Wednesday 27 March 2024
Αντίβαρο
Γλώσσα Κωνσταντίνος Χολέβας

Είχαμε κάποτε μια ωραία ελληνική γλώσσα.

Κωνσταντίνος Χολέβας- Πολιτικός Επιστήμων

language-bigΤα ελληνικά  ήταν και παραμένουν μία δύσκολη γλώσσα. Υπήρχε, όμως, στα παλαιότερα χρόνια μία ηθική υποχρέωση των πολιτικών, των δημοσιογράφων και των διαμορφωτών της κοινής γνώμης να μιλούν και να γράφουν σωστά ελληνικά. Για να δείχνουν τον σεβασμό τους προς την πανάρχαια γλώσσα μας και για να γίνονται παράδειγμα προς μίμησιν από τον λαό. Σήμερα δυστυχώς ακούμε και διαβάζουμε σοβαρά γλωσσικά ολισθήματα από –υποτίθεται- μορφωμένους ανθρώπους. Καταγράφω χαρακτηριστικά τα ακόλουθα:

Από προβεβλημένο στέλεχος της κυβερνήσεως ακούσαμε τη δήλωση ότι θα ασχοληθεί με το πρόβλημα «των πλεονάζοντων θέσεων»!  Διπλό το ολίσθημα. Πρώτον η λέξη θέση είναι γένους θηλυκού, άρα το σωστό είναι «των πλεοναζουσών θέσεων». Αλλά και αρσενικό να ήταν το γένος, το σωστό είναι «των πλεοναζόντων υπαλλήλων», όχι «πλεονάζοντων» . Εκτός αν ο ομιλητής μιμείται την κακόηχη «δημοτικιά» των αριστερών φοιτητικών συλλόγων που γράφουν «του Πανεπιστήμιου» αντί «του Πανεπιστημίου».

Νεόκοπο πολιτικό κόμμα εμφανίσθηκε και ονομάσθηκε «Νέα Μέρα». Με το καλημέρα έγινε το ολίσθημα. Η λέξη ΜΕΡΑ δεν είναι υπαρκτή λέξη, αλλά παραφθορά και προφορική λαϊκότροπη μορφή της λέξεως «ημέρα» . Το λεξικό Μπαμπινιώτη στο λήμμα «μέρα» γράφει: Βλέπε λέξη «ημέρα». Το προφορικό ιδίωμα έχει μεγαλύτερες ανοχές. Αλλά ένα πολιτικό κόμμα, που υπόσχεται ότι θα υπερασπισθεί το έθνος και τον λαό, οφείλει πρωτίστως να υπερασπίζεται τη γλώσσα και την εθνική κληρονομιά μας.  Και το «γειά σου» προέρχεται από συγκεκομμένη μορφή της λέξεως «υγεία»,  αλλά κανείς πολιτικός μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να μετονομάσει το Υπουργείο Υγείας σε Υπουργείο «Γειας».

Στα Λύκειά μας, με την ανοχή ορισμένων -όχι όλων- εκπαιδευτικών καθιερώθηκε η μαθητική έκφραση «πενταήμερη εκδρομή». Τέτοια έκφραση στα ελληνικά δεν υπάρχει. Το σωστό είναι να λέμε «πενθήμερη», αλλά ο περιρρέων λαϊκισμός και η διάθεση … να μην θίξουμε τα καημένα τα παιδιά αφήνει το λάθος να σέρνεται και να διαιωνίζεται. Η λέξη ημέρα έπαιρνε και θα παίρνει ες αεί δασεία, έστω και αν επεβλήθη με πραξικοπηματικό τρόπο το μονοτονικό το 1982. Άρα το ταυ όταν έπεται δασυνόμενη λέξη γίνεται θήτα. Πενθ-ήμερη, ανθυπολοχαγός κ.λπ. Όσο και αν κάποιοι δήθεν προοδευτικοί θέλουν να ξεχάσουμε την διαχρονική ελληνική και τη δασεία μας, οι τόνοι και τα πνεύματα δεν χάνονται.. Υπάρχουν και διακηρύσσουν την παρουσία τους. Το έντυπο που διαβάζετε λέγεται εφημερίδα από το επί +ημερίδα. Δεν λέγεται επημερίδα. Αλλά και οι ξένοι σέβονται τον ιστορικό τονισμό που απεμπολούν οι τονοφάγοι. Οι Άγγλοι γράφουν HELLAS, διότι η Ελλάς είναι δασυνόμενη λέξη. Οι Βούλγαροι γράφουν ΧΕΜΟΥΣ το όρος Αίμος, επειδή παίρνει δασεία (και περισπωμένη στο ι, για να θυμόμαστε τα αθάνατα ελληνικά που μάθαμε).

Η εκμάθηση των ελληνικών σε όλη τη συνέχειά τους και η έμφαση στα Αρχαία Ελληνικά με τους τόνους και τα πνεύματα είναι παιδευτικό αγαθό και  ένδειξη σεβασμού προς την ιστορία μας, την ταυτότητά μας, την εθνική μας ύπαρξη. Επιπλέον, όμως, είναι και άθλημα πνευματικό για τους νέους με πιθανά καλά αποτελέσματα στον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα. Στην Ιαπωνία και στην Κορέα ανακάλυψαν,  μετά από σοβαρή έρευνα πολλών επιστημονικών ειδικοτήτων, ότι το οικονομικό τους θαύμα οφείλεται κυρίως στον κόπο που καταβάλλουν οι μαθητές του Δημοτικού για να μάθουν τις χιλιάδες ιδεογραμμάτων του αλφαβήτου τους. Ο Έλληνας Πρέσβυς ε.τ. Μάνος Μεγαλοκονόμος έχει καταγράψει σε άρθρα του το μυστικό της οικονομικής και επιστημονικής ανάπτυξης των Κινέζων, οι οποίοι πάντα νικούν τους Αμερικανούς στους διαγωνισμούς Μαθηματικών. Το μυστικό είναι η ανάπτυξη του παιδικού εγκεφάλου μέσω του δύσκολου αλφαβήτου της κινεζικής.

Οι απλουστεύσεις έβλαψαν την παιδεία. Ας διδάξουμε στα παιδιά μας τα σωστά διαχρονικά ελληνικά!

Κ.Χ. 27.7.2013

6 comments

Pertinax 3 August 2013 at 22:14

Έτσι που το πάει ο κ. Χολέβας, σε λίγο θα προτείνει την επαναφορά της καθαρεύσουσας στα ελληνικά σχολεία (που σημαίνει επαναφορά της τεχνητής διγλωσσίας) και θα συντάσσει άρθρα εναντίον της ελληνιστικής κοινής της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης που κακοποιεί βάναυσα (γραμματικά και συντακτικά) την Αττική Διάλεκτο.

Εμείς σαν περήφανοι ομιλητές της ωραίας “νεοελληνικιάς δημοτικιάς” λυπούμαστε, αλλά δεν έχουμε σκοπό να χρησιμοποιούμε το ξεπερασμένο πολυτονικό σύστημα, ούτε να γράφουμε τη μέρα “ημέρα”, ούτε να λέμε την πενταήμερη εκδρομή “πενθήμερη εκδρομή”. Επίσης προτιμούμε να γράφουμε “του πανεπιστήμιου” γιατί σε μας ακούγεται πιο εύηχο και να λέμε “Πανεπιστημίου” μονάχα την ομώνυμη οδό του κέντρου της Αθήνας.

Ας μας πει ο κ. Χολέβας σε ποια πνευματικά και επιστημονικά ύψη είχαν φτάσει οι Βυζαντινοί που ήξεραν να διαβάζουν και να γράφουν την Αττική Διάλεκτο, καθώς και οι Νεοέλληνες μέχρι τη δεκαετία του 1970 που διδάσκονταν την καθαρεύουσα…

Reply
Kyriakos Papadopoulos 4 August 2013 at 15:57

Pertinax, καιρὸς νὰ συμφωνήσουμε, μετὰ ἀπὸ πάρα πολὺ καιρό:
ἄν καὶ γράφω σὲ Πολυτονικό, γιὰ νὰ _δώσω ἔμφαση_ στὴν ἑλληνιστική,
καὶ ὅχι ἑλληνική, Παιδεία ἡμῶν τῶν ἀπανταχοῦ Ῥωμηῶν, θεωρῶ ἀπύθμενη
ἀ-νοησία τὴν ἀπαίτηση ὑιοθέτησης ἑνὸς γλωσσικοῦ μοντέλου ἀπὸ ἕναν
λαό. Ἡ γλώσσα μας εἶναι τὸ τελευταῖο πράγμα ποὺ μᾶς ἀπομένει: καὶ,
δόξα τὸν Θεό, ἡ νεο-λατινικὴ Ἀρμάνικη ἀρνεῖται νὰ πεθάνει, ἐντὸς τῆς
ἑλλαδικῆς Ἐπικράτειας. Κρίμα νὰ χαθεῖ ἡ ἀρβανίτικη, τῶν τόσων λεβεντῶν
τῆς Ἐπανάστασης τοῦ ’21, ἤ ἡ παλαιο-σλαβονική, ποὺ ὁμιλοῦν λίγοι
πιὰ στὶς λίμνες, κάπου στὴν Μακεδονία…γιὰ τὴν Πομακικὴ τὰ νέα εἶναι
ἐξίσου θετικά, κι ἐλπίζω νὰ διατηρηθεῖ ἡ παλαιο-τουρκικὴ κάποιων
δίγλωσσων μειονοτικῶν στὴν Θράκη, γιὰ τὴν ὁποία τοὺς σνομπάρουν
στὸ Κράτος τῆς Τουρκίας. Γιὰ τὶς γλῶσσες τῶν Τσιγγάνων καὶ αὐτῶν
ποὺ ἀποκαλοῦμε “Γύφτους” δὲν σχολιάζω, διότι ἐπιβιώνουν ἔτσι κι
ἀλλιῶς, ἀνεξαρτήτως τῆς ἱστορικῆς ῥοῆς.

Οἱ ἑλληνικὲς διάλεκτοι ἴσως νὰ πεθάνουν, ἀπὸ τόπο εἰς τόπο: ἡ θρακικές,
οἱ αἱγαιοπελαγίτικες, οἱ ἐπτανησιακές: ὅλα ῥέουν, ἔτσι εἶναι τὰ πράγματα!
Ἔτσι, πιστεύω, θὰ δημιουργηθοῦν ἄλλες νεο-ἑλληνικὲς διάλεκτοι, ὡς
σύνεση πολλῶν ἰδιολέκτων καὶ ἀργκό. Ὁ κ. Χολέβας, εἶναι φανερό, διαβάζει
μὲ παρωπίδες: δὲν ἔχει ἀνακαλύψει ἀκόμα (!) τὸν τεράστιο γλωσσικὸ πλοῦτο
μέσα στὴν ῥωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία. Βλέπε, γιὰ παράδειγμα, 15ο αἰώνα, στὸ
λυκόφως: ὁ Σφραντζῆς (στὸ γνήσιο χρονικὸ) γράφει μὲ καταλήξεις ποὺ
θυμίζουν αἱγαιοπελαγίτικη διάλεκτο (κορίντζι, καστρίντζι κλ.π.), ἡ Ἀναγνώστης
γράφει σὲ ἀρχαϊζουσα γλώσσα, ὁ Κανανὸς σὲ Πολίτικη τῆς ἐποχῆς, καὶ
ἡ λίστα δὲν ἔχει τελειωμό: συμβαίνει νὰ καταλαβαίνει καλύτερα κανεῖς
πρωτοχριστιανικὰ κείμενα, γραμμένα στὴν Ἑλληνιστικὴ Κοινή, καὶ νὰ
μὴν καταλαβαίνει γρὶ ἀπὸ τὸν Χαλκοκονδύλη ἤ τὸν Πλήθωνα, ποὺ
ὑιοθετήσανε τὴν Ἀττική Διάλεκτο…

Reply
Kyriakos Papadopoulos 4 August 2013 at 15:59

* οἱ θρακικὲς

* σύνεση –> σύνθεση

Reply
Τηλέμαχος Γουλῆς 17 August 2013 at 00:42

Ἀγαπητὲ Kyriakos Papadopoulos

τὸ αἰγαῖο δὲν λαμβάνει δασεία, ἡ ἀντωνυμία κανεὶς δὲν περισπᾶται ἄν καὶ κατὰ τὴν γνώμη μου εἶναι προτιμώτερη ἡ ἀντωνυμία οὐδείς, τὸ διαζευκτικὸ ἢ λαμβάνει βαρεία, Οἱ θρακικές λαμβάνει ὀξεία διότι ἀκολουθεῖ κόμμα. Καὶ τέλος διατὶ ἀποφεύγετε τὴν χρήση τῆς δοτικῆς ὅπου ἀπαιτεῖται;
Λίγα σχόλια γιὰ τὸ ἄρθρο τοῦ κυρίου Χολέβα. Κατὰ τὴν προσωπική μου ἐμπειρία, ἡ ἐκμάθηση τοῦ πολυτονικοῦ ὀφελεῖ καὶ βελτιώνει τὶς ἱκανότητες σωστῆς χρήσης τῶν νέων ἑλληνικῶν. Τὰ ὅσα ἀναφέρει ὁ κύριος Χολέβας ἀποδεικύουν περίτρανα τὸ χαμηλότατο ἐπίπεδο τῶν ἐκπαιδευτικῶν μας. Ἐκεῖνοι πρώτοι θὰ ἔπρεπε νὰ εἴχαν ἀντισταθεῖ στὴν ἐπιβολὴ τῆς δημοτικῆς καὶ στὴν ἀλλαγὴ τοῦ τρόπου διδασκαλίας τῶν ἀρχαίων στὸ σχολεῖο. Ὅσο γιὰ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ μονοτονικοῦ, αὐτὸ ἦταν ἐπόμενο μετὰ ἀπὸ τὴν καταστροφὴ ποὺ ἐπιτελέστη μὲ τὴν ἐπιβολὴ τῆς δημοτικῆς.

Reply
Ανδρεας45 25 August 2013 at 16:24

Και το οφελει Τηλεμαχε γραφεται “ωφελει”,με ωμεγα και οχι με ομικρον.

Reply
Τηλέμαχος Γουλῆς 3 September 2013 at 17:41

Ναὶ εὐχαριστῶ σε Ἀνδρέα45
διὰ τὴν ἀκρίβεια Ὠφελέω τὸ ρῆμα ἐστί.
Λάβε ὑπ’ ὄψιν σου ὅτι μόνος προσπαθῶ νὰ μάθω πολυτονικὸ καὶ ἀρχαῖα ἑλληνικά.

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.