γεγονός πως το μεταπολεμικό ελληνικό αυταρχικό κράτος δέσμευσε την έκφραση της ελληνικής κοινωνίας για ένα πολύ μεγάλο διάστημα. Το πανεπιστήμιο και η φοιτητική νεολαία, σε εκείνη την μακρινή την εποχή, ήταν από τις ελάχιστες εστίες μαζικής έκφρασης της πολιτικής αντίρρησης και της νεανικής αμφισβήτησης. Στη συνέχεια η δικτατορία έπνιξε κάθε πολιτική αντίθεση. Έτσι, η καθυστερημένη εκδοχή της αμφισβήτησης ήρθε στην Ελλάδα με τα γεγονότα της Νομικής και του Πολυτεχνείου το 1973. Οι «περγαμηνές» που αποδόθηκαν στους ανήσυχους φοιτητές μετά την μεταπολίτευση του 1974 (από τους περισσότερους εκ των απόντων στον αγώνα κατά της δικτατορίας) ήταν ευκαιρία για κάποιους να ανταλλάξουν τη σύντομη αντίσταση τους με πολιτικούς θώκους, ενώ προσέδωσε στη εξεγερσιακή ιδεολογία μια «προοδευτική» διαχρονικότητα. Όπως είπε και ένας εκ των επώνυμων πρωταγωνιστών της εξέγερσης του Πολυτεχνείου: «Μας έκαναν εν ζωή και σε ηλικία μόλις 20 ετών αγάλματα, δρόμους και πλατείες. Μόνο ανόητοι και υστερόβουλοι μπορούν να φερθούν τόσο αντιπαιδαγωγικά…».
Το επόμενο βήμα συνετελέσθηκε το 1982. Τότε εισήχθη πλέον στο ελληνικό πανεπιστήμιο και δια νόμου η «πρόοδος». Με τον τότε εκπαιδευτικό νόμο οι κρινόμενοι έγιναν κρίνοντες και οι φοιτητές-εκπρόσωποι κομμάτων και παρατάξεων- απέκτησαν τη δυνατότητα συν-διοίκησης των ΑΕΙ. Η δημοκρατία λειτούργησε παραμορφωτικά καθώς ο άκρατος κομματισμός έγινε καθεστώς. Έτσι, η πολιτική έγινε καθημερινότητα (ψηφίστε και θα σας περάσω), το πανεπιστημιακό άσυλο αναδείχθηκε σε πανεπιστημιακό άβατο (ουσιαστικά έγινε ακρογωνιαίος λίθος της αντι-εκπαιδευτικής ασυδοσίας), η εκπαιδευτική εξέλιξη έγινε συνώνυμη της πολιτικής συναλλαγής (οι δικοί μας προοδευτικοί και οι άλλοι), το πανεπιστημιακό σύγγραμμα θεοποιήθηκε (η βιβλιογραφία ήταν επικίνδυνη για διδάσκοντες και διδασκόμενους), οι ατάλαντοι βοηθοί έγιναν σε μια νύχτα μέλη ΔΕΠ και καθηγητές, η πολιτική έγινε κύριο αντικείμενο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και η κάθε είδους αντίδραση «καθαγιάστηκε». Να γιατί επικράτησε διαχρονικά το «κινηματικό» πανεπιστήμιο έναντι του ερευνητικού πανεπιστημίου.
Η διεθνοποίηση
Μετά το 1990, με την κατάρρευση των τειχών, επιταχύνθηκε η παγκοσμιοποίηση των κοινωνιών. Το πανεπιστήμιο απέκτησε διεθνώς μια νέα δυναμική. Η κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης και η τεχνολογία διεύρυναν τις κοινωνίες και άπλωσαν παντού από τα ανοικτά σύνορα. Το πανεπιστήμιο άλλαξε σε παγκόσμια κλίμακα. Αρκεί να αναφέρουμε πως π.χ. η Κυπριακή Δημοκρατία, από μια κοινωνία χωρίς ΑΕΙ, βρέθηκε μέσα σε λίγα χρόνια με μια σειρά αξιόλογων δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή αναβαθμίζοντας τη θέση της Κύπρου σε διεθνές επίπεδο.
Όλες, οι ελληνικές κυβερνήσεις, λίγο ως πολύ, μετά το 1990 επιχείρησαν να αναστρέψουν τα προηγούμενα λάθη. Όμως, το πανεπιστήμιο, θεσμός εκ της φύσεως του ισχυρότατος ιδεολογικά, είχε γίνει πλέον στην Ελλάδα και ισχυρότατος κομματικά και πολιτικά. Ήταν πολύ δύσκολο και είχε πολύ μεγάλο πολιτικό κόστος να αναδιοργανωθεί το «κινηματικό» πανεπιστήμιο σε ερευνητική και διδακτική βάση. Αρκετοί ήταν οι πολιτικοί που σκόνταψαν πάνω στις πανίσχυρες συντεχνίες, οι οποίες έχοντας ως ορμητήριο το δημόσιο πανεπιστήμιο στόχευαν είτε σε δημόσια αξιώματα είτε σε δημόσια κονδύλια είτε σε διατήρηση των κεκτημένων τους.
Ουσιαστικά μια δυναμική μειοψηφία ατάλαντων είχε ουσιαστικά «ιδιωτικοποιήσει» και νέμονταν για δικό της λογαριασμό το δημόσιο ελληνικό πανεπιστήμιο. Και από κοντά μια δυναμική μειοψηφία «αιώνιων φοιτητών» είχε μετατρέψει την φοιτητική ιδιότητα σε προθάλαμο της πολιτικής τους σταδιοδρομίας ή σε πεδίο ασκήσεων «πολιτικής διαμαρτυρίας» για τα πλέον απίθανα αιτήματα. Έτσι, φτάσαμε και στις ανεκδιήγητες εκδηλώσεις υπέρ της νομιμοποίησης του χασίς και της «μαστούρας» στα ΑΕΙ, που έγιναν προσφάτως στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, και οι οποίες οδήγησαν στις εκτεταμένες καταστροφές υπολογιστών και εργαστηρίων υπό την σκέπη του «πανεπιστημιακού ασύλου»!!
Η κυβέρνηση πέρσι και παρά τις σκληρές αντιδράσεις των δυναμικών μειοψηφιών κατάφερε και πέρασε μια σειρά από μάλλον ήσσονος σημασίας διοικητικές μεταρρυθμίσεις. Έγινε μια προσπάθεια να περιοριστεί η ασυδοσία του πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο πλέον δεν προστατεύει τις ιδέες, αλλά εμποδίζει με τη βία κάθε διακίνηση ιδεών και κάθε διάλογο. Στα ελληνικά ΑΕΙ η «πρόοδος» έχει γίνει καθεστώς απαγορεύοντας κάθε αμφισβήτηση της!!!
Μια από τις αλλαγές που πέρασαν ήταν (με την καθολική ψηφοφορία των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές) να περιοριστεί η κομματικοκρατία. Όμως, οι δυναμικές μειοψηφίες αντέδρασαν στα ΑΕΙ είτε με αρπαγές καλπών είτε με βίαιες επιθέσεις, εμποδίζοντας έτσι τη διεξαγωγή πρυτανικών εκλογών σε δύο πανεπιστήμια μέχρι στιγμής. Την ίδια στιγμή μια «συμμαχία προθύμων» που εξαπλώνεται από τους ατάλαντους μέχρι τους νοσταλγούς της σοβιετικής ιδεολογίας, με τη συνδρομή και των Συνασπισμένων (που πήραν μόνο 6% στις πρόσφατες φοιτητικές εκλογές), βγήκε πάλι τους δρόμους για να εμποδίσει με τη βία κάθε συζήτηση για ένα άνοιγμα των ελληνικών πανεπιστημίων στο σύγχρονο διεθνοποιημένο κόσμο.
Το δημόσιο και το ιδιωτικό
Το πρόσχημα των σημερινών κινητοποιήσεων είναι η συζήτηση περί ιδιωτικών πανεπιστημίων. Κανείς από τους κινητοποιούμενους δεν αναρωτιέται γιατί τα δημόσια ΑΕΙ απαξιώθηκαν εδώ και 26 χρόνια; Ποιος φταίει γι’ αυτό; Πως μπορεί να αντιστραφεί αυτή η εθνικά καταστροφική πορεία; Καμία απάντηση πέρα από κάποια παρωχημένα στερεότυπα. Φταίνε, λένε, η κυβέρνηση που δεν χρηματοδοτεί επαρκώς τα δημόσια ΑΕΙ. Και δεν λένε τίποτα για την άρνηση τους να δώσουν λογαριασμό για το που θα πάνε τα λεφτά. Χρόνια τώρα αντιλαμβάνονται το δημόσιο πανεπιστήμιο ως «ιδιωτικό τσιφλίκι» και ζητάνε συνεχώς χρήματα χωρίς καμία αντικειμενική αξιολόγηση (!) του όποιου επιστημονικού και ερευνητικού έργου τους!!!
Από τα παραπάνω είναι προφανές πως η αντίθεση δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι πλασματική γιατί ιδιωτικά δεν υπάρχουν και τα δημόσια είναι πλήρως απαξιωμένα. Το μέγα θέμα είναι αν θα μπορέσουμε κάποτε να έχουμε στην Ελλάδα καλά πανεπιστήμια. Το αν κάποια θα είναι δημόσια ή ιδιωτικά αυτό είναι κάτι άλλο.
Όμως, για τις βολεμένες πανεπιστημιακές συντεχνίες το θέμα είναι να μην ανοίξει το παιχνίδι στα ΑΕΙ. Να ελέγχουν, όπως ελέγχουν, τα ΑΕΙ ώστε να εξασφαλίζουν θέσεις, αξιώματα, οφίτσια, χρήματα, μέσα από ένα αδιατάρακτο σύστημα νεποτισμού και οικογενειοκρατίας. Και για τις φοιτητικές παρατάξεις της «αιώνιας προόδου» το θέμα είναι να συνεχίσουν να ελέγχουν το «πολιτικό παιχνίδι» των πρυτανικών εκλογών. Γιατί έτσι εξασφαλίζουν δύναμη και εξουσία στα ΑΕΙ και μέσω αυτών δυνατότητες ιδεολογικού και πολιτικού επηρεασμού της κοινωνίας. Να γιατί αντιδρούν όλοι αυτοί, που είναι οι βασικοί υπεύθυνοι της κρίσης στα ΑΕΙ, και στην πιο ελάχιστη ή στην πιο ασήμαντη αλλαγή. Οι αντιρρήσεις τους είναι «προφάσεις εν αμαρτίαις» πίσω από τις οποίες κρύβουν ένα μεγάλο προσωπικό αλισβερίσι σε βάρος του τόπου και της παιδείας του…
.