Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος*
«Όταν κοπεί το ρεύμα, χάνεται ο πολιτισμός σας». Αυτό είναι ένα σύνθημα που είχα δει γραμμένο σε τοίχο πριν από κάποια χρόνια. Το σύνθημα με είχε βάλει σε σκέψεις και το θυμήθηκα με την ολιγόωρη κατάρρευση των Μ.Κ.Δ. (Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης): Facebook, Instagram, WhatsApp που έγινε τη Δευτέρα.
Με τη διακοπή λειτουργίας των προαναφερθέντων Μ.Κ.Δ. αρκετοί, σύμφωνα με τα γραφόμενά τους, ένιωσαν έλλειψη, κενό, στέρηση και άλλα δυσάρεστα συναισθήματα, κάτι που αποτελεί αναντίρρητα μια οδυνηρή πραγματικότητα. Οι χρήστες έχασαν την επικοινωνίας τους με τον «άλλον», ή ακόμα καλύτερα, τα προφίλ τους σταμάτησαν να επικοινωνούν, άρα στην ουσία σταμάτησε να υφίσταται η ύπαρξή τους. Τα τελευταία χρόνια κάποιοι έχουν φτάσει στο σημείο να ζουν μόνο μέσα από το ψηφιακό προφίλ τους, οπότε είναι φανερό ότι μια τέτοια εξέλιξη θα τους δημιουργούσε μέγιστα υπαρξιακά ζητήματα. Παράλληλα, ας σκεφτούμε ότι όσο περισσότερο ζούμε μια εικονική ζωή τόσο λιγότερο ζούμε την πραγματικότητα και ότι όσο περισσότερο εντασσόμαστε στο ψηφιακό περιβάλλον, τόσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από το φυσικό περιβάλλον.
Όσον αφορά στο οικονομικό σκέλος, τα νούμερα ζαλίζουν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι δυο πρώτες ώρες που τα συγκεκριμένα Μ.Κ.Δ. ήταν εκτός λειτουργίας, κόστισαν 160 εκατομμύρια δολάρια στην παγκόσμια οικονομία. Η μετοχή της εταιρείας είχε πτώση 5% στον δείκτη Nasdaq, ενώ ο Ζούκερμπεργκ έχασε 7 δισεκατομμύρια δολάρια από την προσωπική του περιουσία! Να σημειωθεί εδώ, ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι μηνιαίοι χρήστες του Facebook, ανέρχονται στα 3 δισεκατομμύρια!
Μπορούμε να φανταστούμε τις επιπτώσεις που θα υπήρχαν στην παγκόσμια οικονομία, αν τα συγκεκριμένα Μ.Κ.Δ. παρέμεναν εκτός λειτουργίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Από τις ζημιές της εταιρείας και των μετόχων, μέχρι οποιασδήποτε δραστηριότητας λειτουργούσε γύρω από αυτά. Επίσης, απολύσεις εργαζομένων σε αυτά και τεράστια ζημιά στους λεγόμενους όπως έχουμε συνηθίσει να ακούμε, «influencers», δηλαδή σε κάποιους που έχουν πολλούς «ακολούθους» και υποτίθεται ότι τους επηρεάζουν, κερδίζοντας χρήματα από διαφημίσεις και από άλλες πηγές. Αυτοί θα εξαφανίζονταν εν μια νυκτί και θα ήταν σαν να μην έζησαν ποτέ στην κανονική ζωή, παρά μόνο στην εικονική ζωή των Μ.Κ.Δ., ως ψηφιακά πρόσωπα, ή καλύτερα ψηφιακές υπάρξεις.
Για να επιστρέψω στο σύνθημα που αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου, ας προβληματιστούμε με τη σκέψη για το τι θα συνέβαινε αν για κάποιες μέρες κοβόταν το ρεύμα. Μήπως τότε αντί για τα ΜΚΔ, κατέρρεε όλο το οικοδόμημα του πολιτισμού μας όπως λειτουργεί τα τελευταία χρόνια; Προφανώς δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να επιστρέψουμε στις εποχές που δεν είχαμε ρεύμα, ούτε χρειάζεται να υπερθεματίσω για το πόσο άλλαξε η ζωή μας προς το καλύτερο με την ανακάλυψη της ηλεκτρικής ενέργειας. Ας προβληματιστούμε όμως…
*Δημόσιος Ιστορικός
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Δημοκρατία” στις 7/10/2021