Tuesday 23 April 2024
Αντίβαρο

“Στον πυρήνα του ελληνικού συστήματος πεποιθήσεων βρίσκεται η πίστη ότι υπάρχουν απόλυτες σταθερές στον κόσμο, άχρονες και απρόσβλητες από καταστάσεις και ερμηνείες, ένα μικρό αλλά ζωτικό σύστημα γνώσης που, ως επί το πλείστον, είναι αδιαπραγμάτευτο και έχει προέλθει από κοινή συμφωνία. Είναι αυτό το ηθικό σύμπαν που η Αντιγόνη αποκαλούσε άγραπτα νόμιμα, οι άγραφοι νόμοι που υπήρχαν πάντα. Από αυτό πλαίσιο της ελληνικής σκέψης ο Σωκράτης και ο Πλάτων συνεχίζουν τη μάχη εναντίον των σοφιστών, εκείνων που επιδίωκαν να μετατρέψουν φτηνές κοινοτοπίες γύρω από τη σχετικότητα (‘ο άρρωστος νομίζει ότι η τροφή είναι πικρή, για τον υγιή είναι γλυκιά’) σε Αλήθεια. Οι νόμοι του πολιτεύματος, η ιδιωτική περιουσία, η απόσταση μεταξύ θρησκείας και πολιτικής, ο σωβινισμός της μεσαίας τάξης, όλα αυτά είναι αδύνατα σε μια κοσμοθεωρία υποκειμενική, συνεχώς ρευστή, που δεν στηρίζεται σ’ ένα πυρήνα αμετάβλητων πεποιθήσεων. Οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να φτιάξουν ένα τόσο σημαντικό πολιτισμό, βασισμένοι στο αληθές επιχείρημα, όπως το έθεσε ο Πλάτων, ‘βάσει του οποίου τα πάντα λέγεται ότι είναι σχετικά”