Friday 18 August 2023
Αντίβαρο
Κωνσταντίνος Χολέβας Ταυτότητα

Τα εθνικά θέματα και η ιστορική μας συνέχεια

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων.

Κωστής Παλαμάς

Η αντιμετώπιση των εθνικών μας θεμάτων δεν απαιτεί μόνον εύστοχους διπλωματικούς χειρισμούς. Απαιτεί πρωτίστως τη συνειδητοποίηση της ιστορικής συνέχειας και της πολιτιστικής ταυτότητας του Ελληνισμού.

Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνος σημαντικοί διανοητές κατανόησαν τη σύνδεση εθνικών θεμάτων και ταυτότητας του Ελληνισμού και την εξέφρασαν ο καθένας με τον δικό του τρόπο.

Ο Κωστής Παλαμάς μίλησε για τη διαχρονική πορεία του Γένους και τόνισε την καταγωγή μας από την Αρχαιότητα και από το Ελληνορθόδοξο Βυζάντιο. Έτσι κατόρθωσε να αφυπνίσει τούς Έλληνες, που είχαν απογοητευθεί από την πτώχευση του 1893, τον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και τον βαρύτατο δανεισμό του 1898. Με τα δύο επικά ποιήματά του, τη Φλογέρα του Βασιλιά (αφιερωμένη στον αυτοκράτορα Βασίλειο Β΄ τον Μακεδόνα) και τον Δωδεκάλογο του Γύφτου, θύμισε στους Έλληνες τη δόξα της Ρωμανίας/Βυζαντίου και την πίστη των προγόνων μας στην Υπέρμαχο Στρατηγό. Αυτή η εθνική αφύπνιση οδήγησε στους νικηφὀρους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13.

Ο Ίων Δραγούμης ήταν διπλωμάτης και λόγιος με δυτικομακεδονική καταγωγή. Στις αρχές του 20ού αιώνος έβλεπε την αδιαφορία των αθηναϊκών κυβερνήσεων για τον αγώνα των Ελλήνων Μακεδόνων κατά των Οθωμανών και των Βουλγάρων και έγραψε τα ακόλουθα αφυπνιστικά λόγια: «Ας τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία και η Μακεδονία θα μάς σώσει». Εννοούσε ότι αν η ελεύθερη Ελλάδα βοηθήσει την τουρκοκρατούμενη Μακεδονία να ενωθεί με τον εθνικό κορμό, θα ξαναβρεί τα υψηλά ιδανικά της και θα ξεκολλήσει από το τέλμα της ηττοπάθειας.

Ο Νομπελίστας ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης υπήρξε διπλωμάτης και χειρίσθηκε κρίσιμες πτυχές του Κυπριακού ζητήματος. Το 1953 επισκέφθηκε την αγγλοκρατούμενη τότε Κύπρο και διαπίστωσε μία προσπάθεια των Βρετανών να αλλάξουν την ελληνική συνείδηση των Κυπρίων. Στις 28 Δεκεμβρίου 1954 έγραψε από τη Βηρυτό στον Γιώργο Θεοτοκά: «…Υπάρχουν σε μια γωνιά της γης 400 χιλιάδες ψυχές από την καλύτερη, την πιο ατόφια Ρωμιοσύνη, που προσπαθούν να τις αποκόψουν από τις πραγματικές τους ρίζες και να τις κάνουν λουλούδια θερμοκηπίου. Σ’ αυτή τη γωνιά της γης δουλεύει μια μηχανή που κάνει τους Ρωμιούς σπαρτούς-Κυπρίους-όχι-Έλληνες, που κάνει τους ανθρώπους μπαστάρδους, με την εξαγορά και την απαθλίωση των συνειδήσεων, με τις κολακείες των αδυναμιών ή των συμφερόντων (το Κυπριακό ζήτημα είναι πριν απ’ όλα ζήτημα καλλιέργειας, ζήτημα «κουλτούρας» με την πλατύτερη έννοια που έχει η λέξη), και ονομάζει τη φυσιολογική παιδεία αυτών των ανθρώπων «πολιτική προπαγάνδα».

Οι Έλληνες της Κύπρου σήμερα είναι περισσότεροι από τις 400.000 που υπολόγιζε τότε ο Σεφέρης. Για να φύγει ο Τούρκος κατακτητής από το νησί είναι απαραίτητη η εμμονή των Κυπρίων στην ελληνική και ορθόδοξη ταυτότητά τους.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 30.7.2017

2 comments

Ελευθέριος 31 July 2017 at 23:30

Κάποτε, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας για παράδειγμα αλλά και μετέπειτα, κατά τους απελευθερωτικούς αγώνες, η θρησκεία ήταν στοιχείο διάκρισης και ταυτότητας για τους Έλληνες έναντι των οθωμανών κατακτητών.
Στα σύγχρονα κράτη, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, αυτό έχει πάψει να ισχύει, η θρησκεία δεν αποτελεί στοιχείο ταυτότητας για κάποιον, αντιθέτως τόσο ένα βήμα μπροστά στην πάντα περιπόθητη ελευθερία είναι ένα κράτος, όσο λιγότερους περιορισμούς θέτει στα ζητήματα θρησκευτικής πίστης. Ο ελληνισμός στην αρχαία εποχή ήταν ανεξίθρησκος. Σε αυτό και θα επιστρέψουμε. Κάλλιστα μπορεί να αισθάνεται και να είναι κανείς Έλληνας και μουσουλμάνος το θρήσκευμα ή άθεος. Και γι’αυτό η θρησκεία δεν έχει καμιά δουλειά να εμπλέκεται με τις υποθέσεις του κράτους ή με τα εθνικά θέματα. Είναι η ιδιότητα του Έλληνα και όχι του χριστιανού που τον κάνει να ενδιαφέρεται για την Πατρίδα. Προασπιζόμαστε την ακεραιότητα και ανεξαρτησία της Πατρίδας ανεξαρτήτως θεού.
Αυτοί που προτάσσουν τον θεό και τα θρησκευτικά δόγματα και μάλιστα με τρόπο κυριαρχικό κι επεκτατικό στον νεωτερικό κόσμο, είναι κυρίως τα φονταμενταλιστικά ισλαμικά καθεστώτα. Στον δρόμο αυτόν προσπαθεί να οδηγήσει την πάντα επικίνδυνη γείτονα ο χαλίφης Ερντογάν.

Reply
Πατριώτης 7 August 2017 at 13:56

@ Ελευθέριος

“Στα σύγχρονα κράτη, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, αυτό έχει πάψει να ισχύει, η θρησκεία δεν αποτελεί στοιχείο ταυτότητας για κάποιον”

Ούτε και στην Ελλάδα αποτελεί, επειδή υπάρχουν κάποιοι, ευτυχώς λίγοι, που συνδέουν την ταυτότητα τού Έλληνα με την Ορθοδοξία.

Εάν εννοείς την κατά το Σύνταγμα “επικρατούσα θρησκεία”, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ανεξιθρησκεία, το διευκρινίζει το Σύνταγμα, άλλωστε. Ούτε είναι ίδιον μόνον των υπαναπτύκτων, δεδομένου ότι σε πολλά σύγχρονα κράτη και στον δυτικό κόσμο, που επικαλείσαι, υπάρχει κάτι ανάλογο (βλέπε π.χ. ΗΒ και Αγγλικανική Εκκλησία).

______________________________________________________________________

Στο άρθρο:

“Η αντιμετώπιση των εθνικών μας θεμάτων δεν απαιτεί μόνον εύστοχους διπλωματικούς χειρισμούς. Απαιτεί πρωτίστως τη συνειδητοποίηση της ιστορικής συνέχειας και της πολιτιστικής ταυτότητας του Ελληνισμού”

Διαφωνώ. Η καλή διπλωματία και η αποτρεπτική ισχύς των ΕΔ είναι τα μέσα, με τα οποία κάθε κράτος σοβαρό αντιμετωπίζει τα εθνικά του θέματα. Τι να την κάνεις τη συνειδητοποίηση της ιστορικής συνέχειας και της πολιτιστικής ταυτότητας του Ελληνισμού, όταν έχεις ψοφοδεείς κυβερνήσεις, τύπου Σημίτη και όχι μόνο; Έχω την αίσθηση ότι ο αρθρογράφος γράφει πολύ θεωρητικά και μάλλον συναισθηματικά, παρά ρεαλιστικά.

Όσον αφορά στη συνειδητοποίηση τής ιστορικής μας συνέχειας, νομίζω ότι έχει δίκιο ο αείμηστος Σβορώνος. «Δεν κάνω ζωολογία, κάνω ιστορία. Δεν ξέρω τι είναι ανθρωπολογικά η ελληνική φυλή ή ο ελληνικός λαός ή το ελληνικό έθνος, είναι ανακατεμένα, όπως συμβαίνει με όλους τους ιστορικούς λαούς του κόσμου. Για το ότι υπάρχει, όμως, από παλιά, πολύ παλιά, ένας ελληνικός λαός που έχει συνείδηση της ενότητάς του και της διαφοράς του από τους άλλους λαούς, και έχει συνείδηση της ιδιαιτερότητάς του και της πολιτισμικής του συνέχειας, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία».
Bέβαια, υπάρχουν κι εκείνοι που επιμένουν … ζωολογικά και μάλιστα τελευταίως είδα κάποια σχετικά άρθρα, τα οποία, κατά την άποψή μου, μόνον σαν πληροφορία μπορούν να χρησιμεύσουν και τίποτε άλλο:

Δημόκριτος:Οι Ελληνες έχουμε ίδιο DNA με τους Μινωΐτες και τους Μυκηναίους

Νέα μελέτη DNA καταρρίπτει τη θεωρία του Φαλμεράυερ για την καταγωγή των σύγχρονων Ελλήνων

Και παλιότερα υπήρχαν κάποιες μελέτες τού Δρος. Άρη Πουλιανού. Δεν έχω ασχοληθεί με το θέμα, διότι, όπως είπα, δεν θεωρώ ότι έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία.

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.