Γράφει ο Τηλέμαχος Μιχαηλίδης.
Οι τρομοκράτες της 17Νοέμβρη στο δημόσιο Εθνικό Θέατρο με κείμενα που τους «μαρτυροποιούν». Με αφορμή αυτό το γεγονός της επικαιρότητας, καταθέτω ορισμένες σκέψεις για την τρομοκρατία.
Τι έκαναν οι τρομοκράτες; Δολοφονούσαν εν ψυχρώ, και μάλιστα με παρακολούθηση, σκέψη και οργάνωση μηνών, ανθρώπους με τους οποίους διαφωνούσαν πολιτικά ή τους θεωρούσαν εκφραστές διαφορετικών κοσμοθεωριών από τις δικές τους. Και έχουν το θράσος να μιλάνε για Δημοκρατία και αξίες. Δημοκρατία σημαίνει διάλογος. Όχι παίρνω το όπλο και σε καθαρίζω.
Αυτά σε επίπεδο αξιών. Ας πάμε και στο επίπεδο της πολιτικής. Τι κατάφεραν οι δολοφόνοι της 17 Νοέμβρη στην Ελλάδα; Τι άλλαξαν δηλαδή; σκότωσαν στην αρχή έναν αμερικανό και δύο βασανιστές της χούντας. Μετά σκότωσαν εκδότες της δεξιάς. Αργότερα μερικούς αστυνομικούς, εισαγγελείς, επιχειρηματίες, πολιτικούς, διπλωματικούς υπαλλήλους ξένων χωρών κλπ. Πολλές φορές και τους οδηγούς τους ή περαστικούς.
Κατά τη γνώμη μου, στην πολιτική σκηνή της χώρας, όλη αυτή η δράση άφησε μόνο ένα αποτύπωμα. Πέτυχε μόνο μία αλλαγή. Μία, αλλά κρίσιμη. Διότι το να εκτελείς έναν αστυνομικό, έναν εισαγγελέα, έναν ξένο διπλωμάτη, έναν πολιτικό ή τους οδηγούς του, στην καλύτερη περίπτωση να προκαλέσεις ένα προσωρινό κενό, το οποίο το κράτος θα αναπληρώσει με άλλο πρόσωπο. Στέλνεις βέβαια το μήνυμά σου, ότι κάνεις δήθεν αγώνα κατά του συστήματος, αλλά το σύστημα δεν χαμπαριάζει τίποτα. Μπορεί να αναπαράγει πρόσωπα με τις ίδιες ικανότητες στις ίδιες θέσεις και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, κανείς δεν θα καταλάβει τη διαφορά. (Μιλάω για το πολιτικό επίπεδο, διότι σε προσωπικό θα έχει σπείρει θρήνο αδικαιολόγητα στον κύκλο των συγκεκριμένων ανθρώπων).
Όταν όμως εκτελείς έναν επιχειρηματία, το κενό μπορεί δυσκολότερα να αναπληρωθεί. Μόνο ως ένα βαθμό.
Όταν αυτός ο επιχειρηματίας δεν δραστηριοποιείται απλώς στον ιδιωτικό τομέα μίας αγοράς, όπως πχ ο βιομήχανος Δημήτρης Αγγελόπουλος που έπεσε από τις σφαίρες της 17 Νοέμβρη, αλλά δραστηριοποιείται σε έναν τομέα που σχετίζεται με την πολιτική, τότε το δυσαναπλήρωτο κενό έχει άμεσο αντίκτυπο στην πολιτική σκηνή. Για παράδειγμα, όταν μιλάμε για επιχειρηματία του τύπου.
Όταν αυτό γίνεται δύο φορές, τότε η επίπτωση είναι πολλαπλασιαστική.
Όταν αυτές τις δύο φορές, μιλάμε για τους εκδότες των δύο μεγαλύτερων εφημερίδων της ίδιας παράταξης, τότε η επίπτωση είναι εκθετική.
Αναφέρομαι στη δολοφοννία του εκδότη της Βραδυνής Τζώρτζη Αθανασιάδη το 1983 και του εκδότη της Απογευματινής Νίκου Μομφεράτου το 1985.
Μέσα σε δύο χρόνια αφανίστηκε ο τύπος της δεξιάς.
Ίσως είναι ευτύχημα ότι το 1986 αγόρασε την Καθημερινή από την Ελένη Βλάχου ο Κοσκωτάς και την έστρεψε υπέρ του ΠΑΣΟΚ. Αν παρέμενε στα χέρια της κεντροδεξιάς για 1-2 ακόμη χρόνια, ίσως είχαμε και τρίτη εκτέλεση και πλήρη αποδεκατισμό του δεξιού τύπου στην Ελλάδα. Βέβαια, ο αποδεκατισμός συνετελέσθη, ακριβώς επειδή η εφημερίδα υποστήριζε το ΠΑΣΟΚ. Όμως, αυτό έκανε ευκολότερη την επαναφορά της στην δεξιά μετά τη λήξη του σκανδάλου Κοσκωτά. Μία υποσημείωση. Πολλοί θα αναρωτηθούν, μα πώς έγινε και μία αδύναμη δεξιά στον τύπο να καταφέρει να ρίξει το ΠΑΣΟΚ από την εξουσία το 1989; Θα θυμίσω ότι οι δύο εφημερίδες που πρωτοστάτησαν τότε στην κατηγορίες κατά του ΠΑΣΟΚ για το σκάνδαλο Κοσκωτά ήταν η Ελευθεροτυπία και το Έθνος.
Η μεταφορά του κέντρου βάρους του τύπου από την κεντροδεξιά στην κεντροαριστερά έγινε τη διετία 1983-85 με τη δράση των τρομοκρατών και αποτελεί τη μεγαλύτερη επίπτωση της δράσης των τρομοκρατών στο πεδίο της πολιτικής.. Το αν έγινε συνειδητά ή όχι, είναι άγνωστο. Πάντως, αυτό ήταν το αποτέλεσμα. Και αυτό το αποτέλεσμα εμπέδωσε την ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς στον τύπο, ώστε να ολοκληρωθεί το τρίπτυχο και μαζί με την παιδεία, δηλαδή τα πανεπιστήμια, και την κομματική στελέχωση. Έτσι, ρίζωσε η αριστερά στη χώρα για τα καλά, τουλάχιστον στη σφαίρα των ιδεών και του ελέγχου συνειδήσεων και της κοινής γνώμης.
Σήμερα, οι ίδιοι άνθρωποι, αυτοί που τραβούσαν το πιστόλι και εκτελούσαν στα δύο μέτρα ανθρώπους για πολιτικούς λόγους, χρησιμοποιούν δημόσιο χρήμα, χρήμα των φορολογουμένων, δημόσια κτήρια και δημόσιους θεσμούς, όπως το Εθνικό Θέατρο, για να μας εξηγήσουν πώς πέρασαν το «δικό τους Γκουαντανάμο» στις ελληνικές φυλακές!
Σα δεν ντρεπόμαστε. Όχι αυτοί που το διεκδικούν και το καταφέρνουν. Εμείς που το επιτρέπουμε. Οι δολοφόνοι στη φυλακή. Όχι στα Θέατρα.