του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*
Σε αυτήν εδώ την στήλη, δημοσιεύσαμε στις 15 Μαρτίου την σοβαρή προειδοποίηση του κορυφαίου Τούρκου ιστορικού Χαλίλ Ίναλτζικ γιά τον σοβαρό κίνδυνο που διατρέχει η Τουρκία από την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσσία. Ο Ίναλτζικ την θεωρεί ως «το πρώτο σημαντικό βήμα για την αναμενομένη κάθοδο και κατάληψη από τους Ρώσσους του Βοσπόρου και στην συνέχεια των στενών του Ελλησπόντου» και την «αρχή της νέας καθόδου των Ρώσσων προς νότον, υλοποιώντας την παλαιά ροπή της Ρωσσίας να προωθηθεί νότια και να καταστεί κυρίαρχος της Κωνσταντινούπολης και του Βοσπόρου και στην συνέχεια των στενών του Ελλησπόντου, ελέγχοντας έτσι τις διόδους προς μια υπό ρωσσική κυριαρχία Μαύρη Θάλασσα.»
Πριν αλέκτωρ φωνήσαι, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσσίας Λαβρώφ κατηγόρησε την Τουρκία ότι, αποδεχόμενη την παρατεταμένη παρουσία του Αμερικανικού Στόλου στη Μαύρη Θάλασσα, ουσιαστικά παραβιάζει τις διατάξεις της Συνθήκης του Montreux για το καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου. Δηλαδή, ουσιαστικά, ο Λαβρώφ έθεσε θέμα ελέγχου των Στενών, δηλαδή άνοιξε το θέμα της κυριαρχίας της Τουρκίας στα Δαρδανέλλια.
Αυτό, βεβαίως, δεν θα αποτελούσε μείζονα κίνδυνο γιά την Τουρκία, αν διέθετε-όπως κατά τον Ψυχρό Πόλεμο-την υποστήριξη της Δύσης, και εν προκειμένω των ΗΠΑ. Αλλά και εκεί η Τουρκία, με την αλαζονική της συμπεριφορά και τις γεωπολιτικές υπερβασίες της, τα έκανε κυριολεκτικώς θάλασσα. Ο κορυφαίος Αμερικανός δημοσιογράφος Σέϋμουρ Χέρς αποκάλυψε ότι, πίσω από την επίθεση με χημικά ανταρτών στην Συρία, υποκρυπτόταν η Τουρκία, που ήθελε με αυτόν τον τροπο να σύρει τις ΗΠΑ σε εισβολή στην Συρία! Επίσης αναφέρει επεισόδιο που έλαβε χώρα στις 16 Μαΐου του 2013, όταν ο Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε επίσημα τις ΗΠΑ, με στόχο να πείσει τον Ομπάμα να παρέμβει στην Συρία. Σε γεύμα εργασίας στον Λευκό Οίκο, στο οποίο ο Ερντογάν προσήλθε συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και τον αρχηγό της μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ Χακάν Φιντάν, δημιουργήθηκε σύμφωνα με τον επιφανή δημοσιογράφο «θερμό επεισόδιο», όταν ο Ομπάμα έμεινε απαθής στις αιτιάσεις του Ερντογάν εναντίον της Συρίας και στις προτροπές του προς τον Ομπάμα να παρέμβει. Ο Ερντογάν εξεμάνη και μάλιστα κούνησε το δάχτυλο στον Αμερικανό πρόεδρο (!), λέγοντας: «Μα αυτοί πέρασαν την κόκκινη γραμμή που εσύ ο ίδιος έθεσες»! Τότε ο Ομπάμα, δείχνοντας τον Φιντάν, κατακεραύνωσε τους προσκαλεσμένους του: «Γνωρίζουμε τα παιχνίδια σας με τους Σύρους εξτρεμιστές»! Ακολούθησε αγεφύρωτο ρήγμα στην σχέση Ομπάμα-Ερντογάν και ψυχρότης που διαρκεί μέχρι σήμερα.
Ο τρίτος παράγων με τον οποίο η Τουρκία έχει έρθει σε πλήρη ρήξη είναι το Ισραήλ. Φυσικά το Ισραήλ δεν είναι απλά ένας ισχυρός γεωπολιτικός παίκτης στον χώρο της Εγγύς Ανατολής, αλλά και μία ισχυρή παγκόσμια δύναμη, που ελέγχει σημαντικό μέρος της παγκόσμιας οικονομίας και των μέσων ενημέρωσης.
Τέλος η Τουρκία έχει, με την αντιβαίνουσα τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, συμπεριφορά της προκαλέσει το «πάγωμα» της ενταξιακής της διαδικασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα ήταν ένα διπλωματικό «σωσσίβιο» σε κατάσταση ανάγκης. Δεδομένων δε και των κάκιστων σχέσεων της Τουρκίας με όλους τους γείτονές της (Ελλάδα, Κύπρος, Συρία, Ιρακινό Κουρδιστάν, Αρμενία), αντιλαμβάνεται κανείς την ακραία απομόνωση στην οποία η χώρα αυτή έχει περιέλθει και το πόσο θα έπρεπε να επαγρυπνεί το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.
5 comments
Συγγνώμη, αλλά ο τίτλος είναι εξυπνακισμός, αντίστοιχος με την συνέντευξη -που πήρε ο εν λόγω συγγραφεύς- του “εξαδάχτυλου” που παραλίγο θα δημοσιευόταν στην “Ε”. Δεν υπάρχει καμιά “προφητεία” του Ιναλτζίκ. Είναι μια γεωπολιτική προσέγγιση που βασίζεται σε απτά σημερινά δεδομένα, υπερβάλλοντας έως ακρότητας ως προς το ρόλο και τις δυνατότητες της σημερινής Ρωσίας.
Μάλλον επιπόλαιο άρθρο, το οποίο οδηγεί σε εσφαλμένα συμπεράσματα, βασισμένο πιθανότατα σε ανύπαρκτα γεγονότα!
Ο κ. Ευρυβιάδης πάντως διαφωνεί με τους προλαλήσαντες σχολιαστές! Διαβάστε το ενδιαφέρον άρθρο του εδώ: http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/04/blog-post_4449.html#.U0pZ4Kh_ti8
Και ιδού η πηγή των αναφορών για την συνάντηση Ομπάμα – Ερτογάν: http://www.lrb.co.uk/v36/n08/seymour-m-hersh/the-red-line-and-the-rat-line
Δὲν εἶναι λιγάκι ἀπίθανο νὰ ἐλπίζουν οἱ Τουρκικὲς μυστικὲς ὑπηρεσίες ὅτι θὰ ξεγελάσουν ἔτσι χονδροειδῶς τὶς Ἀμερικανικές ; Καὶ νὰ καταφέρνουν νὰ πείσουν καὶ τὸν Ἐρντογὰν ὅτι μποροῦν νὰ ἐπιτύχουν κάτι τέτοιο ; Δυστυχῶς, ὁ δημοσιογράφος Seymour Hersh δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἔγκυρη πηγή. Τὸ ὀμολογεῖ, ἄλλωστε, ὁ ἴδιος ὅτι ὁ κόσμος τῆς ἐλευθέρας, κατ` ἀποκοπὴν δημοσιογραφίας δὲν εἶναι ἰδανικός. Τὸ διαδίκτυο βρίθει ἀποδομητικῶν τῆς θεωρίας του ἀναλύσεων ἀρτίως στηριγμένων στὰ πολλὰ τρωτά τῶν γραφέντων ὑπ’ αὐτοῦ γιὰ τὸ θέμα, ἀλλὰ τὸ κυριώτερο πειστήριο περὶ τῆς ἀποτυχίας του στὸ συγκεκριμένο θέμα εἶναι ὅτι δὲν φαίνεται νὰ βρίσκει άπήχηση οὔτε στὸν χῶρο τῶν ἐπαγγελματιῶν συνομωσιολόγων. Κοινῶς, τὸ τρομερὸ μυστικὸ βγῆκε «τζούφιο».