ήταν η τοποθέτηση της Πανεπιστημιακής Καθηγήτριας Ελένης
Αγγελομάτη-Τσαγκουράκη, όπου εμμέσως υποστήριξε , ότι το σύγχρονο
Ελληνικό Έθνος γεννήθηκε κάπου τον 13ο αιώνα, φέρνοντας σαν παράδειγμα το βιβλίο του Σβορώνου.
δυτική Ευρώπη ο εθνικισμός ήταν ένα πολιτικό κίνημα με σκοπό τον
περιορισμό της κυβερνητικής εξουσίας και τη διασφάλιση των πολιτικών
δικαιωμάτων. Αντίθετα, στην ανατολική Ευρώπη έφτασε σε περιοχές στις
οποίες οι πολιτικές ιδέες ήταν λιγότερο ανεπτυγμένες και η κοινωνική
δομή “καθυστερημένη” σε σχέση με τη δυτική Ευρώπη. Εκεί ο εθνικισμός
έγινε πρώτα ένα πολιτιστικό κίνημα, “το όνειρο και η ελπίδα των ποιητών και των λογίων”, και τα κόμπλεξ κατωτερότητας αναμείχτηκαν
με μια υπερ-έμφαση στην “ψυχή” αυτών των λαών, στην αναβίωση του
ένδοξου παρελθόντος και στην “αποστολή” τους στον κόσμο. Ο εθνικισμός των καθυστερημένων έγινε ο ισχυρότερος εθνικισμός»
ερευνώντας τη συγκρότηση των εθνοτήτων ή τοπικών κοινωνιών των
Βαλκανίων σε σύγχρονα έθνη, παρουσιάζει ένα μοντέλο μετασχηματισμού που
δείχνει σε γενικές γραμμές την νεωτερική άποψη. Αυτό το μοντέλο πραγματοποιείται σε τρεις φάσεις όπως μας το περιγράφει η Γ.Κατσάβσκα-Μαλιγκούδη[Οι
Σλάβοι των Βαλκανίων]. Η διάρκεια των φάσεων αυτών δεν είναι
προκαθορισμένη, η διεργασία της καθεμίας μπορεί να διακοπεί, να αρχίσει
ξανά έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα παύσης ή να μην ολοκληρωθεί ποτέ.
Οι φάσεις αυτές οδηγούν, όταν ολοκληρωθούν και οι τρεις, στη συγκρότηση
του έθνους.Έτσι λοιπόν, κατά την πρώτη φάση, την οποία ονομάζει ο Hroch
«ακαδημαϊκή», παρατηρείται η εκδήλωση του ενδιαφέροντος λίγων ατόμων
-κατά κανόνα μορφωμένων- αναφορικά με την ιστορία, τη γλώσσα και τα
έθιμα της δικής τους εθνότητας(πχ Κοραής). Το ενδιαφέρον αυτό
εκδηλώνεται με την εκπόνηση σχετικών μελετών και δοκιμίων, με την
κατάρτιση συλλογών λαογραφικού, γλωσσικού και ιστορικού χαρακτήρα. Στη
φάση αυτή δεν υπάρχει ακόμη ένα οργανωμένο πολιτικό ή κοινωνικό κίνημα,
ούτε διατυπώνονται «εθνικά» αιτήματα.
Στην δεύτερη φάση
έχουμε αλλαγές της υπάρχουσας κατάστασης σε πολιτικό ή πολιτιστικό
επίπεδο. Εδώ είναι έντονη η πατριωτική προπαγάνδα για την αφύπνιση της
εθνικής συνείδησης και για τον προσεταιρισμό πολλών ακτιβιστών(πχ Φιλική
Εταιρεία, φιλελληνισμός). Η μετάβαση από την πρώτη στη δεύτερη φάση
πραγματοποιείται σε περίπτωση βαθιάς κρίσης της παλαιάς τάξης
πραγμάτων, όταν οι παραδοσιακοί θεσμοί, η νομιμότητα ή οι αξίες
καταρρέουν ή χαλαρώνουν.
Η τρίτη φάση
είναι η φάση του μαζικού κινήματος, οπότε ένα εθνικό πρόγραμμα
πολιτικών, πολιτισμικών ή κοινωνικών επιδιώξεων συναντά μια ευρύτερη
απήχηση. Η ηγεσία του κινήματος περνάει από τους διανοούμενους σε
επαγγελματίες πολιτικούς. Η απόκτηση κρατικής υπόστασης (εθνικού
κράτους) αποτελεί την προϋπόθεση για τη δημιουργία μιας νέας συλλογικής
ταυτότητας.
Οι υποστηρικτές του, αφού αρνούνται την «εθνοφυλετική» καταγωγή, είναι
επιρρεπείς στο να ταυτίζουν εσφαλμένως διαφορετικές προνεωτερικές
εθνοτικές ομάδες, με βάση -την εκάστοτε- πολιτική τους άποψη του τύπου
ότι «ο άνθρωπος δεν ανήκει στην γλώσσα του ή στην φυλή του ή στην
θρησκεία του ή σε μια εθνοτική ομάδα, αλλά μόνο σε μια μοντέρνα πολιτική
κοινότητα». Όπως επισημαίνει ο Μπακαούκας, σύμφωνα με αυτήν την
πολιτική, διεθνιστική, «αντί-εθνοτική» λογική, οι χριστιανοί Αρβανίτες,
και οι μουσουλμάνοι Αλβανοί ή οι σημερινοί Αλβανοί ταυτίζονται
εθνολογικώς. Το «πολιτικό» μοντέλο εξήγησης βασίζεται στον Γάλλο φιλόσοφο, θρησκειολόγο καί συγγραφέα Ερνέστ Ρενάν. Περισσότερα στο άρθρο του Μπακαούκα.Το ερώτημα βέβαια που γεννιέται είναι το εξής: Που είναι ο εθνικισμός; γιατί δεν τον αναφέρω;
Δεν
τον ξέχασα, απλά θα ήθελα να δω και την επόμενη εκπομπή, αλλά και τους
συντελεστές της σειράς ώστε να έχω μία πιο σφαιρική άποψη.
Αυτή είναι λοιπόν η νεωτερική θεωρία –σε γενικές γραμμές- της θεωρίας γένεσης των εθνών αλλά και των εθνών-κρατών. Διαφέρει από αυτήν των εθνομηδενιστών και πρέπει να το έχουμε υπόψη. Όπως διαφέρουν και οι απόψεις των συντελεστών της σειράς, ειδικά των ιστορικών επιστημόνων.
http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/2011/02/1821-2.html
.