Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 14 Απριλίου 2021.
Αξίζει να ξεκαθαριστεί ότι ο ισχύον νόμος περί «ψήφου των ομογενών» δεν αποδίδει την ελληνική υπηκοότητα, ούτε το δικαίωμα ψήφου σε κανέναν που δεν τα διαθέτει ήδη. Όσοι είναι Έλληνες πολίτες, έχουν ήδη αυτόματα το δικαίωμα ψήφου. Ο ισχύον νόμος λοιπόν προσφέρει απλά μία διευκόλυνση ψήφου για όσους βρίσκονται στο εξωτερικό, να ασκήσουν το δικαίωμά τους από εκεί χωρίς να ταξιδέψουν στην Ελλάδα. Από αυτό το σημείο και μετά αρχίζουν τα προβλήματα. Κατ’ εμέ, ο ισχύον νόμος είναι αντισυνταγματικός για δύο λόγους.
Πρώτον, επειδή κάνει διακρίσεις σε ποιους δίνει τη διευκόλυνση και σε ποιους όχι. Αφ’ ενός, περιορίζει τη διευκόλυνση σε όσους έχουν φύγει από την Ελλάδα μέχρι 35 χρόνια, αφ΄ ετέρου την περιορίζει ακόμα περισσότερο σε όσους έκαναν φορολογική δήλωση τα τελευταία δύο χρόνια πριν τις εκλογές. Η γραφειοκρατία για να αποδείξει κανείς πού ζούσε και να προσκομίσει τις φορολογικές δηλώσεις στις κατά τόπους πρεσβείες, δεν είναι αντισυνταγματική. Ο περιορισμός είναι.
Δεύτερον, επειδή η διευκόλυνση αυτή οδηγεί σε κουτσή ψήφο. Η ψήφος των Ελλήνων από το εξωτερικό, βάσει του ισχύοντος νόμου, προσμετράται μόνο για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας των αναβαθμισμένων 15 εδρών. Έτσι, ούτε σταυρό προτίμησης περιέχει, ούτε προσμετράται στην εκλογική περιφέρεια στην οποία είναι ήδη εγεγραμμένος ο ψηφοφόρος. Ειλικρινά περίμενα να καταπέσει αυτή η λειψή ψήφος από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ασφαλώς, οι ίδιοι ψηφοφόροι, εάν πάρουν το αεροπλάνο για την Ελλάδα, θα έχουν πλήρη ψήφο. Και στο Επικρατείας, αλλά και στην περιφέρειά τους κανονικότατα. Τους δίδεται δηλαδἠ διευκόλυνση για μισό δικαίωμα.
Ο νυν υπουργός Εσωτερικών κ. Βορίδης, προτίθεται να καταργήσει τους περιορισμούς. Ορθότατα. Όμως είναι μισό βήμα προς την ομαλότητα. Γνώμη μου είναι ότι θα πρέπει το δικαίωμα ψήφου μετά της διευκόλυνσης να είναι πλήρες. Δηλαδή, να προσμετράται ως ψήφος ωσάν να είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα ο ψηφοφόρος. Να προσμετράται και στην εκλογική του περιφέρεια, και όχι μόνο στο Επικρατείας.
Τότε πράγματι, θα επρόκειτο για ολοκληρωμένη διευκόλυνση. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα υπήρχε πρόοδος! Πραγματική πρόοδος θα συντελεστεί όταν αυτή η διευκόλυνση δοθεί σε όλους τους Έλληνες πολίτες και όχι μόνο στους Έλληνες του εξωτερικού. Και επειδή δεν έχουμε πρεσβείες σε κάθε εκλογική περιφέρεια της Ελλάδος (λες και οι πρεσβείες πρέπει να γίνουν εκλογικά κέντρα), η λύση θα ήταν η επιστολική ψήφος, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας.
Μία τέτοια ρύθμιση, παύει να είναι ρύθμιση «για την ψήφο των ομογενών». Είναι ρύθμιση που αφορά σε όλους τους Έλληνες υπηκόους, άρα και ψηφοφόρους. Έτσι, θα μπορούν να ψηφίζουν εντός Ελλάδος από το σπίτι τους οι γηραιοί, οι ασθενείς, οι ετεροδημότες, οι δημόσιοι υπάλληλοι σε απόσπαση, οι στρατιωτικοί, όσοι ταξιδεύουν, όσοι απλώς δεν θέλουν να περιμένουν στην ουρά, αλλά και εκτός Ελλάδος όσοι έχουν μεταναστεύσει ή απλώς βρίσκονται προσωρινά εκεί, οι ναυτικοί κλπ.
Εφόσον η επιστολική ψήφος αφορά όλους τους Έλληνες όχι μόνο τους Έλληνες του εξωτερικού, έχουμε και το περίεργο (αλλά σύννομο κατά το Σύνταγμα) αποτέλεσμα, να μην απαιτούνται 180 ψήφοι στη Βουλή, αλλά απλώς 151 όπως σε κάθε άλλο νόμο που ρυθμίζει τα περί των εκλογών.