Γράφει ὁ Δημήτρης Καπρᾶνος
Ἐπιτρέψτε μου νά ἐπιμείνω στό θέμα τῆς ὑποβαθμίσεως τῶν ἑλληνικῶν λουτροπόλεων καί ἰαματικῶν πηγῶν. Βεβαίως, οἱ κατά καιρούς παρελαύνοντες ὑπουργοί Τουρισμοῦ ἤ πρόεδροι καί γραμματεῖς τοῦ ΕΟΤ κάποια στιγμή δέχονται μιά εἰσήγηση ἀπό κάποιον σύμβουλό τους καί προβαίνουν σέ μιά δήλωση «γιά τήν ἀνάπτυξη τοῦ ἰαματικοῦ τουρισμοῦ» στήν χώρα μας. Κι ὕστερα, ἀφοῦ ἀναφέρουν καί ἀριθμούς (ὁ τελευταῖος, μάλιστα πού προέβη σέ ἀνακοινώσεις, ἀνέφερε ἔσοδα 45 δισ. εὐρώ ἐτησίως ἀπό τίς λουτροπόλεις τῆς Εὐρώπης) ἐπανέρχονται στήν καθημερινότητά τους, ἡ ὁποία –δυστυχῶς– δέν περιλαμβάνει τόν ἰαματικό τουρισμό.
Προχθές, βρέθηκα στήν Ὑπάτη. Τήν γραφική κωμόπολη, λίγο ἔξω ἀπό τό Λιανοκλάδι, πού ἦταν, μέχρι τήν δεκαετία τοῦ ’80, ἕνας ἀπό τούς πλέον δημοφιλεῖς προορισμούς τοῦ καλοκαιριοῦ, γιά τά «ἰαματικά λουτρά». Εἰκόνα ἀπογοητευτική. Λιγοστοί οἱ ἐπισκέπτες καί λιγότεροι οἱ λουόμενοι (ὅπως μέ πληροφόρησαν οἱ ὑπάλληλοι, τόν Ἰούλιο ἦταν ἀκόμη λιγότεροι) σέ μιά λουτρόπολη, τήν ὁποία ἄν τήν εἶχαν οἱ Εὐρωπαῖοι θά ἔσφυζε ἀπό ζωή καί θά ἐκμεταλλευόταν στό ἔπακρο τόν «ἰαματικό τουρισμό».
Δέν γνωρίζω ἄν οἱ ἰθύνοντες τοῦ ἑλληνικοῦ τουρισμοῦ ἔχουν ἐπισκεφθεῖ τό Μπάντεν-Μπάντεν ἤ τό Κάρλοβυ Βάρυ. Ἄς κάνουν ἕναν κόπο νά ἐπισκεφθοῦν αὐτές τίς πόλεις. Ἀσφαλῶς, δέν ἔχουν καί γνώση τοῦ τί συνέβαινε μέχρι πρίν ἀπό κάποια χρόνια στά Καμμένα Βοῦρλα, τήν Αἰδηψό, τήν Ὑπάτη, τό Πλατύστομο, τό Λουτράκι.
Μήπως τότε οἱ Ἕλληνες ἀρρώσταιναν πιό συχνά; Ὄχι, ἀσφαλῶς. Τά αὐτοάνοσα, οἱ ρευματοειδεῖς ἀρθρίτιδες, τά πιασμένα ἀπό τήν συνεχῆ καθιστική ἐργασία σώματα, ἔχουν αὐξηθεῖ κατά πολύ. Ἁπλῶς, ὁ τρόπος ζωῆς μας ἄλλαξε. Μᾶς «ξεβλάχεψαν» καί τρέχουμε στά «μαγικά νησιά».
Ἴσως οἱ περιοχές στίς ὁποῖες βρίσκονται τά λουτρά ἔπεσαν καί ἐκεῖνες στήν παγίδα τῆς πλαστῆς «εὐδαιμονίας» στά χρόνια τοῦ ἄκρατου δανεισμοῦ καί τοῦ ξεκοκκαλίσματος τῶν «ἐπιδοτήσεων» καί τῶν «πακέτων» τῆς Εὐρώπης καί ξέχασαν τόν πραγματικό πλοῦτο τῆς γῆς τους.
Μπῆκα σέ ἕνα ἀποδυτήριο στό κεντρικό κτίριο τῶν Λουτρῶν τῆς Ὑπάτης (τό θυμᾶμαι ἀπαστράπτον, ὅταν πήγαινα ἐκεῖ κάποια καλοκαίρια συνδοεύοντας τούς γονεῖς μου) καί μέ ἔπιασε κατάθλιψη. Ἕνας ἀχρηστευμένος νιπτῆρας καί μιά σχεδόν σκουριασμένη μπανιέρα, ἕνα σκοροφαγωμένο ντουλάπι. Εἰκόνα πού δείχνει ἐγκατάλειψη! Κι ὅμως, λίγα μέτρα πιό ἔξω, ἡ μεγάλη πισίνα μέ τά θαυματουργά ἰαματικά νερά!
Ἀλλά μήπως τά Καμμένα Βοῦρλα δέν ὑπέστησαν τό μεγάλο σόκ, καθώς ἡ νέα ἐθνική ὁδός σχεδόν τά ἀπέκοψε ἀπό τήν ζωή; Μοῦ λένε ὅτι ἡ Αἰδηψός «κρατάει ἀκόμη» καί μακάρι νά εἶναι ἔτσι. Διότι τό Λουτράκι, μέ τίς ὑπέροχες ἰαματικές πηγές καί λουτρά, τό περίφημο «Νερό Λουτρακίου» καί τά νερά «Καρανατάνη» ἔχει μετατραπεῖ σέ μιά πόλη γεμάτη αὐτοκίνητα καί ἔχει συνδεθεῖ πολύ μέ τό «Καζῖνο», τό ὁποῖο, φυσικά, οὐδεμία σχέση ἔχει μέ τά περίφημα γλυκά «Καζινό», πού ἀπολαμβάναμε στήν δεκαετία 60-70.
Εἰλικρινῶς, δέν μπορῶ νά καταλάβω γιατί ἐγκαταλείφθηκαν στήν τύχη τους οἱ Λουτροπόλεις τῆς χώρας. Μαθαίνω ὅτι κόσμος πολύς πηγαίνει στά λουτρά Πόζαρ στήν (μία καί μόνη) Μακεδονία. Ἄς φροντίσουν νά ἐξασφαλίσουν ἐγκαταστάσεις ἀντάξιες τῆς φήμης πού ἀποκτοῦν τά συγκεκριμένα λουτρά. Καί ἄς πληροφορήσει κάποιος τούς πλούσιους Ἄραβες ἐπενδυτές γιά τίς ἰαματικές μας πηγές. Θά εἶναι ἡ καλύτερη –καί ἡ πλέον προσοδοφόρος– ἐπένδυση.
Ἄρθρο στήν «ΕΣΤΙΑ», Τε. 10 Αὐγούστου 2022, φ. 42.328 σελ. 1, 4 (αναδημ. στην ηλεκτρονική έκδοση 11/8/2022).