Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης.
Η Ηρωίδα μάνα της Χειμάρρας, Ερμιόνη Μπρίγκου, που με κίνδυνο να συλληφθεί από το αιμοβόρο δικτατορικό καθεστώς του Χότζα, προστάτεψε και κράτησε σώο τον τάφο των έξι Ελλήνων στρατιωτών που έπεσαν Υπέρ πίστεως και Πατρίδος στα αιματοβαμμένα βουνά της Βορείου Ηπείρου στο ανεπανάληπτο Έπος του 40!
Η ιστορία θα γράψει το όνομα της με χρυσά γράμματα!
ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗ!
Στην καρδιά της Χειμάρρας, εκεί όπου ο ήλιος χρυσώνει τα βράχια και η θάλασσα ψιθυρίζει ιστορίες αιώνων, ζει η Ερμιόνη Μπρίγκου. Σήμερα, στα 93 της χρόνια, συνεχίζει ακόμη να φροντίζει τον κήπο του πατρικού της, όπου αναπαύονται έξι Έλληνες στρατιώτες που θυσιάστηκαν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Αυτοί οι ήρωες, που πολέμησαν και έπεσαν λίγα μέτρα από το σπίτι της, έγιναν για εκείνη «δικά της παιδιά».
Η μικρή Ερμιόνη, τότε μόλις 7-8 ετών, έζησε τον πόλεμο από κοντά. Μαζί με την οικογένειά της, φιλοξένησαν Έλληνες στρατιώτες, μοιράστηκαν μαζί τους το ψωμί και το τσάι, τραγούδησαν και πολέμησαν πλάι-πλάι. Όταν οι στρατιώτες έπεσαν, ο πατέρας της τους έθαψε στον κήπο, για να τους προστατεύσει από τα άγρια ζώα. Η μικρή Ερμιόνη, με τα χέρια της, καθάριζε τους τάφους, άφηνε λουλούδια και άναβε κεριά, κρατώντας ζωντανή τη μνήμη τους. Τα χρόνια μετά τον πόλεμο η οικογένεια Μπρίγκου κράτησε καλά κρυμμένο το «εθνικό μυστικό». Με κίνδυνο να υποστεί τις σκληρές διώξεις του καθεστώτος Χότζα, φρόντιζε με επιμέλεια την αυλή με το χώμα που φιλοξενούσε τα οστά των έξι φαντάρων, χωρίς να προδοθεί από κανέναν, σε εποχή που βασίλευαν οι ρουφιάνοι!
Το 1991, με το άνοιγμα των συνόρων, ο πατέρας της σε μεγάλη πλέον ηλικία ταξίδεψε στην Ελλάδα για να βρει τις οικογένειες αυτών των στρατιωτών. Η Ερμιόνη, με σεμνότητα και αφοσίωση, συνεχίζει το έργο του, θεωρώντας το καθήκον της να τιμά και να διατηρεί τη μνήμη αυτών των ηρώων.
Η ιστορία της Ερμιόνης Μπρίγκου είναι μια ζωντανή γέφυρα μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος. Είναι η ζωντανή απόδειξη ότι η μνήμη και η τιμή στους ήρωες δεν είναι απλώς μια υπόθεση των βιβλίων ιστορίας, αλλά μια ζωντανή πράξη καθημερινής ζωής. Μεθαύριο στην σπουδαίας σημασίας επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, ας θυμηθούμε ότι το «ΟΧΙ» δεν είναι μόνο μια λέξη που ειπώθηκε το 1940, αλλά μια πράξη που συνεχίζεται καθημερινά από ανθρώπους σαν την Ερμιόνη Μπρίγκου, που με την αφοσίωσή τους διατηρούν ζωντανή τη φλόγα της ελευθερίας και της τιμής.
ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Το μνημείο των έξι πεσόντων.
Η Ερμιόνη Μπρίγκου εξακολουθεί να φροντίζει τα μνήματα των νεκρών Ελλήνων στρατιωτών σαν να είναι μέλη της οικογένειάς της. Δικαίως της αποδόθηκε ο τίτλος «Μάνα των πεσόντων». Το τι έχει τραβήξει από το καθεστώς Ράμα γι’ αυτά τα μνήματα δεν περιγράφεται. Λέει με υπερηφάνεια: «Ξέρεις τι έχω περάσει; Με έχουνε φοβίσει… Εχουν έρθει να μου πουν “πόσα χρήματα θέλεις να τα βγάλεις από δω, να τα πετάξεις (τα οστά)”. Τους είπα ότι εγώ δεν έχω ανάγκη χρήματα. Εχω ανάγκη οι πεθαμένοι να μείνουνε ζωντανοί! Ετσι τους είπα…».
Το 2003 με πρωτοβουλία της μειονοτικής οργάνωσης Ομόνοια το τμήμα νεολαίας Χειμάρρας ενήργησε αιφνιδιαστικά, φιλοτέχνησε και εγκατέστησε, μέσα στην ιδιοκτησία της οικογένειας Μπρίγκου, μνημείο για τον ένδοξο χαμό των έξι στρατιωτών, με τη στήριξη και της ελληνικής πρεσβείας και του τότε πρέσβη Δημήτρη Ηλιόπουλου. «Εγιναν λεπτοί χειρισμοί σε συνεννόηση με την αλβανική κυβέρνηση και πετύχαμε να ανεγερθεί αυτό το μνημείο» λέει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο Δ. Ηλιόπουλος.
Τα ονόματα των νεκρών χαράχτηκαν στη μαρμάρινη πλάκα του μνημείου: Δημήτριος Σέλας, Νικόλαος Κτημαδάκης, Κέρκης Μοραΐτης, Παναγιώτης Αλογογιάννης, Ανδρέας Προβατάς… ΑΘΑΝΑΤΟΙ!
Τα ονόματα των ηρώων διασώθηκαν χάρη σε ένα πορτοφόλι, το οποίο η Ερμιόνη Μπρίγκου έχει ακόμα φυλαγμένο στο σπίτι της. Ο Ανδρέας Προβατάς, τραυματισμένος θανάσιμα, πριν πεθάνει, έδωσε αυτό το πορτοφόλι με τα ονόματα στον πατέρα της κυρίας Ερμιόνης με την παραγγελία να ψάξει να βρει συγγενείς δικούς του και των άλλων συντρόφων του στην Ελλάδα.
Ωστόσο το αλβανικό βαθύ κράτος αιφνιδιάστηκε… Για να εκφοβίσουν την κυρία Ερμιόνη, οι Αλβανοί έφεραν μπουλντόζες και γκρέμισαν τον φράχτη στο χωράφι της. «Ξεριζώσανε τις ελιές που είχα. Δώδεκα δεκατρείς ρίζες ελιές 200 χρονών που είχα στο χωράφι. Γκρεμίσανε και τον τοίχο γύρω γύρω. Για το όνομα του Θεού… Θέλανε να περάσουνε, λέει, δρόμο και να γκρεμίσουνε το μνημείο. Κατάλαβες; Τώρα δεν έρχονται, αυτό έγινε παλαιότερα». Αλλά με τους Αλβανούς ποτέ δεν ξέρεις…
Μέσα σε καθεστώς τρομοκρατίας, με τις αλβανικές Αρχές να αρπάζουν διά της βίας τις περιουσίες των Ελλήνων για να τους εκδιώξουν από την πατρογονική γη, η Ερμιόνη Μπρίγκου παραμένει υπερήφανη φυλάσσοντας Θερμοπύλες. «Να σου πω… Οταν θα έφευγε ο πατέρας μου από τη ζωή, μου είπε: “Ελα εδώ. Τώρα που θα ανοίξουνε τα σύνορα, θα πας να συναντήσεις τους αδελφούς στην Ελλάδα. Αλλά άκου: το πορτοφόλι που σου άφησα με τα ονόματα των στρατιωτών που είναι εδώ να το προσέχεις και να ανάβεις τα κεριά στα μνήματα… Και θα ήθελα από μια μεριά να δω ποιος θα μας κυβερνήσει εμάς και οι περιουσίες οι δικές μας τι θα γίνουνε”».
Οι τοπικές Αρχές
Με βάση το γεγονός ότι για τους Αλβανούς ο νικηφόρος Ελληνικός Στρατός θεωρείται «στρατός κατοχής», είναι βέβαιο ότι οι τοπικές Αρχές, που τώρα ελέγχονται από τον Ράμα, καραδοκούν να γκρεμίσουν το μνημείο, ενώ η ελληνική πρεσβεία στα Τίρανα, συνέχεια του φοβικού ελληνικού κράτους, τηρεί αποστάσεις «καθωσπρεπισμού». Τρομάρα τους…
«Το παράπονο το δικό μου είναι αυτό το μνημείο που έχουμε εδώ πέρα να το φτιάξουνε γιατί είναι σε μαύρο χάλι. Και αυτό το μνημείο που υπάρχει έγινε με τη βοήθεια της νεολαίας της Βορείου Ηπείρου. Τώρα πάνε τόσα χρόνια που το φτιάξανε. Τα πρώτα εγκαίνια τα έκανε ο τότε πρέσβης της Ελλάδας, ο Δημήτρης Ηλιόπουλος. Να είναι καλά ο άνθρωπος. Έχω τη φωτογραφία του εδώ στο σπίτι, από τότε. Πάνε τόσα χρόνια τώρα και δεν έχει υπάρξει άλλη φροντίδα» λέει η Ερμιόνη Μπρίγκου στην «κυριακάτικη δημοκρατία» και συμπληρώνει: «Αν ήταν ένας Τούρκος που είχε σκοτωθεί εδώ πέρα, θα του είχανε κάνει μνημείο σαν την Αγια-Σοφιά. Και αυτό εμένα με πειράζει. Γι’ αυτό και εμείς τώρα το κρατάμε ψηλά…».
