Του Δημ. Σταθακόπουλου
Αν «χτυπήσεις» στο διαδίκτυο τα λήμματα «φουστανέλα» και «βράκα» , συνήθως αναφέρεται ότι η φουστανέλα είναι Αλβανική φορεσιά την οποία υιοθέτησαν οι Έλληνες και η βράκα Βενετσιάνικο κατάλοιπο. Βεβαίως ένα θέμα είναι τι φορούσαν οι Έλληνες / ρωμιοί πριν αυτές τις υιοθετήσεις ;
Στο ερώτημα αυτό δεν υπάρχει απάντηση από τους άκριτα αναφέροντες τα παραπάνω, ίσως γιατί οι πρόγονοι κυκλοφορούσαν γυμνοί ; Καταφανώς και σε αυτή την περίπτωση έχουμε ένα αναπόδεικτο «επιστημολογικού» τύπου θέσφατο, που πάει να καταρρίψει το άλλο θέσφατο πως τα πάντα είναι Ελληνικά. Ψευτοδιλήμματα !!! Αγαπητοί κύριοι, κοιτάξτε γύρω σας τους πολιτισμούς της ανθρωπότητας και θα δείτε ότι επί χιλιάδες χρόνια ( σε πολλά μέρη ακόμα και σήμερα ) οι άνδρες φορούσαν «χιτώνες» κοντούς ή μακριούς (π.χ σκωτσέζοι το κίλτ), κάτι που και οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν και μάλιστα με πτυχώσεις όπως οι φουστανέλες, οι Βυζαντινοί ( δέστε τις αγιογραφίες των εκκλησιών) και φυσικά οι αγωνιστές του ‘21. Γιατί δηλ. να είναι αλβανική φορεσιά και όχι αρχαιοελληνική μέσω του βυζαντίου, ή γιατί ακόμα καλύτερα να μην αναφέρεται πως ο «χιτών» ήταν το πιο συνηθισμένο ανδρικό ένδυμα σε πάμπολλους λαούς επί χιλιάδες χρόνια και να λήξει εκεί το θέμα ;
Αρχαιοελληνικός χιτών
Βυζαντινοί χιτώνες
μεσαιωνικός χιτών+άσκαυλος γκάϊντα
Η λέξη Βράκα , προέρχεται από τη Λατινική bracca, ( στα ελληνικά λεγόταν αναξυρίς : ό το παρά Ρωμαίοις «βρακίον δηλοί» έγραψε ο Θεσσαλονίκης Ευστάθιος το 12ο αιώνα βλ. Eustathii Archiepiscopi Thessalonicensis, Commentarii ad Homeri Iliadem pertinentes, Marchinus van der Valk Α’ ραψωδία 22.9 σελ. 36) και αφού τη φορούσαν κυρίως οι νησιώτες – πληθυσμοί δηλαδή που είχαν περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα υπό την εξουσία της Βενετίας – προφανώς το όνομα του ενδύματος επηρεάστηκε από αυτούς αφήνοντας οριστικά το αναξυρίς. Βέβαια οι Ισπανοί την αποκαλούσαν gregüescos και οι Γάλλοι gregesque, λέξεις που προέρχονται από το Βενετικό grechesco, και σημαίνουν «όπως οι Γραικοί» !!!
Υπάρχουν όμως και απεικονίσεις ελληνιστικές ή βυζαντινές που προηγούνται χρονικά των δυτικών και ειδικά στο «Μυθιστόρημα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» του Ψευδο-Καλλισθένη που σώζεται στο Istituto Ellenico της Βενετίας, φιλοτεχνημένο το 14ο αιώνα, όπου απεικονίζονται Μακεδόνες στρατιωτικοί φορώντας ένα είδος βράκας ( αναξυρίς ;), που καταφανώς είναι κοντός χιτώνας πιασμένος/δεμένος με κάποιο « τρόπο » ανάμεσα στα πόδια προφανώς για πρακτικούς λόγους , δημιουργώντας έτσι μία «φουφούλα» βρακοειδούς τύπου που πλέον έμοιαζε με κοντό «άνετο φουσκωτό» παντελόνι, δηλ. τη νεοπαραδοσιακή βράκα.
Τεχνική δεσίματος του χιτώνα στη μέση για ευκολότερη μετακίνηση στις εργασίες. Από αυτή την τεχνική προέκυψε τελικά η μεσαιωνική Βράκα
Νομίζω πώς λίγο περισσότερος προβληματισμός και στοιχειώδης έρευνα και όχι άκριτη αντιγραφή αναπόδεικτων θέσφατων θα έκαναν καλό σε όλους. Μπορεί να μην είναι όλα Ελληνικά, αλλά δεν είναι όλα και δανεικά. Συχνότερα υπάρχουν αντιδάνεια !!!!
8 comments
Εξαιρετικο και πληρως διαφωτιστικο το αρθρο σου Δημητρη.Καλα ειναι να το διαβασουν και καποιοι κυριοι απο την ιστοσελιδα “Ελευτθερη Ερευνα” και να μαθουν να μην δημοσιευουν κατι πριν το διασταυρωσουν.
“δέστε τις αγιογραφίες..”
να τις “δέσετε”; η “δείτε” να τις κυτάξετε;
φουκαριάρα γλώσσα που σε καταντήσανε οι “διανοούμενοι”
Take it or leave it
Αγαπητέ P.Kastritis, φυσικά και “δείτε”, ( όχι δέστε ) , έχετε απόλυτο δίκιο ( δίκαιο ) …. συμβαίνουν αυτά εκ παραδρομής, αλλά μην με κρίνετε και με ακυρώνετε από αυτό και μόνον. Η γλώσσα και ο πολιτισμός μας δεν κατάντησε έτσι από εμένα , που ταπεινά προσπαθώ να δηλώνω παρών …..
η φουστανέλα ….. από λαογραφική σκοπιά δεν πρόκειται παρά για το αλβανικό λαϊκό ένδυμα.
ΗΤΑΝ ΚΛΑΣΣΙΚΟ ΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΗΣ ΣΙΠΕΡΙΑΣ
ΑΣ ΤΟ ΑΝΑΛΥΣΟΥΜΕ.
Οι γειτονες εθνικιστες παρουσιαζουν μαρτυριες περιηγητων οι περισσοτερες απο τις οποιες κρινοντε εσφαλμενες .
Ας δουμε λιγα λογια ….
Σε οτι αφορα τις αναφορες για τη φουστανελα
Ας μην ξεχναμε οτι καποιοι ανθρωποι προ 2 αιωνων
που απλα υπεθεταν [ και ποτε δεν αποδεικνυαν ]
την »αλβανικη» καταγωγη της φουστανελας ηταν συνηθως οι παρακατω,
α] ανθρωποι-περιηγητες καλοπροαιρετοι που απλα ελεγαν-υπεθεταν οτι ισως η φουστανελα ειναι αλβανικη-τοσκικη [βαζανε το »ισως»και λεγανε τοσκικη και οχι γενικα αλβανικη , γιατι ακριβως ηταν καλοπροαιρετοι]
β] ανθρωποι – περιηγητες που ηταν ισως καλοπροαιρετοι
αλλα ηταν επηρασμενοι απο τον πανιλλυρισμο που επικρατουσε την εποχη εκεινη .
Ετσι και η φουστανελα τι αλλο θα μπορουσε να ταν παρα αλβανικη [δηλαδη , ιλλυρικη κατ αυτους].
Ας μην ξεχναμε δηλαδη και το πανιλλυρικο κλιμα εντος του οποιου γραφτηκανε μερικα πραγματα τα χρονια εκεινα.
γ] ανθρωποι τυπου φαλμεραυερ [ εννοω με προαποφασισμενα αποτελεσματα και προαποφασισμενη αποψη περι του θεματος ] που ουτως η αλλως δεν θελανε τιποτα εν ελλαδι να εχει ελληνικη καταγωγη…
ετσι και η φουστανελα τι αλλο θα μπορουσε να ειναι παρα μη ελληνικη και αρα αλβανικη-τοσκικη για την ακριβεια
δ] περιηγητες [ εντος πολλων εισαγωγικων ] οι οποιοι ειχανε σταλει στην περιοχη, απο τα κρατη τους –
μεγαλες δυναμεις της εποχης ,
και ειχανε προαποφασισει οτι τα συνορα της ελλαδας πρεπει να φτασουν η να παραμεινουν το πολυ ως την ακαρνανια [ να μην επεκταθουν παραπανω με λιγα λογια ] και οι οποιοι παρουσιαζανε την ηπειρο ως κατοικουμενη απο ελαχιστους [και επιλυδες ακομα ακομα ] Ελληνες , τη φουστανελα αλβανικη και γενικα προπαγνδα με λιγα λογια πραγμα γνωστο ως σημερα …
ε] ανθρωποι μεταγενεστεροι των παραπανω που απλα στηριζομενοι στα γραπτα των παραπανω και απλα αντιγραφοντας τις αποψεις τους συνεχιζαν να αναπαραγουν την εικασια περι αλβανικης φουστανελας……
μερικοι εξ αυτων που χρησιμοπουντε κατα κορον απο τουςς αλβανους εθνικιστες σημερα , ειναι οι εξης
vikers leake ,hobhouse , κλπ κλπ ειναι μερικοι εξ αυτων , των οποιων τα παραμυθια ειναι τοσο ολοφανερα ετσι κι αλλιως.
Oλοι αυτοι λοιπον
εντασοντε σε μια εκ των παραπανω κατηγοριων ,
για αυτο και γραφανε που και που
πραγματα εντελως ανυποστατα
παροτι ηταν παροντες και υποτιθετε ειχανε μια πιο ξεκαθαρη εικονα.
Και γενικα ας μην ξεχναμε οτι διαφοροι δυτικοι περιηγητες ειχανε παντα μενος με τους Γραικους
Λογω κυριως της αντιπαλοτητας παπικων με τους Γκραικους.
Ας μην ξεχναμε οτι η ονομασια Γραικος στη δυτικη χριστιανοσυνη
ειχε παρει μειοτικη χρεια ηδη απο τις αρχες της δευτερης χιλιετιας γιατι ειχε ταυτιστει μη την εννοια του ορθοδοξος την οποια τοσο αντιπαθουσανε οι δυτικοι κρατουντες.
Περα δηλαδη απο τον Πανιλλυρισμο
υπηρχανε δηλαδη και αντιθεσεις προς τον ελληνισμο-ρωμιοσυνη
που βασταγανε απο τα πολυ παλια χρονια .
Θα δωσουμε ενα κλασικο παραδειγμα ανυποστατης πηγης
ενος »’μελετητη» της εποχης εκεινης που αναπαραγεται συνεχως απο Αλβανους εθνικιστες και ελληνοφωνους συνοδοιπορους τους .
«Η αλβανική εθνική φορεσιά λέει ο Hobhouse …. έχει χρησιμεύσει ως πρότυπο σε πολλούς από τους πρώην υποτελής του Σουλτάνου, ιδιαίτερα στους Έλληνες του Μωριά και της Μάνης και στους ορεσίβιους του Ηρακλείου, που το έχουν αντιγράψει με περισσότερη ή λιγότερη ακρίβεια, αλλά περιορίστηκαν να το χρησιμοποιούν άντρες που βρίσκονταν σε πολεμικές ασχολίες» (The Penny magazine of the Society for the Diffusion of Useful …, Volume 5 By Charles Knight, p. 181)»»
Καταρχην τελειως ακυρη η παρατηρηση αυτη.
Ως γνωστον ποτε δεν φορεθηκε η φουστανελα στη Μανη
η καλυτερα ποτε δεν εγινε ευραιως διαδεδομενη ουτε ποτε εγινε κυρια ενδυμασια,οποτε κακως και την επισημαινει το παραπανω κειμενο ως »φουστανελοφορος» περιοχη .
Σχεδον παντα φοριοτανε η νησιωτικη βρακα ακριβως λογο της μορφολογιας του εδαφους και της »’περικυκλωσης» της περιοχης απο θαλασσα τοσο ανατολικα και δυτικα οσο και νοτια και την επακολουθη ενασχοληση των κατοικων με την πειρατεια για λογους
Αρα τελειως ακυρο τα παραμυθι.
Ειδικα απο τη στιγμη που κανενας »Σκιπεταρος» δεν πατησε στη Μανη ωστε να την »διαδωσει».
Αλλη ακυρη μεγαλοαλβανικη πηγη.
»’ο Άγγλος συνταγματάρχης William Martin Leake παρατήρησε ότι η αρβανίτικη φορεσιά είχε μεγάλη διάδοση ιδιαίτερα στον Μωριά, στην Ύδρα, στην Αργολίδα αλλά και στην Αττική και στη Βοιωτία (λόγω των Αρβανιτών που κατοικούσαν εκεί). (Travels in Morea, London, 1830, vol. A’, p. 209-210).
Αλλη μια »φοβερη» πηγη αλλα συγχρονως και πολυ ακυρη.
Πρωτον….
Λεει οτι η »αρβανιτκη» φορεσια εχει μεγαλη »διαδοση» ιδιαιτερα στο Μωρια»’..
Δηλαδη στη Ρουμελη ειχε πιο »’μικρη» διαδοση απο οτι στο Μωρια;;;
Τι φοραγανε στη Φωκιδα και την Αιτολοακαρνανια οι κατοικοι;;;
Δευτερον αναφερει αρβανιτοφορια στην Υδρα η οποια υποτιθετε »διεδωσε» τη φορεσια στους υπολοιπους Ελληνες.
Πραγμα και παλι μη αληθες αφου στην Υδρα τα χρονια εκεινα
φοριοτανε και εκει η ιδια ενδυμασια με τον υπολοιπων νησιωτων , η λεγομενη βρακα.
Τωρα που ειδε τη
φουστανελα στην Υδρα ειναι αποριας αξιον.
Τετοιες πηγες χρησιμοποιουντε ως »’αποδειξη»’απο τους γειτονες εθνικιστες.
ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ …..
»Καταρχην οι Αλβανοι χωριζοντε σε Γκεκηδες και Τοσκηδες.
Οι Γκεκηδες ,οσοι ομιλουν τα γκεκικα αλβανικα δηλαδη
κατοικουν απο το Ελμπασαν και πανω ως το Κοσσοβο και τα δυτικα Σκοπια αλλα και στο νοτιοανατολικο Μαυροβουνιο
και αποτελουν τα δυο τριτα της αλβανικης φυλης των Βαλκανιων .
Οι Τοσκηδες οσοι δηλαδη μιλουν τα τοσκικα αλβανικα
κατοικουν απο το νοτια του Ελμπασανιου ως τη Λαμπερια -δυτικα απο το Αργυροκαστρο και στη Κορυτσα
ενω τοσκικα μιλουσανε και οι Αλβανοτσμηδες της Θεσπρωτιας ,
και οι τοσκοφωνοι αποτελουν περιπου το ενα τριτο της αλβανικης φυλης.
Τωρα που φοριετε η φουστανελα;;;
Η φουστανελα δεν φοριετε απο το Ελμπασανι και πανω δηλαδη απο την πλειοψηφεια της αλβανικης φυλης.
Φοριοτανε μοναχα εν μερει και ως δευτερη στολη μονο σε καποιες πολεις στα παραλια της Γκεκαριας οπως στη Σκοδρα και εκει ως δευτερη ενδυμασια και οχι ως ντοπια .
Αρα δεν φοριοτανε απο τα δυο τρτα των Σκιπεταρων
Στη Τοσκερια αντιθετα
η φουστανελα φοριοτανε απο ενα μεγαλο μερος των Τοσκηδων
κυριως στις επαρχιες Δεβολη και Κορυτσας , Σκραπαριου [νοτια του Μπερατιου]
Στη Σπατια βορεια του Μπερατιου ,στα νοτια του Πογραδετς κλπ
ενω σε αρκετα μερη της Τοσκερια οπως στη Λαμπερια , της Ερσεκα κλπ φοριετε παραλληλα με μια αλλη αλβανικη ενδυμασια την γνωηστη ως »’κοστουμ κομπεταρ» δηλαδη εθνικη ενδυμασια.
Αυτη ειναι η δευτερη ενδειξη
οτι η φουστανελα δεν ειναι εθνικη ενδυμασια των Αλβανων
γιατι απλα ουτε οι ιδιοι την ονομαζουν ως τετοια
αλλα αντιθετα ονομαζουν ως »εθνικο κοστουμι» – κοστουμ κομπεταρ την ενδυμασια με το σκοροχρωμο παντελονι.
Η πρωτη ενδειξη
ειναι οτι τη φοραει-φορουσε δηλαδη
μια αλβανικη μειοψηφεια [ περιπου το 20 τα εκατο των αλβανοφωνων των Βαλκανιων ]
και μαλιστα
οσοι Αλβανοι κατοικουν στη Τοσκερια
και μαλιστα οσοι
ειτε ζουνε σε συνεφεια με τον ελληνισμο [Κορυτσα] ειτε ειχαν ερθει σε επαφη με τον ελληνισμο σε παλιοτερες εποχες .
Ας δουμε πως αναιρουντε τα παραμυθια αυτα.
Μεταξύ όμως των τελευταίων δίγλωσσων χωριων-αρβανιτοχωριων της Λειβαδειά Βοιωτίας [Στείρι και Κυριάκι ]
ως τη περιοχή του Φαναρίου της Πρέβεζας [πρώτη δίγλωσση περιοχή της Ηπείρου οπως ανεβαίνουμε βόρεια] δεν κατοικούσανε καθόλου δίγλωσσοι πλυθησμοί.
Και είναι μία πολύ μεγάλη και κυρίως ορεινή στο μεγαλύτερο μέρος της έκταση και συμπεριλαμβάνει ,Φωκίδα ,Άγραφα ,Νότιο τμήμα της Ηπείρου κλπ .
Και εκεί ομως
η κύρια ενδυμασία ειναι σχεδόν παντα η φουστανέλα.
Συνεπώς είναι δύσκολο να διαδόθηκε στα μέρη εκείνα η φουστανέλα απο τους Αρβανίτες της Βοιωτίας η της Αττικής .
Επίσης οι Αρβανίτες αυτοί
περασανε βεβαια καποτε από τα μέρη της Ρούμελης [πάνω της Λειβαδειάς περιοχές που αναφέραμε παραπάνω] ομως ήταν περαστικοί
δηλαδή μείνανε για λίγο και φύγανε.
Φουστανέλα όμως φοράνε οι κάτοικοι οχι μόνο εκεί αλλά
και ως τη Νάουσα ενώ φουστανέλες και φουστανελοειδή ως τη Φλώρινα ακομα και καποιες περιοχες στα νοτια Σκοπια .
Το σίγουρο εν τέλει είναι ότι η μεγάλη ομοιότα [και στις ενδυμασίες]
των όσων κατοικούσανε την Ηπειρωτικη Ελλάδα
και όσων κατοικούσανε τη νότια αρχαία Ιλλυρία μαρτυρείτε πολύ παλιότερα
ήδη απο τον 15ο αιώνα απο Βενετικές αρχές ..
Να τι γράφει για τους ερχόμενους απο τη νοτια και παραλια αρχαια Ιλλυρια ,Αρβανιτες στο Μωριά .
Αναφέρεται στους αρβανιτόφωνους και διγλώσσους νεοφερμενους
και στους ντόπιους ελληνοφωνους-γραικοφωνους του Μωριά .
Ας δουμε….
Ο Γενικός Προνοητής του Μοριά, Jacomo Barbarrigo, έγραψε τον 1479: «Οι Αλβανοί και οι Γραικοί δεν είναι παρά ένας μόνος λαός που μισεί κάθε ξένο»
Οταν λεει »’ενας λαος» εννοει ασφαλως
τουλάχιστον και πρωταρχικά
την πολιτισμική ομοιότητα
των δυο αυτών ομάδων
επιλύδων αρβανιτοφωνων και διγλώσσων
και ντόπιων ελληνοφώνων.
Δεν μπορεί οι »Αλβανοί» αυτοί
να ήταν μόναχα αρβανιτόφωνοι
ούτε να φοράγανε διαφορετικά ρούχα απο τους ντόπιους
και παρόλα αυτά να τους περιέγαφε ο Βενετός
ως »’έναν λαό».
Αρα είχανε παρα πολλές [πολιτιστικές ] ομοιότητες πέρα φυσικά από την κοινή συνείδηση πασιφανώς
[ »’ένας λαός που μισει καθε ξενο »’ οπως χαρακτηριστικά αναφέρει
πραγμα που σημαινει οτι δεν θεωρουσε ξενο ο ενας τον αλλο γιατι ακριβως και οι δυο ηταν ελληνικης συνειδησης λογω ελληνικης καταγωγης .
Συνπεως μιλαμε για 2 πλυθησμιακες ομαδες με προφανη γλωσσικη ικανοτητα συεννοησης [αρα διγλωσσοι οι Αρβανιτες]
με κοινη εθνικη συνειδηση [ βλεπανε ως ξενους μονο ολους τους αλλους και οχι ο ενας τον αλλο ]
και κοινο σε πολυ μεγαλο βαθμο πολιτισμο.
Ακόμα και πιό παλιά τωρα,
από περιηγητές προ της καθόδου των Αρβανιτών στον ελλαδικό χώρο
έχουμε άλλη μια μαρτυρία που αφορά την πολιτιστική ομοιότητα όσων κατοικουσανε κατα το Μεσαίωνα
στα εδάφη της αρχαίας Ελλάδας και της νότιας αρχαίας Ιλλυρίας .
Γύρω στο 1322, ένα Φραγκισκανός (Καθολικός) μοναχός, ο Simon Fitzsimons, ταξίδεψε απ’ την Ιρλανδία στους Αγιους Τόπους.
Το λατινικό κείμενο που ακολουθεί προέρχεται απ’ το βιβλίο “Itinerarium Symonis Semeonis ab Hybernia ad Terram Sanctam”, σελίδες 36-38, που εκδόθηκε στο Δουβλίνο το 1960. Περιγράφει ορισμένα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά των μεσαιωνικών Αλβανών (1322).
»»’ Η Αλβανία είναι μια επαρχία που βρίσκεται ανάμεσα στην Σκλαβηνία και την Ρωμανία, έχει μια δική της γλώσσα, και πρόσφατα την υπέταξε και την πρόσθεσε στην κυριαρχία του ο προαναφερθείς σχισματικός βασιλιάς της Ρασσίας.
Οι Αλβανοί είναι κι αυτοί σχισματικοί και χρησιμοποιούν την [θρησκευτική] τελετουργία των Ελλήνων και είναι ακριβώς ίδιοι μ’ αυτούς στο ντύσιμο και τους τρόπους»»».
Ο περιηγητής
πέρασε απο μέρη της τοτε Αλβανιας που κατοικούσανε οι μετέπειτα Τόσκηδες και οι μετεπειτα Αρβανιτες
και αυτούς περιγράφει ως »ομοιους των Ελληνων στον πολιτισμικο τομεα και θρησκεια »’
Αυτό τα καταλαβαίνουμε και απο το ότι τους περιγράφει ως »σχισματικούς» δηλαδη ορθοδοξους
πραγμα που δεν ηταν οι πανω του Δυραχιου και της ενδοχωρας Αλβανοι μετεπειτα Γκεκηδες
αφου αυτοι ηταν καθολικοι .
Άρα προφανώς
η ομοιότητα στις ενδυμασίες των Ρωμιών
με τους μετέπειτα των αρχαιων ετων
κατοικουντες την αρχαια
νοτια και παραλια Ιλλυρια ,
Αρβανιτες
αλλα και Αλβανούς Τοσκηδες
βαστάει απο πολύ παλιότερα της επόχης εκείνης,
και πιθανώς από τα τα ελληνιστικά χρόνια όταν όλη η νότια αρχαία Ιλλυρία ιδιως τα παραλια της και το νοτιο τμημα της [ως το Δυρράχιο ] είχε πολιτισμικώς εξελληνιστεί τόσο πολύ
ώστε οι ίδιοι οι Ρωμαίοι κατακτητές
να την ονομάσουν »’Νεα Ήπειρο η αλλιως Ελληνική Ιλλυρία».
Δηλαδη μια Ιλλυρια που ειχε πλεον »χρωμα» ελληνικο
ειχε δηλαδη σε μεγαλο βαθμο εξελληνιστει κυριως πολιτισμικα
και λιγοτερο[κυριως στα παραλια και στο νοτο] φυλετικα .
Και »’πολιτισμικώς»’ εξελληνισμος
σημαίνει πρωτίστως παρομοια
ήθη έθιμα ενδυμασίες τρόπος ζωής,χοροι κλπ.
Καθολου τυχαιο οτι ο Βυζαντινος Προκοπιος
λιγους αιωνες μετα τη ρωμαικη κατακτηση
αναφερει και αυτος για τους οικουντες τα παραλια μερη της νοτιας Ιλλυριας [ ως το Δυρραχιο ]
»’Έλληνες εισίν, Ηπειρώται καλούμενοι, άχρις Επιδάμνου πόλεως, ήπερ επιθαλασσία οικείται»
Μιλαει για τα μερη απο οπου ηρθαν οι περισσοτεροι μετεπειτα Αρβανιτες οι οποιοι και ιδρυσανε την »κοινοτητα των Γραικων στη Βενετια τον 16ο αιωνα.
Και τους ονομαζει ως Ελληνες
γιατι ακριβως πολλοι εξ αυτων ηταν Ελληνες οχι μονο πολιτισμικα και φυλετικα
ενω αλλοι ηταν Ελλληνοιλλυριοι
και αλλοι Ιλλυριοι στην ενδοχωρα κυριως αλλα εξελληνισμενοι πολιτισμικα [ ενδυμασιες, ηθη , εθιμα κλπ] οι μετεπειτα Τοσκηδες .
Καθολου τυχαιο και το παρακατω…..
»»Στα χρόνια της παρακμής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δημιουργείται στην ενιαία Ήπειρο το «Δεσποτάτο της Ηπείρου» πού έφτανε οπό την Άρτα ως το Δυρράχιο.»
Ακριβως εκει δηλαδη
που απο τα ρωμαικα χρονια
ηταν το οριο μεταξυ
ελληνικου πολιτισμου και ιλλυρικου πολιτισμου.
Απο τοτε αρα βασταει η κοινη ενδυμασια μεγαλου μερους των Τοσκηδων με τους Ελληνες της ηπειρωτικης Ελλαδας
αλλα και αρκετα αλλα κοινα πολιτισμικα στοιχεια που παρα των εξισλαμισμο πολλων νοτιων Αλβανων – Τοσκηδων ηταν εμφανη ως πριν ενα αιωνα αλλα και ως σημερα .
Ακριβως σε κοινες τις περιοχες συνεβησαν τα παρακατω….
Το Ευαγγέλιο του Χριστού φτάνει πολύ νωρίς στον ηπειρωτικό χώρο, με τον Απόστολο Παύλο. Από τους πρώτους αιώνες έχουμε μάρτυρες από τη Β. Ήπειρο: Αγ. Αστείος Επίσκοπός Δυρραχίου (98 μ.Χ.), Αγ. Ελευθέριος Επίσκοπος Αυλώνας (120 μ.Χ.), Αγ. Δονάτος Επίσκοπος Φοινίκης (250 μ.Χ.), Διάκονος Ίσαυρος (3ος αι. μ.Χ.). Η παρουσία Επισκόπων σε Οικουμενικές Συνόδους (ήδη από το 381 μ.Χ.) δείχνει την οργάνωση της Εκκλησίας στην περιοχή.
Τα πολλά βαπτιστήρια της παλαιοχριστιανικής εποχής που έχουν διασωθεί (Βουθρωτό, Φοινίκι, Αχρίδα) φανερώνουν την πρόοδο της Χριστιανικής Εκκλησίας στο χώρο τη Ηπείρου.
Εντυπωσιακή είναι η εξέλιξη της ναοδομίας: παλαιοχριστιανικές Βασιλικές έχουν ανακαλυφθεί στο Βουθρωτό, Βύλλιδα, Αμάντια, Δυρράχιο, Μεσαπλικ Αχρίδα με εντυπωσιακά ψηφιδωτά. Αργότερα η Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική έχει να παρουσιάσει: Κοίμηση Θεοτόκου Λάμποβο, Άγ. Νικόλαο Μπερατι, Παναγία Ζερβάτι (10ος αι.), Άγ. Ιωάννη Μπομποστίτσας Κορυτσάς, Άγ. Νικόλαο Μεσοποτάμου, Παναγία Μπόρια Κορυτσάς, στο Μπεράτι: Παναγία Βλαχέρνας, Αγ. Μιχαήλ και Αγ. Τριάδα (12ος-14ος αι.), Αγ. Κυριάκος Δούβιανης, Γέννηση Θεοτόκου Επισκοπής (16ος αι.), Αγ. Πρόδρομος Μοσχόπολης Κορυτσάς και Παναγία Κοκαμιάς (17ος αι.), Αγ. Νικόλαος Μοσχόπολης (18ος αι.) κ.λπ.
Ολα αυτα τα μερη που αναφεροντε παραπανω [πλην Δυρραχιου]
αποτελουν ουσιαστικα ενα μεγαλο μερος της Τοσκεριας που σε μεγαλο βαθμο συνεχιζε να
»»ελληνιζει πολιτισμικως»[ηθη εθιμα μουσικη ,ενδυμασιες κλπ ] ως πριν 50 και 100 χρονια .
ΑΛΒΑΝΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Μερικες ακομα ανθελληνικες πηγες που παρουσιαζοντε απο τους Αλβανους εθνικιστες και
που παρουσιαζουν την φουστανελα ως »κλεμενη απο τους Αλβανους μετεπαναστατικα»
δηλαδη ως προινο υοθετησης κατα τα ετη 1821 -1831.
Ας δουμε μερικες.
»’Η φουστανέλλα καθιερώθηκε το 1828 από τον Καποδίστρια σαν ελληνική εθνική φορεσιά, ενώ από λαογραφική σκοπιά δεν πρόκειται παρά για αλβανικό λαϊκό ένδυμα.»»»
»’Ως εθνική στολή, ξέμεινε στην Ελλάδα απ’ την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης»’
»» «…η φορεσιά της νότιας Αλβανίας υιοθετήθηκε ως εθνική φορεσιά της Ελλάδας…» (The Leisure hour, By William Haig Miller, James Macaulay & William Stevens, p. 520)»»’
«Από τον πόλεμο της ανεξαρτησίας, η αλβανική φορεσιά έγινε η εθνική φορεσιά στην ηπειρωτική Ελλάδα. Το άσπρο κιλτ (φουστανέλλα) με τις πολλές πτυχώσεις φοριέται τώρα αρκετά κοντό, παρόλο που ακόμα μπορεί να βρεθούν μερικοί παλιομοδίτες με το πιο αέρινο (κομψό) φουστάνι, στις αρχές του αιώνα, το οποίο πέφτει μία ή δύο ίντσες κάτω από το γόνατο.» (The customs and lore of modern Greece, Rennell Rodd, 1892, p.73)
«Μερικοί από τους διάσημους επονομαζόμενους «Έλληνες» ήρωες του Πολέμου της Ανεξαρτησίας, ήταν, όπως μας έχουν πει, πραγματικοί Αλβανοί. Ακόμα και η «εθνική» ελληνική φορεσιά – η φουστανέλλα – είναι στην πραγματικότητα η φορεσιά μίας από τις μεγάλες αλβανικές φυλές, των Τόσκηδων.» (The pursuit of Greece: an anthology, Philip Sherrard, 1964, p.10)
«Είναι εξαιρετικά πιθανό ότι η αλβανική φουστανέλλα, η οποία υιοθετήθηκε από τους Έλληνες μετά την απελευθέρωση τους το 1821 ως η εθνική τους φορεσιά…» (The nomads of the Balkans: an account of life and customs among the Vlachs of Northern Pindus, Alan John Bayard Wace, Maurice Scott Thompson, 1972, p.60)
»»’Οι Έλληνες πήραν την εθνική ενδυμασία των Αλβανών και την καθιέρωσαν ως επίσημη τότε στρατιωτική στολή, αντιγράφοντας τούς Άγγλους που φορούσαν στον στρατό τους παρόμοια ενδύματα. »»
ΕΝΩ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΗΓΗ
ΠΟΙΟ ΛΑΙΤ , ΠΑΕΙ ΠΙΟ ΠΙΣΩ ΧΡΟΝΙΚΑ ΚΑΙ
ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ
Ακόμα και οι ίδιοι οι Έλληνες, κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας στον Μοριά του Βελί, δευτερότοκου γιου του Αλή Πασά του Τεπελενίου, άρχισαν να φοράνε αυτή τη στολή έτσι προέκυψε η καλαίσθητη στολή των παλικαράδων.» (Jurien de la Graviere, «La station du Levant», Paris – 1876, vol. 1, p. 71;)
Η ΑΠΑΝΗΣΗ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ »»’ ΠΕΡΙΕΡΓΑ »»
ΕΡΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ .
ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ
ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΚΑΙ ΣΩΜΑ ΦΡΑΓΚΩΝ
ΑΛΛΑ ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ [ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΦΑΝΕΙ ΟΤΙ ΑΥΤΟΙ ΗΤΑΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΣΑΝΕ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ]
Τὸ σχέδιον ποὺ ἐκάμαμε μὲ τὸν Δονζελὸτ ἦτον τὸ ἀκόλουθο: Νὰ μᾶς δώσει 500 κανονιέρους μὲ φουστανέλες ἐνδυμένους, 5.000 Ἕλληνες ὁποὺ εὑρίσκοντο εἰς τὴν γαλλικὴν δούλευση.
ΣΥΝΕΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΣΙΦΑΝΕΣ ΟΤΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΩΡΑΙΤΕΣ [ ΠΛΗΝ ΦΥΣΙΚΑ ΤΩΝ ΜΑΝΙΑΤΩΝ ]
ΦΟΡΑΓΑΝΕ ΜΑΖΙΚΑ ΤΗΝ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑ ΩΣ ΦΟΡΕΣΙΑ ΚΥΡΙΑ
ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΝΤΥΣΑΝΕ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΦΡΑΓΚΟΥΣ ΤΟΥ ΔΟΝΖΕΛΟΤ ΔΗΛΑΔΗ ΜΕ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΕΣ
ΓΙΑ ΝΑ ΦΑΙΝΟΝΤΕ ΩΣ ΜΩΡΑΙΤΕΣ .
ΑΡΑ ΗΔΗ ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΡΧΟΜΟ ΤΟΥ ΒΕΛΗ ΠΑΣΑ ΚΑΙ ΑΡΑ ΠΟΛΥ ΠΡΙΝ ΤΟ 1821 Η ΤΟ 1830
Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦΕΙΑ ΤΩΝ ΜΩΡΑΙΤΩΝ ΦΟΡΟΥΣΕ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΕΣ
ΑΡΑ ΤΑ ΠΕΡΙ ΥΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑΣ ΜΕΤΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ »»ΩΣ ΠΡΟΙΟΝ ΚΛΟΠΗΣ»’ ΠΑΡΑΚΑΛΩ
Η ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΤΩΝ ΤΟΥ ΒΕΛΗ ΠΑΣΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΕΛΕΙΣ ΑΝΑΚΡΙΒΙΕΣ.
ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΛΟΙΠΟΝ
ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΟΛΗ Η ΝΟΤΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ ΦΟΡΟΥΣΕ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΕΣ ΠΡΙΝ ΤΟ 1821.
ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΕΧΕΙ ΦΑΝΕΙ ΚΑΤΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΗΡΧΑΝ ΚΟΙΝΕΣ ΕΝΔΥΜΑΣΙΕΣ ΣΤΙΣ ΔΥΟ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΑΥΤΑ ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΣΚΑΙΙ ΓΙΑ ΤΟ 1821 ΟΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΕ ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΩΝ
»»»Η ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑ ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΕΝΔΥΜΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΟΙ ΑΛΒΑΝΟΦΩΝΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΦΟΡΟΥΣΑΝΕ ΚΑΤΑ ΚΑΝΟΝΑ»’
ΕΝΩ ΟΠΩΣ ΕΧΕΙ ΑΠΟΔΕΙΧΘΕΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΕΝ ΤΗ ΦΟΡΟΥΣΕ ΟΥΤΕ ΤΟ 25-30 ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΤΩΝ ΑΛΒΑΝΩΝ ΣΚΙΠΕΤΑΡΩΝ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΝΟΤΙΩΝ ΑΛΒΑΝΩΝ.
ΕΝΩ ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΤΗ ΦΟΡΟΥΣΕ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ