Επιμέλεια: Παλαιομνήμων Πολυχρονίου.
Επιτέλους, ύστερα από χρόνια η Ελλάδα έστειλε στην Eurovision ένα τραγούδι ΕΛΛΗΝΙΚΟ. Ελληνικό όχι μόνο γιατί είναι με ελληνικό στίχο, αλλά γιατί το περιεχόμενό του είναι γεμάτο Ελλάδα! Ελληνικό γιατί μιλά για την Ελληνική Ιστορία! Ελληνικό γιατί βγαίνει μέσα από την ψυχή τού Ελληνικού Λαού! Ελληνικό γιατί μιλά για τα δεινά των Ελλήνων και αναδεικνύει την γενοκτονία των Ποντίων, αλλά και εν γένει των Ελλήνων της Μικράς Ασίας!
Τι σημαίνει όμως “αστερομάτα”; Ο όρος αποτελεί έναν <<παραδοσιακό χαρακτηρισμό που χρησιμοποιούνταν στη Σμύρνη για να περιγράψει γυναίκες με όμορφα, λαμπερά μάτια. Συγκεκριμένα, οι Μικρασιάτες χρησιμοποιούσαν εκφράσεις όπως «περδικομάτα», «αστερομάτα» και «σκιζαμυγδαλάτη» για να επαινέσουν τα εντυπωσιακά μάτια μιας γυναίκας.
Αυτοί οι χαρακτηρισμοί αποτελούσαν μέρος ενός πλούσιου λεξιλογίου που αντικατόπτριζε την εκτίμηση των κατοίκων της Σμύρνης για την ομορφιά και την κομψότητα. Εκτός από τα μάτια, υπήρχαν και άλλοι όροι, όπως «βεργετόστομη» για τις γυναίκες με ωραίο στόμα και γλυκιά φωνή, «σουρμαδού» για εκείνες που περιποιούνταν τον εαυτό τους, και «τσελεμπίνες» για τις αρχοντικές γυναίκες.
Το «Αστερομάτα» της Κλαυδίας, που προκρίθηκε στον τελικό της Eurovision, με τους συναισθηματικούς του στίχους και τη μελωδική του γραμμή, έχει προκαλέσει έντονα συναισθήματα.
Η χρήση του όρου «αστερομάτα» στο τραγούδι αυτό συνδέει το παρελθόν με το παρόν, αναδεικνύοντας την πολιτιστική κληρονομιά της Σμύρνης και τη σημασία που είχε η ομορφιά και η κομψότητα στην καθημερινή ζωή των κατοίκων της. Αυτό το λεξιλόγιο δεν ήταν απλώς περιγραφικό, αλλά αντανακλούσε τις κοινωνικές αξίες και την αισθητική της εποχής, προσδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στα χαρακτηριστικά που θεωρούνταν ελκυστικά και αξιέπαινα>>. (Μάνος Γρυπάρης – GW)
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔIOY
Συνθέτης: Arcade
Στιχουργός: Klavdia & Arcade
Ερμηνευτής: Κλαυδία Παπαδοπούλου
Πληροφορίες: Ελληνική συμμετοχή στην Eurovision 2025.
Ιστορικό Υπόβαθρο: Ο αποχωρισμός από την μάνα κατά την Γενοκτονία των Ποντίων (επέτειος: 19 Μαΐου 1919).
Αστέρι μου!… Αστέρι μου!…
Γλυκιά μου μάνα, μη μού κλαις,
μαύρα κι αν σού φορούνε·
το ξέθωρο το σώμα μου
φλόγες δε το νικούνε.
Τα χελιδόνια τής φωτιάς
θάλασσες κι αν περνούνε,
τού ριζωμού τα χώματα
ποτέ δεν λησμονούνε.
Αστερομάτα μου μικρή,
γύρε να σε φιλήσω,
στα άγια σου τα δάκρυα
τα χείλη μου να σβήσω.
Αστερομάτα μου μικρή,
γύρε μου να σε πιάσω,
τα ξεχασμένα μου φτερά
στερνά να ξαποστάσω.
Αχ αστέρι μου, τζιβαέρι μου!…
Γλυκιά μου μάνα μη μού κλαις,
καράβι είν’ η ζωή μου,
που ψάχνει για τον γυρισμό
αγέρα το πανί μου.
Αστερομάτα μου μικρή,
γύρε μου να σε πιάσω,
τα ξεχασμένα μου φτερά
στερνά να ξαποστάσω.
Αχ αστέρι μου, τζιβαέρι μου!
Αστέρι μου…
Σημ. Τζιβαέρι σημαίνει τον πολύτιμο λίθο/πετράδι, και μεταφορικά τον θησαυρό.
Βίντεο στο Youtube με το τραγούδι:
Klavdia – Asteromáta (LIVE) | Greece | Second Semi-Final | Eurovision 2025
Klavdia – Αστερομάτα | Official Music Video | Greece
Αστερομάτα – Klavdia | Eurovision 2025 – Eθνικός Τελικός