Thursday 25 April 2024
Αντίβαρο
Αιγαίο Άμυνα & Διπλωματία Παναγιώτης Καράμπελας

Απαντώντας στο ‘Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ΑΟΖ’

Δύσκολα μπαίνω στην διαδικασία να απαντήσω σε άρθρα που διαβάζω. Όμως, αυτά που διάβασα στο άρθρο του κ. Κωνσταντακόπουλου με το τίτλο «Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ΑΟΖ!» (προσωπικά το βρήκα στον ιστοχώρο του Onalert.gr στη διεύθυνση http://www.onalert.gr/stories/aoz-anakirixi-aigaio-konstantakopoulos) δεν είναι εύκολο να μείνουν αναπάντητα. Θα επιχειρήσω να απαντήσω με επιχειρήματα σημείο προς σημείο τους ισχυρισμούς του εν λόγω άρθρου, με την ελπίδα να συνεισφέρω κι εγώ κάποιες σκέψεις σε αυτόν το διάλογο που έχει ξεκινήσει και για να μπουν και κάποια πράγματα στη θέση τους.

 

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα* – 12/01/2013

 

Για τις γενικές θέσεις του κου Κωνσταντακόπουλου σχετικά με το Μνημόνο και πως οδηγηθήκαμε σε αυτό, σε γενικές γραμμές συμφωνώ και δεν θα μπω σε αυτό το θέμα καθώς είναι ένα κεφάλαιο από μόνο του. Το πρώτο σημείο, λοιπόν, που ξεχωρίζει στο άρθρο είναι η κεκαλυμμένη πεποίθηση του συγγραφέα του, ότι επί της ουσίας, δεν υπάρχουν κοιτάσματα. Λέω κεκαλυμμένη γιατί, φαντάζομαι, για δεοντολογικούς λόγους αφήνει ένα περιθώριο να υπάρχουν, αλλά λέω και πεποίθησης διότι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται υποδηλώνει με σαφήνεια για τον προσεκτικό αναγνώστη το ποια είναι η πραγματική του άποψη. Μιλάει για «απάτες», «ψέμματα» κτλ. με μεγάλη ευκολία. Θα μου πείτε: «Είναι κακό να μην πιστεύει κάποιος στην ύπαρξη σοβαρών κοιτασμάτων στην Ελλάδα;». Η απάντηση είναι πως όχι, δεν είναι κακό, επιφανειακής αναλύσεως είναι. Και το κακό με αυτό είναι ότι συμπαρασύρει σε λάθος ατραπούς μια ολόκληρη σοβαρή συζήτηση που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό για την ανακήρυξη και οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ελλάδας. Και δυστυχώς, δεν προκύπτει μόνο αυτό το θέμα από το άρθρο.

 

Τα κοιτάσματα, τα «μπακάλικα» και η…αστρονομία

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος πολύ σωστά ισχυρίζεται ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες για το τι υπάρχει στο υπέδαφος της Ελλάδας είναι είτε ελάχιστες είτε ιδιαιτέρως καλά κρυμμένες από τους φορείς ή τις εταιρίες εκείνες που τις έχουν στα χέρια τους. Όμως, υπάρχουν κι άλλα στοιχεία τα οποία μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε την κατάσταση, τα οποία για κάποιο λόγο δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του ο συγγραφέας του άρθρου. Γιατί μπορεί στοιχεία να μην μπορεί ο καθένας να βρει…«στο μπακάλικο της γειτονιάς», όμως μπορεί κανείς να καταλάβει τι συμβαίνει από τη δραστηριότητα που υπάρχει διεθνώς σχετικά με αυτό το ζήτημα.

 

Όπως, λοιπόν, οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν την ύπαρξη ενός πλανήτη, όχι επειδή το βλέπουν, αλλά από την επιρροή του στη τροχιά του αστεριού γύρω από το οποίο περιστρέφεται, έτσι κι εμείς μπορούμε με σχετική ασφάλεια να πούμε ότι κάτι σοβαρό και περισσότερο από ευχολόγια υπάρχει στη περιοχή μας, κρίνοντας από:

α)  την στάση της εταιρίας που κάνει τις έρευνες,

β)  τον αριθμό και τη σοβαρότητα των υποψηφίων εταιριών που έχουν δείξει ενδιαφέρον,

γ)   τα κοιτάσματα που έχουν βρεθεί σε κοντινές αποστάσεις περιμετρικά  μας, και

δ)  τη στάση της Τουρκίας.

 

Κι εξηγούμαι: Η συμφωνία που έχει γίνει με την νορβηγική εταιρία PGS για τις σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης, προβλέπει ότι το κόστος των ερευνών θα καλυφθεί από την πώληση των αποτελεσμάτων από την PGS στις λοιπές ενδιαφερόμενες εταιρίες. Η εν λόγω εταιρία θεωρείται από τις μεγαλύτερες και σοβαρότερες του χώρου στο κόσμο. Ως εκ τούτου, δεν υπήρχε περίπτωση να ξεκινήσει τέτοιες δαπανηρές έρευνες αν δεν είχε κάνει την σχετική βολιδοσκόπηση των προθέσεων της αγοράς αναφορικά με την ύπαρξη ή μη ενδιαφέροντος απόκτησης των αποτελεσμάτων αυτών. Το γεγονός ότι μπήκε στη διαδικασία, όπως και οι άλλες εταιρίες που είχαν καταθέσει φάκελο συμμετοχής μαζί με την PGS, μας δείχνει αν μη τι άλλο, ότι υπάρχει σαφέστατο ενδιαφέρον μεγάλων εταιριών να πληρώσουν μεγάλα ποσά απλά και μόνο για τα σεισμικά δεδομένα. Αυτές οι εταιρίες είναι που έχουν τα «επτασφράγιστα» αρχικά στοιχεία που δεν έχουμε εμείς οι υπόλοιποι, όπως σωστά λέει ο κ. Κωνσταντακόπουλος. Επαγωγικά, λοιπόν, μπορούμε να καταλάβουμε τη σοβαρότητα των όσων ξέρουν.

 

Τα δε κοιτάσματα που έχουν βρεθεί περιμετρικά της χώρας είναι τουλάχιστον ικανοποιητικά για να μας δίνουν ουσιαστικές και βάσιμες ελπίδες: Αλβανία, Λιβύη, Αίγυπτος, Κύπρος, Ισραήλ. Η δε στάση της Τουρκίας, μιας χώρας που δεν κάνει απρόσεκτες κινήσεις εύκολα στο επίπεδο της στρατηγικής, μας δείχνει ότι κάτι παραπάνω από «μαζική παραπλάνηση», «βουνό από ψέμματα και ανακρίβειες» υπάρχει…

 

Όπως φαντάζομαι θα έχετε παρατηρήσει, δεν μπαίνω καν στο πειρασμό να επικαλεσθώ γεωλογικά στοιχεία και λοιπά επιστημονικά δεδομένα περί διαφόρων ομοιοτήτων, π.χ. των υπογείων πετρωμάτων, μεταξύ των περιοχών ενδιαφέροντος και αντίστοιχων γειτονικών με αποδεδειγμένα κοιτάσματα κτλ. Αρκούμαι ως μη ειδικός γεωλόγος στα στοιχεία της δικής μου επιστήμης, της γεωπολιτικής, που μπορώ να αναλύσω.

 

Οι δυστυχισμένοι πετρελαιάδες…

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος, όμως, μας ενημερώνει και για κάτι που πραγματικά δεν γνωρίζαμε. Μας πληροφορεί, λοιπόν, πως «Ξεχνάμε ότι, για το 90% των χωρών όπου ανακαλύφθηκαν υδρογονάνθρακες, απεδείχθησαν, από πάσης πλευράς, κατάρα και καθόλου ευλογία».

 

Φαντάζομαι ότι οι Η.Π.Α., ο Καναδάς, η Σαουδική Αραβία, τα Η.Α.Ε, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Κατάρ, το Καζακστάν, το Ιράν, η Λιβύη, η Νορβηγία, η Δανία, η Μ. Βρετανία, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Βενεζουέλα, είτε κακόπεσαν (αλλά μας το κρύβουν επιμελώς), είτε ανήκουν στο υπόλοιπο 10% των χωρών που δεν θεωρούν…«κατάρα» τον τόσο πλούτο! Αν όμως, όλες οι παραπάνω χώρες είναι η εξαίρεση του κανόνα, τότε αλήθεια, στο υπόλοιπο 90% που συνιστά το κανόνα του κου Κωνσταντακόπουλου, ποιες χώρες περιλαμβάνονται;

 

Και για να προλάβω την αντίδραση που ενδεχομένως να προκαλέσει η ύπαρξη της Λιβύης και του Ιράν στην πιο πάνω λίστα, να αναφέρω ότι τα όποια δεινά έχουν βρει αυτές τις χώρες δεν έχουν να κάνουν με την εκμετάλλευση των εκεί κοιτασμάτων, αλλά με την κακοδιοίκηση δικτατόρων και διαφόρων φανατικών, καταστάσεις που είτε προϋπήρχαν είτε υπάρχουν μια χαρά σε πολλές περιοχές της Γης και χωρίς…υδρογονάνθρακες!

 

Περί επιχειρηματολογίας…

Στο κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Απίθανα ψέμματα» ο κ. Κωνσταντακόπουλος μας αναφέρει τα τέσσερα βασικά «ψέμματα» που μας έχουν πει για τα πιθανά κοιτάσματα στην Ελλάδα και για την ΑΟΖ.

 

Α.  Η Ελλάδα έχει αμύθητο ενεργειακό πλούτο.

Εδώ ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι «Ακόμα κι αν τον έχουμε, θα χρειαστούμε πολλά χρόνια για να τον βγάλουμε από κει που είναι. Στο μεταξύ τι θα γίνει; Θα μείνουμε χωρίς νοσοκομεία, θα στείλουμε όλους τους νέους στο εξωτερικό και θα πηδάμε απελπισμένοι από τις ταράτσες;»

 

Σύμφωνοι! Θέλει χρόνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ξεκινήσουμε έστω και τώρα για να μην χάνουμε ακόμα περισσότερο χρόνο; Και όσο για το τι θα συμβεί «στο μεταξύ», κανείς δεν είπε να καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια και να μετράμε το πόσοι πήδηξαν «από τις ταράτσες τους». Δεν μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα; Γιατί πρέπει να βάλουμε τον εαυτό μας στο δίλημμα ή το ένα ή το άλλο;

 

Β.  Ο πλούτος μας ανήκει.

Το επιχείρημα εδώ είναι ότι με τα Μνημόνια που έχουμε υπογράψει ουσιαστικά έχουμε υποθηκεύσει τα κοιτάσματά μας και αφού είναι μη βιώσιμο το χρέος, μοιραία θα τα χάσουμε. Άρα δεν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή να τα εξορύξουμε.

 

Αυτό είναι ένα σοβαρό επιχείρημα που έχει κάποια βάση. Πράγματι οι υπογραφές που υποχρεωθήκαμε να βάλουμε στα Μνημόνια μας έκαναν κάτι πολύ κοντά σε αποικία. Όμως, τελεσίδικα δεν έχουμε χάσει τίποτα. Η ηττοπάθεια δεν μας ωφελεί. Περιθώρια ακόμα υπάρχουν. Εκεί που δεν υπάρχουν περιθώρια είναι στο χρόνο. Κι αυτό γιατί δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε και, φυσικά αν, θα φτιάξει ποτέ η οικονομία της χώρας και πότε και αν θα αποδεσμευτούμε από τα Μνημόνια, απλά για να αρχίσουμε τις διαδικασίες έρευνας και εξόρυξης των υδρογονανθράκων. Παραείναι σημαντική η οικονομική ωφέλεια από τα κοιτάσματα αυτά για να την αγνοήσουμε. Κάποιες φορές πρέπει να παίρνουμε κάποια ρίσκα και αυτό μάλλον -και πολύ περισσότερο σε αυτή τη χρονική συγκυρία που ήρθε- είναι ένα από αυτά. Ας σταθούμε ως Ελληνικός λαός στο ύψος των περιστάσεων και αν τεθεί επί τούτου θέμα, ας αντισταθούμε σε τυχόν εκχώρηση των κοιτασμάτων μας.

 

Γ. Υποστηρίζεται, τελείως ανακριβώς, ότι απαιτείται για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων η ανακήρυξη ΑΟΖ.

Είναι αλήθεια. Η υφαλοκρηπίδα και ο ορισμός αυτής αρκεί. Αφού, λοιπόν, η διαδικασία ορισμού/οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας είναι ίδια με αυτή της ΑΟΖ και εξίσου απαραίτητη για να συνεχίσουμε, τότε ποιος είναι ο λόγος που είναι τόσο απαγορευτικό να προχωρήσουμε σε ανακήρυξη συγκεκριμένα της ΑΟΖ; Εκτός, βέβαια, κι αν δεν πρέπει να προχωρήσουμε ούτε με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας…

 

Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο ότι ειδικά για την υφαλοκρηπίδα έχουμε, καλώς ή κακώς, υιοθετήσει ως θέση της εξωτερικής μας πολιτικής την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με την έως τώρα άρνηση της Τουρκίας και με αποτέλεσμα το πάγωμα της όλης κατάστασης επί δεκαετίες. Επομένως ή θα συνεχίσει να είναι «κολλημένη» η διαδικασία κι εμείς εγκλωβισμένοι εις το διηνεκές ή θα πρέπει να προχωρήσουμε μονομερώς και σε αυτή τη διαδικασία, για την υφαλοκρηπίδα αυτή τη φορά, αλλάζοντας τη θέση μας περί προσφυγής στη Χάγη, κάτι το οποίο μπορεί να φέρει την ένταση που θέλει να αποφύγουμε ο κ. Κωνσταντακόπουλος. Άρα;

 

Δ.     Λέγεται ότι οι «διεθνείς νταβατζήδες» εμπόδισαν την Ελλάδα να προχωρήσει στην αξιοποίηση του ορυκτού της πλούτου.

Το επιχείρημα που μας παρουσιάζει εδώ το άρθρο είναι ότι αφού μας εμπόδιζαν στο παρελθόν να βγάλουμε τον όποιο ορυκτό πλούτο έχουμε στη χώρα γιατί μας αφήνουν τώρα; Η απάντηση είναι πως εάν δεχθούμε ότι όντως δεν ενθάρρυναν έως τώρα τις εξορύξεις (για να το πούμε διπλωματικά), τότε ο λόγος που το έκαναν ήταν για να τις ενθαρρύνουν σε κάποια στιγμή αργότερα, όπως π.χ. τώρα, και όχι γιατί δεν θέλουν να βγουν ποτέ οι υδρογονάνθρακες της χώρας.

 

Θα μου πείτε «άρα για τις εκμεταλλευτούν οι ίδιοι»! Ναι, για να εκμεταλλευτούν ότι μπορούν περισσότερο. Όμως, γι αυτό το θέμα έχει δοθεί μια απάντηση πιο πάνω.

 

Αναφορικά δε με το ζήτημα που θέτει το άρθρο στο σημείο αυτό, περί της μη επαρκούς ακόμα στελεχώσεως των αρμοδίων φορέων από την κυβέρνηση, η απάντηση είναι ότι αυτό αποτελεί ανεπάρκεια και πρόβλημα της κυβέρνησης που δεν ακυρώνει όμως τον αρχικό ισχυρισμό ότι, δηλαδή, είχαν υπάρξει διπλωματικές παρεμβάσεις επί σειρά ετών για να μην προχωρήσουμε σε έρευνες.

 

Ειλικρινά αδυνατώ να καταλάβω την ουσία ύπαρξης αυτού του επιχειρήματος στο κείμενο γενικότερα. Τι θέλει, δηλαδή, να μας πει ο κ. Κωνσταντακόπουλος; Ότι η τωρινή «διοχέτευση» δεδομένων για κοιτάσματα έρχεται σε αντίφαση και δεν δικαιολογεί τις έως τώρα «φήμες» περί «δήθεν» παρεμπόδισης των ερευνών από αυτά τα ξένα κέντρα, άρα το θέμα των πετρελαίων το εφηύραν εκ του μηδενός τώρα οι ξένοι, και η «διοχέτευση» αυτή γίνεται εξυπηρετώντας κάποια άλλη ατζέντα άσχετη με τους υδρογονάνθρακες. Η μη στελέχωση δε, των αρμόδιων υπηρεσιών από την κυβέρνηση επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας τέτοιας διαφορετικής ατζέντας κι έτσι σε ότι αφορά τα κοιτάσματα, αποδεικνύεται η…μη ύπαρξή τους.

Τρικυμία εν κρανίω!

 

Επιχειρηματολογίας συνέχεια…

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος με έμμεσο τρόπο μεν σαφή δε, μας παρουσιάζει ούτε λίγο ούτε πολύ ως «Αη Βασίληδες» όλους όσους έχουν κατά καιρούς επιχειρηματολογήσει υπέρ της ανακήρυξης και οριοθέτησης της ΑΟΖ και προχωράει παραπέρα στο γιατί η σχετική επιχειρηματολογία είναι…επιζήμια για τη χώρα.

 

Μας απαριθμεί, λοιπόν, το δια ταύτα του γιατί δεν πρέπει τελικά να ανακηρύξουμε (όχι να οριοθετήσουμε, αλλά ούτε καν να ανακηρύξουμε…) ΑΟΖ.

 

  1. 1.      Σύμφωνα με το άρθρο «ο διεθνής θόρυβος περί τα αμύθητα ενεργειακά αποθέματα της Ελλάδας» δύναται να εμποδίσει το ενδεχόμενο αίτημα μιας μελλοντικής κυβέρνησης (φέρνει σαν παράδειγμα το ΣΥΡΙΖΑ) για κούρεμα του χρέους και απεμπλοκής από τα Μνημόνια, αφού θα μας πουν: «μα εσείς πλέετε στο αέριο και το πετρέλαιο, γιατί να σας κουρέψουμε το χρέος;»

 

Κατ’ αρχήν, το επιχείρημα αυτό βασίζεται σε ένα τελείως υποθετικό σενάριο, ότι δηλαδή, κάποια μελλοντική κυβέρνηση θα θελήσει να απεμπλακεί από τα Μνημόνια. Όσο κι αν είναι επιθυμητό, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα μπορούσε κάτι τέτοιο να συμβεί στο ορατό μέλλον. Αναφορικά με το κούρεμα του χρέους, αυτό είναι μια μεγάλη κουβέντα και όσον αφορά το αν υπάρχει στα σοβαρά στην ατζέντα της τρόικας πλέον, αλλά και για το ποιο θα είναι το πραγματικό όφελος. Ας μην ξεχνάμε ότι επί της ουσίας το πρώτο κούρεμα δημιούργησε αν όχι περισσότερα προβλήματα από όσα υποτίθεται θα έλυνε, το λιγότερο δεν άλλαξε την ουσιαστική εικόνα του χρέους. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…

 

Η ουσία είναι ότι δεν είναι δυνατόν το υποθετικό αίτημά μας για απεμπλοκή από το Μνημόνιο ή κουρέματος του χρέους να αποτελέσει εμπόδιο για μια διαδικασία, που αν έχει καλή κατάληξη μεταφράζεται σε περισσότερα λεφτά από οποιοδήποτε κούρεμα και που σήμερα να ξεκινούσε θα ήθελα περίπου 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί!

 

  1. 2.      Το δεύτερο επιχείρημα θέλει την κυβέρνηση να προσπαθεί να επιφέρει ένα επίπλαστο κλίμα ευφορίας στο λαό, δυνητικά όμως εις βάρος της πραγματικής προσπάθειας που πρέπει να κάνουμε εντός της ευρωζώνης. Πριν πούμε κάτι άλλο, οφείλω να επισημάνω την αντίφαση του να μιλάμε για απεμπλοκή της χώρας από το Μνημόνιο στη μια παράγραφο και στην επόμενη να μιλάμε για «τον αγώνα που οφείλει να δώσει μέσα στην ευρωζώνη και την ΕΕ όπου βρέθηκε». Αν βγούμε από το Μνημόνιο, νομίζω πως όλοι(;) καταλαβαίνουμε ότι θα γίνει με ταυτόχρονη έξοδό μας από το Ευρώ.

 

Από εκεί και πέρα ότι το ενδεχόμενο μελλοντικών κερδών από τον ορυκτό μας πλούτο δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίσει από την γενική προσπάθεια όλων μας να δημιουργήσουμε, επιτέλους μετά από σχεδόν 200 χρόνια, ένα σοβαρό κράτος με όλη τη σημασία του όρου, είναι παραπάνω κι από σωστό. Όμως, την ίδια στιγμή, αυτό δεν μπορεί να σημαίνει ότι δεν πρέπει να προχωρήσουμε το θέμα της έρευνας και δυνητικής εκμετάλλευσης των όποιων πλουτοπαραγωγικών κοιτασμάτων ενδέχεται να διαθέτει η χώρα.

 

  1. 3.      «Αν πάμε υπό τις παρούσες συνθήκες σε εκμετάλλευση τυχόν υδρογονανθράκων, αυτό δεν θα μας απαλλάξει από τον βραχνά του χρέους, θα επιτρέψει όμως τη λεηλασία των φυσικών μας πόρων».

Όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, κάποια ρίσκα αξίζει το κόπο να λαμβάνονται. Στην περίπτωση, όμως, που αποφασίσουμε να ακολουθήσουμε την άποψη του συγγραφέα του άρθρου, διατρέχουμε έναν άλλο κίνδυνο στον οποίο λίγοι έχουν αναφερθεί. Ο κίνδυνος έγκειται στο ότι μέχρι η Ελλάδα να ορθοποδήσει οικονομικά με κάποιο τρόπο, στο όχι κατ’ ανάγκη και τόσο ορατό μέλλον, να μας έχουν προσπεράσουν οι ήδη ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις και οι όποιες νέες μορφές ενέργειας έχουν ανακαλυφθεί μέχρι τότε να έχουν κάνει λιγότερο αναγκαίους τους υδατάνθρακες, με αποτέλεσμα η εξόρυξή τους να μην είναι οικονομικά συμφέρουσα. Σε μια τέτοια περίπτωση, και εφόσον όντως τα κοιτάσματα που ενδέχεται να υπάρχουν είναι μεγάλα, θα έχουμε να κάνουμε με ένα λαχείο στα χέρια μας που κέρδισε το τζάκ ποτ και απλά δεν το εισπράξαμε ποτέ μέχρι που έληξε… Και αυτό, πραγματικά, είναι ένα ρίσκο που δεν αντέχουμε να πάρουμε. Μια ήττα χωρίς καν να έχουμε προσπαθήσει!

 

4.   Το τελευταίο επιχείρημα του άρθρου είναι ότι εφόσον δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από την υφαλοκρηπίδα η ΑΟΖ στις δυνατότητές μας για έρευνα, δεν υπάρχει λόγος να προχωρήσουμε στην ανακήρυξη, ενώ από την άλλη η μερική ανακήρυξη στις περιοχές μακριά από την Τουρκία θα δημιουργήσει αρνητικά τετελεσμένα. Αν πάλι προχωρήσουμε σε ανακήρυξη παντού, τότε κινδυνεύουμε με μια ανεπιθύμητη ένταση με τη γειτονική μας χώρα. Άρα ας μην κάνουμε τίποτα!

 

Το αντιεπιχείρημα για το πρώτο σκέλος έχει ουσιαστικά παρουσιαστεί πιο πάνω και πολύ απλά είναι ότι οι δυνατότητες που μας παρέχει η υφαλοκρηπίδα δεν είναι αρκετή δικαιολογία για να τεκμηριώσει την τόσο κατηγορηματική αντίθεση του συγγραφέα του άρθρου με την ανακήρυξη της ΑΟΖ, από την στιγμή μάλιστα που και ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας ακολουθεί την ίδια διαδικασία άρα και τους ίδιους δυνητικούς κινδύνους. Εκτός, ξαναλέω, αν δεν πρέπει να προχωρήσουμε ούτε με την υφαλοκρηπίδα, στην οποία περίπτωση όμως θα έπρεπε να αλλάξει και ο τίτλος του άρθρο του κ. Κωνσταντακόπουλου σε: «Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ούτε ΑΟΖ, ούτε υφαλοκρηπίδα»…

 

Για το δεύτερο σκέλος του ως άνω επιχειρήματος, η απάντηση είναι ότι φυσικά και αν γίνει ανακήρυξη της ΑΟΖ θα πρέπει να αφορά το σύνολό της και όχι μέρος της. Εδώ θα συμφωνήσω και ας ελπίσω να μην έχει κάτι τέτοιο στο μυαλό της η κυβέρνηση γιατί, όντως, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά για την Ελλάδα.

 

Όμως, αυτό δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να πούμε: «Αφού απ’ τη μια  δεν πρέπει να κάνουμε μερική ανακήρυξη, κι απ’ την άλλη αν κάνουμε συνολική ενδέχεται να έχουμε ένταση με την Τουρκία, ας μην κάνουμε τίποτα!» Με αυτή τη λογική δεν πρέπει να κάνουμε ποτέ τίποτα για κανένα ελληνοτουρκικό ζήτημα! Γινόμαστε εθελοντικά δορυφόροι και πλήρως φινλανδοποιημένοι από την Τουρκία και με αυτό τον τρόπο τους δίνουμε αμαχητί ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ των εθνικών μας θεμάτων και διεκδικήσεων, και όχι απλά την περιοχή π.χ. γύρο από το Καστελόριζο!

 

Την άποψη αυτή που εκφράζει στο άρθρο του ο κ. Κωνσταντακόπουλος τη στηρίζει στο ότι η χώρα βρίσκεται σε μια κατάσταση «ιστορικά πρωτοφανούς διεθνούς απομόνωσης, βαθιού κλονισμού των σχέσεών μας με την ΕΕ, εξασθένισης που δημιουργεί πρόβλημα ακόμα και στις κινήσεις του Στόλου και της Αεροπορίας». Αν και με το τελευταίο δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει, παρ’ όλα αυτά, εκπλήσσει η άποψη του συγγραφέως περί διεθνούς απομόνωσης και κλονισμού των σχέσεων με την Ε.Ε., όταν αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι εξόφθαλμα αντίθετη.

 

Αυτή τη στιγμή ο κόσμος, οι ξένες χώρες, και φυσικά η Ε.Ε. βρίσκονται δίπλα μας, όχι φυσικά επειδή μας αγαπάνε, αλλά επειδή θέλουν να διασφαλίσουν πρωτίστως ότι δεν θα καταρρεύσουμε εμείς, άρα κι αυτοί μαζί με εμάς, και δευτερευόντως γιατί ελπίζουν ότι μπορούν να κερδίσουν πολλά από αυτή τη κατάσταση. Έχει μήπως κανείς την εντύπωση ότι μας έδωσαν τόσα δισεκατομμύρια ευρώ για να αφήσουν μετά την Τουρκία να κάνει μια κρίση, ένα θερμό επεισόδιο ή/και πόλεμο και να τινάξει τα πάντα στον αέρα, και μάλιστα όχι μόνο οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά; Είμαστε η επένδυσή τους!

 

Ποια διεθνής απομόνωση; Τα 400 Abrams, τα περίπου 800 Τ/Θ διαφόρων τύπων και όχι μόνο, πραγματικής αξίας δισεκατομμυρίων, οι Αμερικανοί μας τα δίνουν δωρεάν στα πλαίσια της…απομόνωσής μας; Η Ισραηλινοί μας απομόνωσαν…συμμαχώντας μαζί μας; Έχουμε για πρώτη φορά καλές σχέσεις με ίσως το ισχυρότερο λόμπι των Η.Π.Α. και αυτό ονομάζεται απομόνωση; Αν πάλι η απομόνωση φαίνεται από το ενδιαφέρον της Κίνας μέσω της COSCO που κάνει σιγά-σιγά το άνοιγμά της στην Ελλάδα με επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων (‘προβλήτα 2’, ενδιαφέρον για Θριάσιο Πεδίο και ΟΣΕ), τότε μακάρι να είμαστε έτσι απομονωμένοι για πολύ καιρό ακόμα!…

 

Τέλος, όσον αφορά το μήνυμα που πρέπει να εκπέμψουμε προς την Τουρκία κατά τον κ. Κωνσταντακόπουλο, το παραθέτω αυτούσιο προς αξιολόγηση από τον αναγνώστη για να το κρίνει μέσα από το πρίσμα όλων όσων είδαμε ότι έγραψε ο ίδιος στο κείμενό του και όσων απάντησα κι εγώ από εδώ:

«Σεβόμαστε το modus vivendi, περιμένουμε να το κάνετε κι εσείς, θα σας είμαστε ευγνώμονες αν το κάνετε. Φυσικά, αν επιδιώξετε να εκμεταλλευθείτε την παρούσα κρίση, η απάντησή μας, μην έχετε αμφιβολία, θα είναι συντριπτική, ανεξαρτήτως κόστους για σας και για μας»…

 

Αντί επιλόγου…

Τον κ. Κωνσταντακόπουλο δεν τον γνωρίζω, ούτε και -προς Θεού- έχω τίποτα προσωπικό εναντίων του. Όμως, επειδή πιστεύω ότι τα επιχειρήματα απαντώνται με επιχειρήματα και ότι στην μεταβατική φάση που βρίσκεται η χώρα δεν έχουμε ανάγκη από θεωρίες αλλά από διάλογο, σωστή σφαιρική ενημέρωση, πράξεις και υπερβάσεις σε όλους τους τομείς, δεν μπόρεσα να αποφύγω τον πειρασμό να απαντήσω στο κείμενό του. Θέλω να πιστεύω ότι συνεισέφερα σε αυτόν τον διάλογο που γίνεται και θα περιμένω τυχών απαντήσεις ή σχόλια.

 

 

*    Ο Παναγιώτης Α. Καράμπελας είναι Στρατηγικός και Πολιτικός Αναλυτής με εξειδίκευση στην Επικοινωνιακή Πρόληψη και Διαχείριση Κρίσεων και μέλος του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Αναλύσεων (ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.).

1 comment

Γιώργος Μάτσος 3 February 2013 at 20:29

Νομίζω ότι ο συγγραφέας του άρθρου παρερμηνεύει σε κρίσιμο βαθμό τις θέσεις του Δ. Κωνσταντακόπουλου. Από την άλλη, ενώ αναγκάζεται να συμφωνήσει σε πάρα πολλά από τα επιχειρήματα του Δ. Κωνσταντκόπουλου, δεν κάνει νηφάλιο διάλογο μαζί του, αλλά επιτίθεται με ένταση, η οποία προδίδει μάλλον αυτό που οι Αμερικανοί αποκαλούν “wishful thinking” (με πυρήνα του τη γενική ιδέα: “τι καλά να είχαμε τώρα τα πετρέλαιά μας και το αέριό μας και να εκμεταλλευόμασταν”). Δηλαδή, ο συγγραφέας μαίνεται και μόνον με την ιδέα ότι μπορεί να μην προχωρήσει η ΑΟΖ που τόσο πολύ την θέλουμε για να νιώσουμε ψήγματα εθνικής υπερηφάνειας που “θα νικήσουμε επιτέλους” σε κάτι την Τουρκία, αλλά και για θεμιτούς, οικονομικά ιδιοτελείς λόγους.

Όμως ο Δ. Κωνσταντακόπουλος δεν λέει “να μην ανακηρύξουμε ΑΟΖ”. Ο Κωνσταντακόπουλος λέει “να μην ανακηρύξουμε ΤΩΡΑ την ΑΟΖ” ή “να μην την ανακηρύξουμε ΕΤΣΙ, όπως προωθείται τα τελευταία ένα-δυο χρόνια”. Ο ίδιος ο κ. Καράμπελας ομολογεί στο άρθρο του τη σοβαρότητα πολλών επιχειρημάτων του κ. Κωνσταντακόπουλου. Και, αναντίρρητα, θα σκεφθεί και ο ίδιος “γιατί τώρα έπιασε τις ΗΠΑ η πρεμούρα να μας βοηθήσουν με την ΑΟΖ κλπ.”. Θα μπορούσε να απαντήσει κάποιος πολύ απλά, διότι είναι το Ισραήλ στη μέση, όμως τα πράγματα δεν είναι άσπρο-μαύρο και η σύμπτωση του να τίθεται για πρώτη φορά θέμα εκμετάλλευσης των ελληνικών φυσικών πόρων στον καιρό του Μνημονίου.

Το βασικό πρόβλημα στον καιρό του Μνημονίου είναι, ότι η Ελλάδα καθίσταται υπερβολικά εξαρτημένη από τον ξένο παράγοντα. Άρα, και η εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων σε καιρούς Μνημονίου θα γίνει σε καθεστώς και υπό συνθήκες εξάρτησης από τον ξένο παράγοντα. Ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι υπό τέτοιες συνθήκες, η εκμετάλλευση θα γίνει με τους όρους που θέλει ο ξένος παράγοντα, ο οποίος το τελευταίο που έχει στο μυαλό του είναι το δικό μας καλό. Έχουμε πολύ συχνά την τάση να πιστώνουμε τους ξένους (τους Δυτικούς ξένους) με οιονεί απεριόριστη ηθική και αρετή, όταν η ιστορική εμπειρία για τη σχέση Ελληνισμού και Δύση συνηγορεί στο ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα. Το ίδιο θα συμβεί και στο ζήτημα της ΑΟΖ και των φυσικών πόρων. Όσο εμείς αναμένουμε με αφέλεια τους “καλούς ξένους” να προτάξουν τα στήθη τους και τα όπλα τους για να υπερασπιστούν τα πετρέλειά μας και το άεριό μας, την ίδια στιγμή οι ξένοι θα οργανώνουν την επόμενη δικτατορία – μετά την μεταμοντέρνα δικτατορία του Μνημονίου – ή, ακόμη χειρότερα, την επόμενη εθνική μας καταστροφή, για να εκμεταλλεύονται αυτοί και όχι εμείς τους φυσικούς μας πόρους.

Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει τη σοβαρότητα των επιχειρημάτων και του λόγου του Δ. Κωνσταντακόπουλου στο ζήτημα της ΑΟΖ σήμερα, εν έτει 2013. Ακόμη και εάν διαφωνεί μαζί του, πάντως η αρθρογραφία του στο συγκεκριμένο ζήτημα χρήσει προσεκτικότερης και πιο νηφάλιας μελέτης, χωρίς να θεωρούμε δεδομένο το τελικό συμπέρασμα της συζήτησης.

Για όσους ενδιαφέρονται να αναγνώσουν τα άρθρα του Κωνσταντακόπουλου απευθείας, μπορούν να τα βρουν στο ιστολόγιό του, http://konstantakopoulos.blogspot.gr/

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.