Ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.

Το σύστημα είναι ιδιάζον, διότι απαρτίζεται από 650 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες στις οποίες ο πρώτος κερδίζει την έδρα.

Τα αποτελέσματα βάσει των ποσοστών των ψήφων ήταν τα εξής:

• Συντηρητικοί 43.6%, +1.3% από το 2017. Αύξηση εδρών από 317 στις 365 (+48)
• Εργατικοί 32.2%, -7.8% από το 2017. Μείωση εδρών από 262 στις 203 (-59).
• Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 11.6%, +4.2% από το 2017. Μείωση εδρών από 12 στις 11 (-1).
• Σκωτσέζικο εθνικό κόμμα 3.9%, +0.8% από το 2017. Αύξηση εδρών από 35 στις 48 (+13).
• Πράσινο κόμμα 2.7%, +1.1% από το 2017. Σταθερό με 1 έδρα.
• Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα Βόρειας Ιρλανδίας, 0.9%, -0.2% από το 2017. Μείωση εδρών από 10 στις 8 (-2).
• Σινν Φέϊν Ιρλανδικό Κόμμα. 0.7%, -0.2% από το 2017. Σταθερό στις 7 έδρες.
• Κόμμα Ουαλών, 0.5%, σταθερό σε ποσοστό και 4 έδρες.
• Διάφοροι 3 έδρες (άλλα κόμματα στη Βόρεια Ιρλανδία).

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι Συντηρητικοί δεν αύξησαν κατά πολύ τις ψήφους τους, αλλά αύξησαν κατά πολύ τις έδρες τους. Αυτό οφείλεται στο ότι πήραν έδρες από τους Εργατικούς, δηλαδή τους ξεπέρασαν στις περιφέρειές τους. Κέρδισαν από τους Εργατικούς 54 έδρες. Στο τέλος του κειμένου θα δείτε την πλήρη λίστα που έφτιαξα με όλες αυτές τις περιφέρειες, και το από πότε αυτές εξέλεγαν Εργατικό βουλευτή. Σε δύο από αυτές, το έκαναν για πάνω από 100 χρόνια! Πήραν λοιπόν πολλά από τα κάστρα των Εργατικών που ποτέ δεν είχαν αλλάξει χέρια.

Τα δεδομένα μέχρι εδώ είναι αρκετά για να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας ως προς το τι έγινε στις εκλογές, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα για την κοινωνία του ΗΒ και χωρίς να έχουμε καμία εμπειρία ή συναναστροφή με Βρετανούς. Πριν δώσω το συμπέρασμα, θα πω ότι επιβεβαιώνεται πλήρως από την δική μου σχετική εμπειρία.

Κατ’ εμέ, ο κύριος λόγος πίσω από το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν η φράση “get it done”. Ο κόσμος κουράστηκε να συζητά το ίδιο θέμα 3.5 χρόνια μετά το δημοψήφισμα. Οι εκλογές αυτές δεν ήταν δεύτερο δημοψήφισμα για το μπρέξιτ.

Σαν δεύτερο δημοψήφισμα θα μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν οι ευρωεκλογές του Μαΐου, με τα εξής αποτελέσματα.

• Κόμμα του Μπρέξιτ 30.5%
• Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 19.6%
• Εργατικοί 13.7%
• Πράσινοι 11.8%
• Συντηρητικοί 8.8%
• Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα 3.5%
• Κόμμα Αλλαγής 3.3%
• UKIP 3.2%
• Κόμμα Ουαλών 1.0%
• (λοιπά κόμματα κάτω του 1% το καθένα).

Αν αθροίσουμε τα κόμματα που ήταν ξεκάθαρα υπέρ του μπρέξιτ (Μπρέξιτ, Συντηρητικοί, UKIP) έχουμε 42.5%
Τα κόμματα υπέρ της Παραμονής (Φιλ.Δημ., Πράσινοι, Σκωτσέζικο, Κόμμα Αλλαγής, Ουαλοί) έχουμε 39.2%
Περισσεύουν οι Εργατικοί με 13.7%, οι περισσότεροι των οποίων ήταν μάλλον περισσότερο με την Παραμονή παρά με την Έξοδο.
Εν ολίγοις, οι Βρετανοί είναι ακόμα μοιρασμένοι μεταξύ Παραμονής και Εξόδου. Αν οι Εργατικοί του Μαΐου μοιράζονταν 8%-5%, θα είχαμε πλήρη ισοδυναμία των δύο απόψεων.

Θυμίζω το ποσοστό του δημοψηφίσματος: 51.9% Έξοδος – 48.1% Παραμονή. Δεν ήταν 90%-10% όπως έχουν στο μυαλό τους πολλοί που λένε πχ «αν ο Κόρμπυν ήταν ξεκάθαρος υπέρ του Μπρέξιτ, θα ήταν ζωντανός και μπορεί να κέρδιζε», ούτε έγινε 40%-60% (δηλαδή, υπέρ της Παραμονής), ώστε έχουν στο μυαλό τους πολλοί που λένε πχ «αν ο Κόρμπυν έκανε εκστρατεία υπέρ της Παραμονής, αντί να κάνει τον Πόντιο Πιλάτο, και θα ήταν ζωντανός αλλά και θα έδινε ελπίδες για την ανατροπή του μπρέξιτ».

Αυτό που πιστεύω ότι έγινε στις εκλογές ήταν το εξής

Και στα δύο μεγάλα κόμματα υπάρχουν άνθρωποι που ψήφισαν και τις δύο επιλογές στο δημοψήφισμα. Αυτό είναι φανερό ΚΑΙ για τους Συντηρητικούς. Διότι πώς αλλιώς εξηγείται ότι το 8.8% των ευρωεκλογών έγινε 43.6% στις εθνικές εκλογές;

Εν ολίγοις:

• οι ψηφοφόροι των Συντηρητικών που προέρχονται από την Παραμονή στο δημοψήφισμα, ψήφισαν Συντηρητικούς, διότι γι’ αυτούς «είναι προτιμότερο να διαλύσει την χώρα το μπρέξιτ, παρά ο Κόρμπυν» (όπως χαρακτηριστικά μου έλεγε εδώ και μήνες, ένας Βρετανός συνάδελφός μου, σφόδρα εναντίον του Τζόνσον από χρόνια πριν το δημοψήφισμα και ο οποίος ψήφισε Παραμονή στο δημοψήφισμα). Τόσο αποκρουστική ήταν η ρητορική του Κόρμπυν ότι θα επανεθνικοποιήσει τα πάντα, για τους Συντηρητικούς ψηφοφόρους.
• οι ψηφοφόροι των Εργατικών που προέρχονται από την Έξοδο στο δημοψήφισμα, ψήφισαν κι αυτοί Συντηρητικούς, ακριβώς για αυτό το “get it done”.

Έτσι, εξηγείται ότι έπεσαν τα παραδοσιακά τους κάστρα. Σε αυτές τις περιφέρειες, είχε κερδίσει με διαφορά η Έξοδος και ήταν ισχυροί οι Εργατικοί. Πρόκειται για εργατικές περιφέρειες (με μικρό έψιλον), της εργατικής τάξης δηλαδή. Αυτοί ήταν κυρίως οπαδοί της Εξόδου.

Αντίθετα, σε περιφέρειες εντός μεγάλων πόλεων που οι Εργατικοί δεν κερδίζουν έδρες, όμως είναι ισχυροί, εκεί οι Εργατικοί δεν υποχώρησαν τόσο πολύ. Δηλαδή, οι ψηφοφόροι των Εργατικών της μεσαίας τάξης δεν εγκατέλειψαν το κόμμα τους. Αυτοί είναι κυρίως οπαδοί της Παραμονής.

Εκλογικές περιφέρειες που κέρδισαν οι Συντηρητικοί από τους Εργατικούς στις εκλογές του Δεκεμβρίου 2019.

Αύξων αριθμός, εκλογική περιφέρεια, η τελευταία χρονιά που κέρδισε την έδρα υποψήφιος των Εργατικών, και αριθμός ετών από τότε.

 

		Έδρα των Εργατικών σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις  από το έτος	Διάρκεια ετών	Σημείωση
1	Rother Valley	1918	101
2	Newcastle-under-Lyme	1919	100
3	Leigh	1922	97
4	Don Valley	1922	97
5	Wakefield	1932	87
6	Wrexham	1935	84
7	Bishop Auckland	1935	84
8	Sedgefield	1935	84
9	Bassetlaw	1935	84
10	Great Grimsby	1945	74
11	Blyth Valley	1950	69
12	Bolsover	1950	69
13	Stoke-on-Trent North	1950	69
14	Stoke-on-Trent Central	1950	69
15	Durham North West	1950	69
16	West Bromwich West	1974	45
17	West Bromwich East	1974	45
18	Workington	1979	40	Μία μόνο φορά από το 1918 έχασαν την έδρα οι Εργατικοί. Από τους Συντηρητικούς το 1976.
19	Ashfield	1979	40
20	Heywood & Middleton	1983	36
21	Bridgend	1987	32
22	Wolverhampton North East	1992	27
23	Hyndburn	1992	27
24	Delyn	1992	27
25	Birmingham Northfield	1992	27
26	Barrow and Furness	1992	27
27	Darlingon	1992	27
28	Bolton North East	1997	22
29	Bury South	1997	22
30	Scunthorpe	1997	22
31	Blackpool South	1997	22
32	Clwyd South	1997	22
33	Gedling	1997	22
34	Dudley North	1997	22
35	Ynys Mon	2001	18
36	Penistone & Stocksbridge	2010	9
37	Burnley	2015	4	Μία μόνο φορά από το 1935 έχασαν την έδρα οι Εργατικοί. Το 2010 από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες
38	Redcar	2015	4	Μία μόνο φορά από το 1935 έχασαν την έδρα οι Εργατικοί. Το 2010 από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες
39	Wolverhampton South West	2015	4
40	Dewsbury	2015	4
41	Kensington	2017	2
42	Bury North	2017	2
43	Warrington South	2017	2
44	High Peak	2017	2
45	Vale of Clwyd	2017	2
46	Peterborough	2017	2
47	Keighley	2017	2
48	Colne Valley	2017	2
49	Lincoln	2017	2
50	Derby North	2017	2
51	Ipswich	2017	2
52	Stroud	2017	2
53	Crewe & Nantwich	2017	2
54	Stockton South	2017	2

Ορισμένα χαρακτηριστικά του εκλογικού συστήματος στο ΗΒ.

• ευνοεί τοπικά κόμματα, εξ ου και υπάρχουν πολλά τέτοια
• δεν ευνοεί ιδεολογικά κόμματα με οριζόντια απήχηση σε όλη τη χώρα. Αυτό παραδοσιακά αποκλείει ακραίες ιδεολογικές φωνές όλων των χρωμάτων, διότι για να εκλεγεί ένας βουλευτής θα πρέπει να πρωτεύσει σε μία εκλογική περιφέρεια
• θεωρητικά μπορεί ένα κόμμα με μικρότερο αριθμό ψήφων να αποκτήσει πλειοψηφία. Δεν έχει συμβεί ποτέ, όμως είναι θεωρητικά δυνατόν
• με μείωση ψήφων μπορείς να αποκτήσεις περισσότερες έδρες. Σε έναν βαθμό αυτό έγινε τώρα! Οι Συντηρητικοί με πολύ μικρή άνοδο (+1.3%), πήραν 54 έδρες από τους Εργατικούς, επειδή αυτοί έπεσαν.
• ακόμα και σχετικά μεγάλο ποσοστό δεν οδηγεί σε εκλογή έδρας. Το UKIP με 13% το 2015 εξέλεξε μόνο μία έδρα, κι αυτή ενός παλαιού βουλευτή των Συντηρητικών, ο οποίος με δικές του δυνάμεις εκλέχτηκε. Τώρα, το 2019, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με άνοδο από 7.4% στο 11.6% (πάνω από 50% των ψήφων που είχαν το 2017), όχι μόνο δεν κέρδισαν, αλλά έχασαν και μία έδρα!
• Πολλοί εκλογείς ψηφίζουν «τακτικά», δηλαδή αρνητικά. Δεν ψηφίζουν αυτόν με τον οποίον συμφωνούν ιδεολογικά περισσότερο, αλλά τον δεύτερο των προηγούμενων εκλογών, ώστε να ανατρέψει τον πρώτο.
• Αποτέλεσμα του προηγούμενου σημείου είναι ότι πολλοί ψηφίζουν ουσιαστικά για τις μεθεπόμενες εκλογές. Δηλαδή ψηφίζουν ένα κόμμα (της τρίτης θέσης ή πιο κάτω), ώστε να γίνει δεύτερο στην περιφέρειά τους, με σκοπό την μεθεπόμενη φορά να συλλέξει την τακτική ψήφο και άλλων. Αυτό συνέβη φέτος σε πάρα πολλές περιφέρειες των Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Τα ανεβασμένα ποσοστά τους σε πολλές περιφέρειες, ενδεχομένως θα τους δώσει περισσότερες έδρες στις επόμενες εκλογές ακόμα και αν πέσουν λίγο τα ποσοστά τους, διότι θα προσελκύσουν ψήφους σε ένα μέρος από αυτές.
• Το UKIP με την μία έδρα το 2015, ήταν δεύτερο σε ψήφους σε περίπου 100 περιφέρειες. Αν συνεχιζόταν η δυναμική αυτή, στις επόμενες εκλογές θα διεκδικούσε έναν μεγάλο αριθμό εδρών. Αυτό έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στο να δεχθεί ο Κάμερον να κάνει το δημοψήφισμα το 2016. Εάν δεν ικανοποιούσε το αίτημα ζωής του κόμματος αυτού, ίσως κοβόταν στη μέση οι Συντηρητικοί στις επόμενες εκλογές. (Δεν δικαιολογώ το ένα ή το άλλο, απλώς προσπαθώ να εξηγήσω την στάση του)