Tuesday 26 March 2024
Αντίβαρο
Ιστορία: Βυζάντιο Κωνσταντίνος Χολέβας Ορθοδοξία Πολυτονικό

Μορφές της Ρωμηοσύνης: Νικηφόρος Φωκάς και Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης

Ὑπῆρξαν στιγμές κατά τίς ὁποῖες ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καί ἡ πίστη μας ἐδιώχθησαν ἀπό τούς κρατοῦντες καί ἀνέδειξαν πλῆθος μαρτύρων. Ὑπῆρξαν, ὅμως, καί ἱστορικές ἐποχές κατά τίς ὁποῖες οἱ ἄρχοντες τοῦ κόσμου τούτου συνεργάσθηκαν κατά τρόπο θαυμαστό μέ τούς Ἁγίους , τούς Πατέρες καί τούς ἀσκητές καί ἡ συνεργασία αὐτή ἀπέβη λίαν ἐπωφελής γιά τήν Ἐκκλησία, τήν κοινωνία καί τήν πατρίδα. Ἕνα τέτοιο παράδειγμα συνεργασίας μέ λαμπρά ἀποτελέσματα εἶναι καί ἡ συνάντηση τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου μέ τόν στρατηγό καί μετέπειτα αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ, ἀπό τήν ὁποία προέκυψε ἡ οἰκοδόμηση τῆς Μονῆς τῆς Μεγίστης Λαύρας καί οὐσιαστικά ἡ ἵδρυση τῆς μοναστικῆς πολιτείας τοῦ Ἄθωνος.

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος γεννήθηκε στήν Τραπεζοῦντα τοῦ Πόντου μεταξύ τοῦ 927 καί τοῦ 930. Σπούδασε στήν Κωνσταντινούπολη καί μόνασε ἀρχικά στή Μονή τοῦ Κυμινᾶ, τῆς ὁποίας ἡγούμενος ἦταν ὁ Μιχαήλ Μαλεΐνος, θεῖος τοῦ Νικηφόρου Φωκᾶ. Ὁ Ἅγιος εἶχε βίαιο θάνατο ἀπό ἀτύχημα στή Μονή τῆς Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ὄρους τό ἔτος 1001. Οἱ βιογράφοι του καταγράφουν τήν ἔντονη παρουσία τῆς Παναγίας στή ζωή του καί τίς ἐμφανίσεις της, ὅταν τόν καθοδηγοῦσε νά κτίσει τό μοναστῆρι. Κοντά στή Μονή ὁ σημερινός ἐπισκέπτης μπορεῖ νά προισκυνήσει στό Ἁγίασμα, τό ὁποῖο ἀναβλύζει ἀπό τό σημεῖο ὅπου ὁ Ἀθανάσιος εἶδε τή μορφή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ὁ ἅγιος συνέγραψε τό θαυμαστό Τυπικό τῆς Μονῆς, πού θεωρεῖται τό θεμέλιο τοῦ Ἁγιορειτικοῦ μοναχισμοῦ, καθώς καί δύο ἄλλα σημαντικά κείμενα, τήν Ὑποτύπωση καί τήν Διατύπωση. Καταγράφονται πάμπολλα θαύματά του καί ἐν ζωῇ καί μετά τήν κοίμησή του. ¨Ο τάφος του βρίσκεται στό καθολικό τῆς Μεγίστης Λαύρας, ὅπου μπορεῖ νά προσκυνήσει ὁ εὐλαβής ἐπισκέπτης.

Ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς, γόνος μεγάλης οἰκογενείας στρατηγῶν καί ἀρχόντων, βασίλευσε ἀπό τό 963 ἕως τό 969, ὁπότε δολοφονήθηκε. Στή σύντομη βασιλεία του δόξασε τό Ἑλληνορθόδοξο κράτος τῆς Ρωμανίας, αὐτὀ πού σήμερα ἀποκαλοῦμε Βυζαντινό. Ἦταν δίκαιος , αὐστηρός καί γενναῖος. Κατετρόπωσε ὅλους τούς ἐπιβουλευομένους τήν Ρωμηοσύνη καί κυρίως τούς Ἄραβες καί τούς Βουλγάρους. Ὡς στρατηγός τοῦ αὐτοκράτορος Ρωμανοῦ Β΄ ἐξεδίωξε τό 961 τούς Σαρακηνούς Ἄραβες ἀπό τήν Κρήτη, ἀπ’ ὅπου ἐξορμοῦσαν μέ πειρατικές διαθέσεις κατά τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου ἀκόμη καί κατά τοῦ Ἄθωνος, ὅπου ὑπῆρχαν ἤδη ἀσκητές. Ὁ Γάλλος ἱστορικός Σλουμπερζέ στήν τριλογία του γιά τήν ἀκμή τοῦ Βυζαντίου κατά τόν 10ο αἰῶνα ἀφιερώνει ἕναν μεγάλο τόμο στή βιογραφία τοῦ Νικηφόρου Φωκᾶ.

Ἡ συνάντηση τῶν δύο ἀνδρῶν ἔγινε στή Μονή τοῦ Κυμινᾶ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ὅταν ὁ Νικηφόρος ἐπερσκέφθη τόν θεῖο του Μιχαήλ Μαλεΐνο. Ὁ στρτηγός γοητεύθηκε ἀπό τήν ἀσκητική καί πνευματική μορφή τοῦ Ἀθανασίου καί τοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι συντόμως θά ἐγκαταλείψει τά κοσμικά ἀξιώματα καί θά μονάσει κοντά του. Αὐτή ἡ ὑπόσχεση δέν τηρήθηκε, ὅμως ὁ σεβασμός τοῦ Νικηφόρου πρός τόν Ἅγιο παρέμεινε ἀδιάπτωτος καί ὁ δεσμός τους κατέστη ἰσχυρός. Τό 961 ὅταν ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς ἐστάλη στήν Κρήτη γιά νά τήν ἀπελευθερώσει ζήτησε μετ’ ἐπιτάσεως νά ἔχει κοντά του τόν Ἄγιο Ἀθανάσιο. Παρά τόν ἀρχικό δισταγμό του ὁ Ἅγιος ἦλθε στήν Κρήτη καί προσηύχευτο συνεχῶς ὑπέρ τῆς ἐπιτυχίας τῶν ἑλληνικῶν στρατευμάτων. Ὁ Νικηφόρος τόν ὑπεδέχθη μέ συγκίνηση καί τόν κράτησε κοντά του ἐπί μῆνες ὡς σύμβουλο. Ὅταν ἔπεσε ὁ Χάνδαξ, τό σημερινό Ἡράκλειο, οἱ Ἄραβες ὑπέγραψαν συνθήκη καί ἀπεχώρησαν ἀφήνοντας πολλά λάφυρα. Ἀπό αὐτά τά λάφυρα προῆλθαν τά πρῶτα χρήματα τά ὁποῖα ἔδωσε Ὁ Φωκᾶς στόν Ἀθανάσιο γιά τήν οἰκοδόμηση τῆς Λαύρας. Βλέπουμε, δηλαδή, ὅτι ὁ Ἅγιος εἶχε πατριωτικά αἰσθήματα καί βοήθησε πνευματικά στήν ἀπελευθέρωση ἑλληνικῶν ἐδαφῶν. Παρατηροῦμε ἐπίσης ὅτι ἡ ἵδρυση τοῦ πρώτου καί ἱστορικοῦ μοναστηριοῦ τοῦ Ἁγίου Ὄρους ὀφείλεται σέ χρήματα πού προῆλθαν ἀπό ἕναν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα τῶν Βυζαντινῶν Ρωμηῶν καί ἀπό τήν εὐλάβεια καί τό φιλομόιναχο πνεῦμα ἑνός στραηγοῦ καί μετέπειτα αὐτοκράτορος.

Ὅταν τό 963 ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς ἐστέφθη αὐτοκράτωρ, διότι ἦσαν ἀνήλικα τά τέκνα τοῦ ἀποθνόντος Ρωμανοῦ Β΄, τότε ὁ Ἀθανάσιος τόν ἐπεσκέφθη στήν Κωνσταντινούπολη καί ὁ βασιλεύς ἐξέδωσε Χρυθσόβουλλο, διά τοῦ ὁποίου χορηγήθηκε στήν Λαύρα βοήθεια ἐκ 244 χρυσῶν νομισμάτων. Στήν ἴδια Μονή παρεχωρήθη καί ἡ Μονή τῶν Περιστερῶν, ἡ ὁποία βρισκόταν στήν Θεσσαλονίκη. Κατά τήν ἐπίσκεψή του αὐτή ὁ Ἅγιος ἔλαβε ἀπό τόν Νικηφόρο βοήθεια χρηματική καί γιά τήν οἰκοδόμηση τοῦ Ναοῦ τοῦ Πρωτάτου, κατόπιν αἰτήματος τῶν μοναχῶν τῶν Καρυῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Γιά τήν ἀποπεράτωση τῆς Λαύρας, ἡ ὁποία ἔχει μορφή καστροπολιτείας, τόν Ἀθανάσιο βοήθησαν ἀργότερα καί ἄλλοι Ρωμαῖοι -Ρωμηοί αὐτοκράτορες, ὅπως ὁ Ἰωάννης Τσιμισκῆς, ὁ Βασίλειος Β΄ ὁ Μακεδών (Βουλγαροκτόνος), ὁ Μιχήλ Στ΄Στρατιωτικός, ὁ Κωνσταντῖνος Ι Δούκας καί ὁ Ἀλέξιος Α΄ Κομνηνός.

Ὁ Ἀθανάσιος ὅταν ἐπισκέφθηκε στή Βασιλεύουσα τόν νέο αὐτοκράτορα καί πνευματικό του φίλο τόν συνεβούλευσε νά διάγει «λιτῶς καί ἐν ταπεινώσει», νά μετανοεῖ καί νά ἐξομολογεῖται καθημερινῶς γιά ὅλες τίς ἁμαρτίες του καθώς καί γιά τό γεγονός ὅτι δέν ὑλοποίησε τήν ὑπόσχεσή του νά γίνει μοναχός. Ἐπίσης τοῦ ὑπέδειξε νά εἶναι ἐπεικής πρός τούς πολίτες καί νά κάνει ἐλεημοσύνες.

Στό Τυπικόν τῆς Μεγίστης Λαύρας, τό ὁποῖο ἐγράφη μεταξύ τοῦ 970 καί τοῦ 975 ὁ Ἀθανάσιος ἀναφέρεται τιμητικά καί στόν ἀοίδιμο πλέον Νικηφόρο. Τόν χαρακτηρίζει ζηλωτή τοῦ μοναχικοῦ βίου, μέγαν ἐν βασιλεῦσι καί πολύν τήν ἀνδρείαν καί τήν ἀρετήν, τόν ὁποῖον ὁ ἀπροιστοτέχνης Θεός τόν ἀξίωσε «ὡς γέρας ( βραβεῖον) ἄξιον» νά ἐκπορθήσει τίς βαρβαρικές πόλεις. Ὅμως δέν κατόρθωσε νά ἐπληρώσει τήν φιλόθεο πρόθεσή του νά γίνει μοναχός, διότι κατέλαβε «τά τῆς βασιλείας τῶν Ρωμαίων σκῆπτρα». Τόν ἐπαινεῖ ἐπίσης, διότι ἔζησε μέσα στόν κόσμο ὡς μοναχός μέ μακρές νηστεῖες καί κοιμώμενος κάτω στό σκληρό πάτωμα, γεγονός πού βεβαιώνουν καί οἱ βιογράφοι τοῦ αὐτοκράτορος Νικηφόρου. Ὁ Ἀγιος Ἀθανάσιος τιμᾶ τόν Νικηφόρο γράφοντας ὅτι ξεπέρασε τούς μοναχούς τῶν ὀρέων μέ τίς ἀγρυπνίες του , τίς συνεχεῖς γινυκλισίες καί μέ τήν σωφροσύνη του. Εἶναι πράγματι ἐντυπωσιακό ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη πνευματικότητα εἶχε τόσο βαθειά ἐπηρεάσει πολλούς Βυζαντινούς αὐτοκράτορες ὥσρτε ἄλλοι ἐξ αὐτῶν τελείωναν τόν βίο τους ἐνδυόμενοι τό μοναχικό σχῆμα καί ἄλλοι, ὅπως ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς, ζῶντας μέ νηστεία, ἄσκηση καί προσευχή. Παρά τό φιλομόναχο πνεῦμα του ὁ Νικηφόρος ὡς αὐτοκράτωρ ἐτάχθη κατά τῆς ἱδρύσεως πολλῶν Μονῶν μέσα στίς πόλεις καί εὐνόησε τήν ἵδρυση Μονῶν στήν ὕπαιθρο.

Ἡ ἐξύμνηση τοῦ ἤθους τοῦ Φωκᾶ ἀπό τόν Ἀγιο Ἀθανάσιο καί ἡ συγκίνηση γιά τό μαρτυρικό του τέλος -δολοφονήθηκε μετά ἀπό συνωμοσία συνεργτῶν του- ὁδήγησαν τόν ἁγιογράφο τοῦ Καθολικοῦ τῆς Λαύρας νά παραστήσει τόν Νικηφόρο μέ φωτοστέφανο Ἁγίου καί νά κρατεῖ στά χέρια του τό Χρυσόβουλλο-ἐπίσημο διάταγμα-μέ τό ὁποῖο δίδει χρηματική δωρεά γιά τήν ἀνέγερση τῆς Λαύρας. Ὅποιος ἐπισκέπτεται σήμερα τό Ἅγιον Ὄρος καί πολύ περισσότερο τήν ἀρχαιοτέρα Μονή, δηλ. τήν Μεγίστη Λαύρα, ἄς ἀνάβει ἕνα κερί ἐπικαλούμενος τήν βοήθεια τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου καί ἕνα ἄλλο κερί γιά νά ἀναπαυθεῖ ἡ ψυχή τοῦ ἐνδόξου καί εὐλαβοῦς αὐτοκράτορος Νικηφόρου Φωκᾶ. Ἡ Θεία Πρόνοια εὐδόκησε νά ἔχουμε τήν συνεργασία τῶν δύο αὐτῶν μορφῶν τῆς Ρωμηοσύνης γιά νά ἱδρυθεῖ καί νά ἀνθήσει ἡ ὀργανωμένη μοναστική κοινότητα τοῦ Ἄθωνος. Κάι γιά ἐκείνους πού διερωτῶνται ἄν ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί πρέπει νά ἀσχολούμεθα καί μέ τά ζητήματα τοῦ ἔθνους καί τῆς πατρίδος θυμίζω ὅτι ἡ Παναγία εὐλόγησε τήν ἵδρυση τοῦ πρώτου Ἀθωνικοῦ μοναστηριοῦ ἀπό τόν Ἄθανάσιο, ὁ ὁποῖος μόλις εἶχε γυρίσει ἀπό τήν ἀπελευθερωμένη Κρήτη. Ἕνας μοναχός, πού προσηύχετο γιά νά ἐνισχυθεῖ ὁ Νικηφόρος καί ὁ στρατός του κατά τῶν Σαρακηνῶν, ἔλαβε τήν μεγάλη εὐλογία ἀπό τήν Ὑπέρμαχο Στρατηγό τοῦ Γένους νά οἰκοδομήσει τό πρῶτο Ἀγορείτικο μοναστῆρι καί νά καταγράψει τίς ἀρχές πού διέπουν τά ἀθωνικά κοινόβια.

Ἄς εὐχηθοῦμε ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος νά πρεσβεύει ὑπέρ τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν του. Ἐπίσης ἄς προσευχηθοῦμε ὁ Ἐλληνορθόδοξος λαός μας νά βρεῖ καί σήμερα κυβερνῆτες μέ πίστη καί πατριωτισμό, ὅπως ὁ ἀοίδιμος Νικηφόρος Φωκᾶς.

Κ.Χ. ΙΟΥΝΙΟΣ 2010

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1) Παύλου Μοναχοῦ Λαυριώτου: Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Ἀθωνίτης, Στ΄ Ἔκδοση, Ἅγιον Ὄρος 2007.

2) Μοναχοῦ Νικοδήμου Μπιλάλη: Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Ἀθωνίτης, τόμοι 2, Β΄ἔκδοσις, ἐκδ. Παρουσία, Ἀθῆναι 2000.

3) Γεωργίου Κρασανάκη: Ἅγιον Ὄρος, Ὅσιος Ἀθανάσιος καί Κρήτη, ἄρθρο στό περ. Πρωτᾶτον, ἀριθμ. 117, Καρυές 2010.

.

 

25 comments

imago 17 July 2010 at 14:28

Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά της σύγχρονης ελληνικής διανόησης, με εξαίρεση την αριστερή η οποία δεν έχει τέτοια προβλήματα επειδή αντλεί τις ιδεολογίες της από το εξωτερικό, είναι ο απολογητικός χαρακτήρας των κειμένων.

“Κάι γιά ἐκείνους πού διερωτῶνται ἄν ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί πρέπει νά ἀσχολούμεθα καί μέ τά ζητήματα τοῦ ἔθνους καί τῆς πατρίδος θυμίζω ὅτι ἡ Παναγία εὐλόγησε τήν ἵδρυση τοῦ πρώτου Ἀθωνικοῦ μοναστηριοῦ ἀπό τόν Ἄθανάσιο, ὁ ὁποῖος μόλις εἶχε γυρίσει ἀπό τήν ἀπελευθερωμένη Κρήτη.”

Τέτοιου είδους συλλογισμοί δικαιολογούνε απόλυτα την σημερινή μας πνευματική και πολιτική κατρακύλα.
Λυπάμαι κε. Χολέβα, ειλικρινά!

Reply
περαστικός στο Αντίβαρο 17 July 2010 at 20:01

Χα χα, μην τυχόν ακούσεις ποτέ για Ρωμιοσύνη εσύ και δεν ξεράσεις δηλητήριο…

Reply
Π.Τσίρος 17 July 2010 at 21:01

Αυτή η ιστορία με την “ρωμηοσύνη” θα τραβήξει πολύ ακόμα;

Πιό κακόηχη λέξη δεν έχω ξανακούσει.

Αλλά, λέγε λέγε μπορεί και να πιάσει. Πού ξέρεις;

Reply
Γιάννης3 17 July 2010 at 22:56

Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις
εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκκαλο
με το λουρί στο σβέρκο

Νάτη πετιέται απο ξαρχής
κι αντριεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό
με το καμάκι του ήλιου

Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας
Άλλες ερμηνείες: Μαρία Δημητριάδη

http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=568

Reply
Π.Τσίρος 18 July 2010 at 04:11

καλά !! μιλάμε για ποίηση!

αυτό με το “σουγιά στο κόκκαλο με το λουρί στο σβέρκο”

και το άλλο που “καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου” μού ‘καναν αχώνευτη τη “ρωμηοσύνη”.

Reply
Π.Τσίρος 18 July 2010 at 09:10

Εντάξει ! Υπάρχει εξαίρεσις.

Η Πονεμένη Ρωμηοσύνη του Κόντογλου είναι ευαγγέλιο.

Reply
Σωτήριος 18 July 2010 at 10:09

Αφού συγχαρώ τον Κον Χολέβα που πάντα επίκαιρος βοηθεί την αφύπνιση, σίγουρα αυτών που θέλουν και σίγουρα αυτών που θέλουν να εστιάσουν τον αίτιο της κατρακύλας και την ανάγκη για απαντήσεις στα αδιέξοδα που βρισκόμαστε και όχι τον μοντέρνο αφοριστή που φαίνεται ότι, η αγάπη στην Πατρίδα είναι κακούργημα, οπισθροδόμηση, σκοταδισμός και μια ανεξέλεγκτη δήθεν ελευθερία, ελευθερία αποχαύνωσεις, αλοτρίωσεις και αμοραλισμού, που μόνο τυχοδιώχτες και σαλταδόρους βολεύει και για να γίνουμε, να γίνω, και ποιο καθαροί, βολεύει ανθρώπους που για κακή ώρα της Ελλάδας μας, είναι έτοιμοι να την ξεπουλήσουν.Ήρθε ο καιρός να αναγνώσουμε ξανά την Ιστορία μας και να την διαδώσουμε, αντλώντας εκείνα τα στοιχεία που φωτίζουν, αφυπνίζουν και τέτοιο είναι το κείμενο του Κου Χολέβα.Σωτήριος Λαλιώτης και σαν μπλοκερ στα μπλοκ μου, υιος+ασωτος.

Reply
imago 18 July 2010 at 14:42

“Αφού συγχαρώ τον Κον Χολέβα που πάντα επίκαιρος βοηθεί την αφύπνιση”

Μπορείτε να μας εξηγήσετε και εμάς κε. Σωτήριος τον συλλογισμό του κ. Χολέβα, ο οποίος προφανώς σας αφυπνίζει, σύμφωνα με τον οποίο οι Χριστιανοί πρέπει να ασχολούνται με τα κοινά επειδή ο Νικηφόρος Φωκάς χρηματοδότησε την ανέγερση Μοναστηριού;
Γιατί είναι άσκοπο πιστεύω να αξιώνετε η άντληση συμπερασμάτων από τους πολλούς, από συλλογισμούς τους οποίους τους κατανοούνε ωστόσο μόνο οι λίγοι.

Reply
Σωτήριος 19 July 2010 at 01:27

Δηλαδή η αναφορά του Κου ΧΟΛΕΒΑ δεν έχει να κάνει μόνον μ την δωρεάν αλλά και σαν πρότυπο Ο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ φαίνεται και του πρέπει να τον δούμε σήμερα που, ξεχασμένοι μέσα στην πλαστική μας θεώρηση και εννοώ την αναγωγή στην καλοπέραση και στην φτηνιάρικη και ματαιόδοξη προσωπική μας στάση, έρχεται να μας θυμίσει μέσα από το πρότυπο και παράδειγμα ΦΩΚΑ ότι όντας συνυπεύθυνη, ας μην κάνουμε τα στραβά μάτια, βρίσκοντας την εύκολη λύση ότι για όλα φταίνε οι άλλοι και όπως λέγει και η τσιγγάνα στον καιρό των τσιγγάνων, τελειώσαμε βάλτε να φάμε. Σίγουρα έχουμε και εμείς ευθύνη όταν γυρίζουμε την πλάτη στην Ιστορία μας!!!! Παραθέτω δια του λόγου το αληθές το απόσπασμα εκείνο που δεν αναγνώσατε, έτσι τουλάχιστον φαίνεται, από το κείμενο που δεν ομιλεί μόνον για μοναστήρι, μια και σας χαλάει αυτή η προσφορά, ξανά διαβάστε λοιπόν και συχωρέστε με για το ύφος που δεν θέλω να χρησιμοποιώ, που αποφεύγω. Σωτήριος Λαλιώτης και ως μπλόκερ υιος+ασωτος.-Ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς, γόνος μεγάλης οἰκογενείας στρατηγῶν καί ἀρχόντων, βασίλευσε ἀπό τό 963 ἕως τό 969, ὁπότε δολοφονήθηκε. Στή σύντομη βασιλεία του δόξασε τό Ἑλληνορθόδοξο κράτος τῆς Ρωμανίας, αὐτὀ πού σήμερα ἀποκαλοῦμε Βυζαντινό. Ἦταν δίκαιος , αὐστηρός καί γενναῖος. Κατετρόπωσε ὅλους τούς ἐπιβουλευομένους τήν Ρωμηοσύνη καί κυρίως τούς Ἄραβες καί τούς Βουλγάρους. Ὡς στρατηγός τοῦ αὐτοκράτορος Ρωμανοῦ Β΄ ἐξεδίωξε τό 961 τούς Σαρακηνούς Ἄραβες ἀπό τήν Κρήτη, ἀπ’ ὅπου ἐξορμοῦσαν μέ πειρατικές διαθέσεις κατά τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου ἀκόμη καί κατά τοῦ Ἄθωνος, ὅπου ὑπῆρχαν ἤδη ἀσκητές. Ὁ Γάλλος ἱστορικός Σλουμπερζέ στήν τριλογία του γιά τήν ἀκμή τοῦ Βυζαντίου κατά τόν 10ο αἰῶνα ἀφιερώνει ἕναν μεγάλο τόμο στή βιογραφία τοῦ Νικηφόρου Φωκᾶ.

Reply
Φιλανθρωπηνός 19 July 2010 at 11:35

Απορώ γιατί ενοχλεί τόσο πολύ η λέξη “Ρωμηοσύνη”, που απηχεί μία αναμφισβήτητη ιστορική πραγματικότητα : για περισσότερα από χίλια χρόνια οι πρόγονοί μας θεωρούσαν τιμή τους να προσφωνούνται “Ρωμαίοι” ή ” Ρωμηοί” και το κράτος τους ονομαζόταν “Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία” ή “Ρωμανία”. Εάν έπρεπε να μας ενοχλεί κάτι είναι η αντικατάσταση των ανωτέρω ονομασιών από άλλες, όπως “Βυζαντινοί” και ” Βυζαντινή αυτοκρατορία”, που εντελώς αυθαίρετα προσδιορίζουν σήμερα έναν λαό και ένα κράτος, που ποτέ στην διάρκεια της ιστορίας τους δεν ονομάζονταν έτσι (!!!). Και καλά αυτοί που εισήγαγαν και πέτυχαν να καθιερώσουν όψιμα και υστερόβουλα αυτούς τους όρους επιδιώκοντας συγκεκριμένα οφέλη (να διεκδικήσουν για λογαριασμό τους την κληρονομιά της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας), εμείς όμως τι λόγο έχουμε να υιοθετούμε τις απόψεις τους και να απορρίπτουμε την ιστορία και την παράδοσή μας; Μήπως πρέπει και να απολογηθούμε στους Δυτικούς παραχαράκτες για το υπερχιλιετές “σφάλμα” των προγόνων μας να θεωρούνται Ρωμαίοι και να αγωνίζονται για την διάσωση της Ρωμανίας;

Reply
imago 19 July 2010 at 13:02

“για περισσότερα από χίλια χρόνια οι πρόγονοί μας θεωρούσαν τιμή τους να προσφωνούνται “Ρωμαίοι” ή ” Ρωμηοί” και το κράτος τους ονομαζόταν “Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία” ή “Ρωμανία”.”

Δεν γνωρίζω ποιούς ακριβώς θεωρείτε εσείς ως προγόνους σας, αλλά αυτός ο λαός ονομαζότανε Έλληνες ή Γραικοί και δεν νομίζω ότι τους εξέφραζε ο όρος Ρωμηός που επιβλήθηκε αφού έπειτα από επίμονες προσπάθειες αιώνων ο μεν Έλληνας δυσφημίστηκε μέσα από την ταύτισή του με την Ειδωλλολατρεία, ο δε Γραικός με την σκλαβιά και υπανάπτυξη.
Ο όρος Ρωμιός στην Ελλάδα διατηρήται, εντέχνως από μια πνευματικά επικρατούσα ομάδα διαννοουμένων και όσον αφορά την εθνική μας ονομασία και ταυτότητα, δεν έχει απολύτως καμία απήχηση στον λαό εκτός από περιορισμένες ομάδες απογόνων των προσφύγων.
Τα υπόλοιπα περί ονομασίας και Βυζαντίου, έχω πεί και αλλού ότι το θεωρώ εντελώς γελοίο να κατηγορούμε την Δύση ότι μας επιβάλλει αυτόν τον όρο. Τελικά την έχουμε βρεί άγρια μου φαίνεται με την ανατολίτικη νοοτροπία να τα ρίχνουμε όλα στους άλλους. Θα έχετε σίγουρα υπόψην σας, ότι οι σημαντικότεροι βυζαντινολόγοι είναι Δυτικοί, όπως και επίσης στα γερμανικά έχω διαβάσει ορισμένα από τα πλέον αξιόλογα κείμενα για τον Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία.
Αυτή η ανατολικογενείς μοιρολατρεία και μιζέρια οφείλουνε να απομακρυνθούνε από την ελληνική, μή αριστερή, διανόηση!

Reply
Φιλανθρωπηνός 19 July 2010 at 13:34

Όπως εμείς ονομαζόμαστε Έλληνες έτσι και εκείνοι ονομάζονταν “Ρωμαίοι”, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν πρόγονοί μας. Δεν ξέρω από πού πηγάζει η άποψή σας “ότι (δεν) τους εξέφραζε ο όρος Ρωμηός που επιβλήθηκε…”, θα πρέπει όμως να παραδεχθούμε, ανεξάρτητα από ττις επιθυμίες ή προτιμήσεις μας, ότι ο όρος αυτός είχε υιοθετηθεί πλήρως για διάστημα πολλών αιώνων όχι μόνο στην επίσημη γλώσσα αλλά και στην καθομιλουμένη, πράγμα που σημαίνει – αν μη τι άλλο – ότι από ένα σημείο και μετά εξέφραζε και τον απλό λαό. Άλλωστε, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά εφόσον το κράτος τους αναμφίβολα ονομαζόταν “Ρωμανία”.
Η γνώμη σας ότι οι σημαντικότεροι βυζαντινολόγοι είναι Δυτικοί δεν αναιρεί το γεγονός ότι η ονομασία “Βυζάντιο ή Βυζαντική Αυτοκρατορία” καθιερώθηκε από άλλους Δυτικούς πολύ μετά την κατάλυση του εν λόγω κράτους για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες. Εάν έχετε διαφορετική άποψη για την ανακάλυψη και καθιέρωση του εν λόγω όρου μπορείτε να την παραθέσετε. Συνεπώς, δεν κατηγορήθηκε η Δύση στο σύνολό της για ο,τιδήποτε, αλλά ορισμένοι που επεδίωξαν την εσκεμμένη αλλοίωση της ιστορίας. Όσο για τους χαρακτηρισμούς περί “ανατολίτικης νοοτροπίας να τα ρίχνουμε όλα στους άλλους”, “ανατολικογενούς μοιρολατρίας και μιζέριας” προφανώς δεν σχετίζονται με τις απόψεις μου για την καθιέρωση της εν λόγω ονομασίας ούτε επέρριψα ευθύνες σε κανέναν. Εκείνοι καλώς εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα, το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς για τα δικά μας.

Reply
imago 19 July 2010 at 14:18

Θεωρώ τις απαντήσεις σας στο δεύτερο σκέλος ικανοποιητικές, θα επιμείνω στο πρώτο.
Συγγνώμη φίλτατε, αλλά πριν ζητήσετε από εμένα να τεκμηριώσω την πεποίθησή μου για την ονομασία της φυλής μας, οφείλεται εσείς πρώτα να τεκμηριώσετε την δική σας (προτίμηση, επιθυμία).
Δεν διαφωνώ ότι η πνευματική ελίτ της βυζαντινής κοινωνίας σε συνεργασία με την Εκκλησία και προς συμφέρον του κράτους, έπρεπε να φέρουνε ονόματα τα οποία δεν παρέπεμπαν ευθέως σε εθνοφυλετική ταυτότητα. Αυτό δεν σημαίνει αυτομάτως, ότι οι οικουμενικές επιδιώξεις των ολιγαρχικών συμφερόντων έβρισκαν απήχηση στον απλό λαό. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδος, εντός της ελληνικής επικράτειας, στην Ήπειρο, Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, ο όρος Ρωμηός υπάρχει μόνο στα βιβλία και δεν χρησιμοποιήτε καθόλου.
Η εθνική μας συνείδηση δεν υπάρχει σε αυτό τον όρο και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι νοσταλγοί της Ορθόδοξης Οικουμενικότητας πασχίζουν να μας πείσουνε ότι “Ελληνισμός είναι πολιτισμός και τίποτε άλλο”.

Reply
Π.Τσίρος 19 July 2010 at 14:19

το ρωμηός είναι παραφθορά του ρωμαίος. (εδώ σίγουρα συμφωνούμε)

κατ’ ουσίαν η όλη φράσις σημαίνει ρωμαίος πολίτης. (πιστεύω και ‘δώ συμφωνούμε)

Δεν έχει σχέση με εθνικότητα.

ή κάνω λάθος;

Reply
Θραξ Αναρμόδιος 19 July 2010 at 14:19

Εγώ δεν μπορώ να καταλάβω μερικά απλά πράγματα:

-γιατί πρέπει να χρεωθώ εγώ ο έρμος ο έλληνας έναν Αρμένιο ή Καππαδόκη τσιφλικά αυτοκράτορα ως έλληνα; Αλλος ένας τρελλαμένος, στην κυριολεξία, εξουσιαστής και θεομανιακός ήταν ο άνθρωπος. Λάλησε τον λαό στους πολέμους και τους φόρους. Οτι κάνουν όλοι αυτοί στο διάβα της ιστορίας: πολέμους και φόρους
-γιατί επιμένουμε να θεωρούμε την αυτοκρατορία (γνωστή με το καλλιτεχνικό της Βυζαντινή) ως αμιγώς και ακραιφνώς ελληνική, άρα ΔΙΚΗ μας (τυλίξτε την να την πάρουμε να φύγουμε), την στιγμή που ΕΝΑ ΚΑΡΡΟ ΛΑΟΙ τριγυρινοί, την θεωρούν, και με το δίκιο τους, κοιτίδα και ρίζα τους και φύτρα τους: σέρβοι, βούλγαροι, ρουμάνοι, ρώσοι, αρμένιοι και χίλιοι δυο. Το λιγώτερο δηλαδή τους προσβάλλουμε τους ανθρώπους
-για μένα δεν είναι εντελώς ξεκαθαρισμένο το θέμα τι πολεμούσε και τι νίκησε στην Κρήτη το 961 ο Φωκάς. Τους Αραβες; Τους τελευταίους εθνικούς Κρήτες; Δ/Α;
-τον έβγαλε από τη μέση ο Τσιμισκής, του πηρε και την κυρά νομίζω μετά ή πριν, δεν θυμούμαι καλώς, (Αρμένης κι αυτός, ελληνοποιημένος σαν κάτι σημερινούς ποδοσφαιριστές-προπονητές), και τους έχουμε κάνει και τους δυο στη Θεσσαλονίκη δρόμο, που διαβαίνω καθημερινώς και συγχίζομαι, και για μένα ακόμη ο ρόλος του πατριάρχη Πολύευκτου στον φόνο αυτό δεν είναι ξεκαθαρισμένος μιας και οι δυο τους, Φωκάς και Πατριάρχης, τις είχανε τις κόντρες τους, καθότι ο θεομανής Φωκάς ήθελε να “αγιάζουν” όσοι φαντάροι του σκοτώνονταν στους πολέμους του με τους Αραβες. Δος τους άνθρωπέ μου τον μεγάλο σταυρό του κράτους, τι τα θες τα αγιηλίκια;
-κι άλλα που ξεχνάω και κάνει και ζέστη σήμερα

Θραξ Αναρμόδιος

ΥΓ. Ούτε αρχαιόθρησκος είμαι ούτε ελληνοχτυπημένος. Απλώς αντί εφημερίδες διαβάζω καμμιά ιστορία πούχει πιο σασπενς και κουτσομπολιό.

Reply
Θραξ Αναρμόδιος 19 July 2010 at 14:29

Α, ναι, το ξέχασα.

Δεν αμφιβάλλω ότι μπορεί να είναι μεγάλος άγιος ο Αθανάσιος ο Αθωνίτης. Είναι εξάλλου εσωτερικό χριστιανικό ζήτημα και δεν διαθέτω και τα κατάλληλα κριτήρια, μέτρα και σταθμά να ζυγίσω την αγιοσύνη. Είμαι και αναρμόδιος.

Αλλά η ιεραρχία της εκκλησίας, δυτική και ανατολική, μετά τον 4ο αιώνα, που συμμάχησαν οι δεσποτάδες με την εξουσία στην αυτοκρατορία (ΜΙΑ είναι η αυτοκρατορία), όλο παρέα με αυτοκράτορες και αυτοκρατόρισσες κάνουν, σαν τους τωρινούς πολιτικούς που όλο με οικονομικούς παράγοντες τους βλέπεις. Κι όχι μόνον αυτό. Τους εξυμνούν ολημερίς λες κι έχουμε να κάνουμε με τους καλύτερους και σπλαγχνικώτερους συνανθρώπους μας, τους ψέλνουν ύμνους, φυσικά μισθοδοτουνται ποικιλοτρόπους και τουλάχιστον έναν αυτοκράτορα, παρά τα ανόσια εγκλήματά του, τον αγίασαν κιόλας.

Εν ολίγοις, δεν μου προξενεί εντύπωση που ένας ιερωμένος πιάνει πόρτα στον αυτοκράτορα. Το αντίθετο θα με παραξένευε. Κι όπως φαίνεται ό άγιος άνθρωπος την έκανε την δουλειά του. Και μοναστήρι του χτίσανε κι απόλα.

Ασε που μερικοί από αυτούς πέρασαν τους τρεις βαθμούς της ιερωσύνης σε ένα απόγεμα. Τάτσι-μήτσι-κότσι.

Μετά την συμμαχία αυτοκρατορικής εξουσίας-δεσποτάδων του 4ου αιώνα, ο χριστιανισμός δεν ξανάγινε ποτέ αυτό που ήταν. Σαν τον επαναστάτη που τον διόρισαν στο δημόσιο κάτι.

Θραξ Αναρμόδιος

Reply
Π.Τσίρος 19 July 2010 at 21:31

Αλήθειες επέλεξες αγαπητέ Θράξ.

Αλλά η επιλογή, η ιεράρχηση και η σύνθεση , μου θύμισε την

δημιουργική λογιστική των τραπεζών.

Reply
Φώτης 20 July 2010 at 09:55

“Ὁ Ἀθανάσιος ὅταν ἐπισκέφθηκε στή Βασιλεύουσα τόν νέο αὐτοκράτορα καί πνευματικό του φίλο τόν συνεβούλευσε νά διάγει «λιτῶς καί ἐν ταπεινώσει», νά μετανοεῖ καί νά ἐξομολογεῖται καθημερινῶς γιά ὅλες τίς ἁμαρτίες του καθώς καί γιά τό γεγονός ὅτι δέν ὑλοποίησε τήν ὑπόσχεσή του νά γίνει μοναχός. Ἐπίσης τοῦ ὑπέδειξε νά εἶναι ἐπεικής πρός τούς πολίτες καί νά κάνει ἐλεημοσύνες”.

Δεν χάϊδευε αφτιά ο άγιος Αθανάσιος . Διότι όταν κανείς ‘’πιάνει πόρτα’’ για να κάνει μονάχα τη δουλειά του , ούτε δυσβάσταχτες συμβουλές δίνει , ούτε υποδείξεις καυστικές κάνει στον ιδιοκτήτη της ‘’πόρτας’’. Αντιθέτως , τον καλοπιάνει όσο γίνεται περισσότερο.
Νομίζω πως όσοι δεν είδαν από κοντά την σπηλιά που ασκήτευε ο Άγιος Αθανάσιος στον Ακράθωνα , δυσκολεύονται δικαιολογημένα να κατανοήσουν το είδος της σχέσης του με το παλάτι . Και όσοι τυχόν γνωρίζουν από πρώτο χέρι την χλιδή και την ακολασία των σημερινών ‘’παλατιών’’ , αδυνατούν άλλο τόσο να εκτιμήσουν και να δεχθούν την ασκητικότητα ενός Ελληνορθόδοξου Ρωμαίου Αυτοκράτορα .

Reply
Φιλανθρωπηνός 20 July 2010 at 10:59

Χαίρομαι, Imago, που συμφωνούμε σε κάποια πράγματα. Δεν αμφισβητώ ότι ο όρος “Ρωμαίος” εξυπηρετούσε πολιτικά κριτήρια, αρχικά εννοούσε τον υπήκοο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ανεξαρτήτως καταγωγής και εσκεμμένα δεν παρέπεμπε σε συγκεκριμένη εθνοφυλετική ταυτότητα. Δεν γνωρίζω εάν ο όρος αυτός δεν χρησιμοποιείτο εντός της Ελλαδικής επικράτειας, όπως υποστηρίζεις, όμως αναμφισβήτητα χρησιμοποιείτο ευρέως από τους υπόλοιπους ομοεθνείς μας στον Πόντο, στην Μικρά Ασία κ.λ.π., αλλά και από λαούς που δεν είχαν αμιγώς Ελληνική καταγωγή ή συνείδηση, όπως Σέρβοι, Βούλγαροι κλπ. Και τούτο γιατί όλοι οι Ευρωπαϊκοί και Βαλκανικοί λαοί και οι ηγεσίες τους επιχειρούσαν απεγνωσμένα να συνδεθούν με την δόξα και την παράδοση της άλλοτε κραταιάς Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ακόμη και αν δεν είχαν καμμία σχέση με αυτήν (π.χ. Φράγκοι – Καρλομάγνος, Γερμανοί – Αψβούργοι, Βούλγαροι – Σαμουήλ, Σέρβοι – Στέφανος Δουσάν κ.ά.) Πάντως, θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι το κράτος αυτό σε όλη την διάρκεια της διαδρομής του ποτέ δεν ονομαζόταν “Βυζάντιο” και ο λαός του “Βυζαντινοί”. Όταν, λοιπόν, όλες οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες, περιλαμβανομένων και των Γερμανών, αυθαίρετα αυτοαναγορεύονταν σε συνεχιστές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι δεν ήταν διόλου τυχαία η άρνησή τους να αναγνωρίσουν αυτήν την ονομασία στην πραγματική “Ρωμανία”, την οποία βάφτισαν σε “Βυζάντιο” ακριβώς για την αποσυνδέσουν από την παράδοση που διεκδικούσαν για λογαριασμό τους.

Reply
imago 20 July 2010 at 11:16

φίλτατε κε. Θεοδωρόπουλε,

δεν έχω πράγματι κανένα απολύτως πρόβλημα να δεχθώ όλα αυτά τα οποία υποστηρίζετε στο τελευταίο σας σχόλιο, πλην όμως στην πολιτική πάντα υπάρχουνε σκοπιμότητες. Στην βάση αυτή ίσως να είναι άστοχο να υποστηρίζουμε ότι οι Δυτικοί σφετερίστηκαν το όνομα. Βέβαιο είναι, ότι το όνομα Ρωμαίος ανήκει στους ιδρυτές της Αυτοκρατορίας και έφθασε να έχει την οικουμενική του χροιά και σημασία με την παροχή της ιδιότητας του πολίτη σε όλους τους κατοίκους της αυτοκρατορίας (Edictum Antoninianum, 212 μ.Χ.).
Από όλες τις μαρτυρίες τις οποίες έχουμε, δεν προκύπτει πουθενά, ότι υπήρχε κάτι σαν εθνική συνείδηση. Ασφαλώς και οι άρχουσες τάξεις των διαφόρων εθνοτήτων προσπαθήσανε να αντλήσουνε νομιμότητα και αίγλη αλλά αυτό δεν ισχύει για τον απλό λαό. Ο όρος Ρωμαίος-Ρωμηός υπηρετούσε λοιπόν πολύ συγκεκριμένες σκοπιμότητες, εξέφραζε δε μια τάξη πραγμάτων, φορείς της οποίας ήτανε η Θρησκεία (του κράτους) και η Γλώσσα (πρώτα λατινικά έπειτα ελληνικά). Σε καμία λοιπόν περίπτωση δεν αιτιολογήται η χρήση του όρου για να εκφράσει αποκλειστικά μια ξεχωριστή εθνότητα. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, ότι ο όρος αυτός περιορίζεται στην χρήση του από πληθυσμούς οι οποίοι συνδέονται είτε συναισθηματικά, είτε ιστορικά με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο όρος αυτός δεν μπορεί λοιπόν σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει τους όρους Έλληνας και Γραικός, ούτε να τους ανταγωνιστεί προσδιοριστικά όσον αφορά την εθνική μας ταυτότητα (η οποία προφανώς ενοχλεί όλους όσοι βλέπουνε την αποστολή των Νεοελλήνων να εξαντλήται στην διαφύλαξη της Γλώσσας και στην προάσπιση των συμφερόντων του Φαναρίου).

Reply
Φιλανθρωπηνός 20 July 2010 at 13:59

Αγαπητέ Imago εν πολλοίς δεν διαφωνώ μαζί σου. Θα πρέπει βεβαίως να έχουμε υπ’ όψιν ότι στα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα όλοι οι Ευρωπαϊκοί λαοί και κυρίως οι ηγεσίες τους προσπαθούσαν να νομιμοποιήσουν τις κατακτήσεις και τις φιλοδοξίες τους εμφανιζόμενοι ως συνεχιστές της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, δηλαδή του τελευταίου κράτους, που διατήρησε κάποια ασφάλεια και ευημερία για σημαντικό διάστημα σε μεγάλο μέρος της ηπείρου. Ιστορική, όμως, συνέχεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας υπήρξε αποκλειστικά το Ανατολικό τμήμα της με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, το γνωστό σήμερα ως Βυζάντιο. Εξάλλου, ο όρος αυτός δεν μπορεί να εξαντλείται στον Ελληνικό λαό, αφού εκ της φύσεώς του περιλαμβάνει όσους συνδέονται με το Οικ. Πατριαρχείο, ως οιονεί συνέχεια της Ρωμανίας. Χαρακτηριστικό, δε, παράδειγμα είναι ότι ακόμη και οι Άραβες χριστιανοί της Μέσης Ανατολής αυτοπροσδιορίζονται ως “Rum Orthodox”, χωρίς φυσικά να είναι Έλληνες.
Όσο για την διαπίστωσή σου ότι στην πολιτική πάντα υπάρχουν σκοπιμότητες, συμφωνώ και επαυξάνω, ειδικά ως προς την ευρεία χρήση και καθιέρωση του εν λόγω όρου από την πολιτική και πνευματική ηγεσία της Ρωμανίας (αυτοκρατορική αυλή και Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως). Προφανώς, εκείνη την εποχή κανείς αλλόφυλος ή αλλόγλωσσος δεν ενθουσιαζόταν να ενταχθεί στο Ελληνικό Γένος, ενώ αντιθέτως σχεδόν όλοι επιθυμούσαν διακαώς να ενταχθούν στο γένος των Ρωμαίων θεωρώντας ότι έτσι θα μετείχαν στην εντέχνως “προβαλλόμενη” δόξα και κληρονομιά της Αυτοκρατορίας. Με την ευφυή αυτή στρατηγική “εκρωμαϊσθηκαν ως Ρωμαίοι ορθόδοξοι (Rum Orthodox επί Οθωμανοκρατίας)” και με την πάροδο των αιώνων εντάχθηκαν στον σημερινό Ελληνισμό σημαντικοί πληθυσμοί που δεν είχαν κατ’ αρχήν Ελληνική καταγωγή ή εθνική συνείδηση, ούτε καν μιλούσαν Ελληνικά. Τα παραδείγματα είναι πάμπολλα και γνωστά, αποφεύγω δε να τα αναφέρω γιατί κάποιοι υπερβολικά ευαίσθητοι μπορεί να θιγούν, όπως αντιλαμβάνεσαι. Άρα, λοιπόν, και η απονομή του “τίτλου του Ρωμαίου” εξυπηρετούσε συγκεκριμένη σκοπιμότητα και μακροπρόθεσμα πιστεύω ότι ωφέλησε τον Ελληνισμό.

Reply
imago 20 July 2010 at 15:13

αξιότιμε κε. Θεοδωρόπουλε,

ασφαλώς και οι πολιτικές για την επιβίωση της αυτοκρατορίας ωφέλησαν τον Ελληνισμό, αφού αυτός ήταν εκείνος ο οποίος βολεύτηκε περισσότερο από όλους στην τάξη πραγμάτων της ανατολικής αυτοκρατορίας.
Το ερώτημα εάν ωφελήθηκε ο Ελληνισμός όσον αφορά την πολιτική και συνεπώς την πολιτισμική του εξέλιξη είναι δύσκολο προς απάντηση, αλλά δεν πιστεύω ότι μας θα πρέπει να μας απασχολήσει εδώ.
Σε κάθε περίπτωση, όσο η Ορθόδοξη Πίστη αποτελούσε τον κύριο συνδετικό κροίκο των εθνοτήτων της Αυτοκρατορίας, υπήρχε και μια λογική, να αποφευχθεί ο εθνοφυλετισμός. Υπό αυτό τον όρο δεν ήτανε έξυπνο τότε, να ονομασθεί η αυτοκρατορία ελληνική (όπως και καμία άλλη γνήσια αυτοκρατορία – imperium, δηλαδή σύνολο κτήσεων).
Εδώ όμως μας ενδιαφέρει η εθνική μας ταυτότητα και ονομασία. Όσο και να είναι κανείς καλοπροαίρετος, δεν μπορεί να αποφύγει την διαπίστωση, ότι οι όροι Έλληνας και Γραικός, σκοπίμως ή εμμέσως (μέσα στα πλαίσια της ελληνογερμανικής αντιπαράθεσης του Μεσαίωνα) δυσφημίστηκαν κυρίως από την κρατική εξουσία, την άρχουσα τάξη και τον κλήρο και σήμερα οι νοσταλγοί μιας οικουμενικής τάξης πραγμάτων στα πλαίσια μιας Ορθόδοξης Οικουμένης επιμένουνε πεισματικά να υποστηρίζουνε ότι ο Ελληνισμός είναι πρωτίστως πολιτισμός και όχι εθνική καταγωγή.
Τώρα εάν το ανατολικό τμήμα υπήρξε πράγματι η αποκλειστική ιστορική συνέχεια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας πιστεύω ότι από νομικής πλευράς ίσως να έχετε δίκαιο, αλλά στην ουσία με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες αντικατέστησαν τους Ρωμαίους στην Ανατολή, με τον ίδιο τρόπο και οι Γερμανοί τους αντικατέστησαν στην Δύση, φυσικά πολύ αργότερα. Εν πάσει περιπτώσει, έχω την πεποίθηση ότι η απάντηση στο εν λόγω ερώτημα διαφέρει ανάλογα με το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο αυτό τίθετε.
Πάντως πιστεύω ότι συμφωνούμε στο σημείο, ότι ο όρος Ρωμηός δεν είναι δυνατόν ούτε να αντικαταστήσει, ούτε να ανταγωνιστεί τους όρους Γραικός και Έλληνας, όσον αφορά τον εθνικό μας προσδιορισμό. Επί Βυζαντίου ασφαλώς και υπήρχε συμφέρον, στην αλληλογραφία με την Δύση, να επιμείνουνε στον όρο Ρωμαίος, για λόγους προφανής (επειδή και οι Δυτικοί, την ονομασία Γραικός την χρησιμποιούσανε σκοπίμως για να αμφισβητήσουνε την ιστορική συνέχεια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στο ανατολικό κράτος) αλλά και στην εσωτερική πολιτική ζωή για λόγους επίσης προφανής (είναι εξάλλου δύσκολο να πείσει κανείς βουλγάρους και Σέρβους να αυτοπακολούνται Έλληνες).
Σήμερα δεν μπορώ να διακρίνω απολύτως καμία σκοπιμότητα στην χρήση του ονόματος (εξαιρεούνται οι περιπτώσεις συναισθηματικών δεσμών) εκτός από την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του Οικουμενικού Πατριαρχείου!

Reply
ΑΓΑΠΗ 11 March 2013 at 22:35

καλα μιλαμε ολοι οι αναρμοδιοι εμπαθεις $υριζακηδες
μαζευτηκαν εδω μεσα να βρισουν με εκδηλη εμπαθεια τον Κ.Χολεβα.
ΣΑς ΤΣΟΥΖΕΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΕΤΕ
ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ ΣΤΟΥς ΝΟΣΟΥΝΤΑς ΜΕ ΤΗΝ ®€ΠΟΥ$$$ΙΑ ΝΟ$Ο ΤΩΝ ΓΚΡΙΖΩΝ ΛΥΚΩΝ

Reply
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ - ΠΑΤΡΑ 7 December 2013 at 00:52

imago και π.τσιρος και θραξ αναρμοδιος

παιδια το χετε πιασει λαθος το θεμα.εχετε αδικο.σε τοσες συζητησεις που χω κανει και σε τοσα σχολια που χω διαβασει ακουω τις ιδιες καραμελες.

γιατι ρε παιδια αφηνεται να σας παρασυρει η δυτικη προπαγανδα;

προφανως ειστε και εξυπνοι και διαβασμενοι.πως λοιπον καταληγεται σε τοσο λαθος συμπερασματα;

καθομαστε και διαφωνουμε μεταξυ μας αντι ενωμενοι να πατησουμε στης στερεες βασεις του παρελθοντος μας και χερι χερι να πρτοχωρησουμε.

δεν ειναι δυνατον ολοι μα ολοι που αντιπαθουν την ρωμανια,την ρωμαιοσυνη,την ρωμαιικη αυτοκρατορια τον ελληνων, να εχουν ολοι τα ιδια επιχειρηματα.

δεν σας προβληματησε καθολου αυτο;

μηπως κατευθυνομενα σας οδηγησαν στα ιδια συμπερασματα;

μηπως σας εκαναν να μισητε τους προγονους σας διοτι ετσι εξυπηρετουνταν τα δυτικα γεωπολιτικα,γεωοικονομικα και γεωστρατηγικα συμφεροντα;

ξερεται πολλους λαους που μισουνε τους προγονους τους;

ο χολεβας κατα βαση εχει δικιο.

και ενα προς ενα να απαντησω στα επιχειριματα σας,θα βρειτε κατι αλλο να ανταπαντησετε.

αρα τσαμπα θα προσπαθησω να σας πεισω οτι σφαλεται.

και ξερεται κατι ; δεν πιστευω οτι εχεται κακη προθεση.

απλα σας πηρε η μπαλα και εσας.

το κριμα ειναι οτι δεν ειδατε την παγιδα και αφησατε να σας τραβηξουν στα συμφεροντα τους.

και ακομα χειροτερο ειναι το υφος που απανταται.δυο φορες διοτι σφαλεται.

ευχομαι καποια στιγμη να δουμε ολοι την πνευματικη υποταγη που μας εχει οδηγηση η δυτικη ιστοριογραφια και να αρχισουμε επιτελους να πιστευουμε στα ματια μας και τα αυτια μας.

αντε πατριωτακια,καλη καρδια.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ – ΠΑΤΡΑ.

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.