Thursday 17 August 2023
Αντίβαρο
Χρήστος Γιανναράς

Απολογισμός «εκδημοκρατισμού»

Μετά τη δικτατορία των ετών 1967-1974, ο τομέας του κρατικού και κοινωνικού βίου που γνώρισε τον πληρέστερο «εκδημοκρατισμό» ήταν σίγουρα η παιδεία:


Καταργήθηκε η ομοιόμορφη ενδυμασία των μαθητών και κάθε περιορισμός στο είδος της κόμμωσης, στη χρήση καλλυντικών, στο αξιοπερίεργο της εμφάνισης.


Αναπτύχθηκε ελεύθερα ο συνδικαλισμός των μαθητών, το λεγόμενο «μαθητικό κίνημα», με εντυπωσιακές επιδόσεις σε απεργίες, καταλήψεις, αποκλεισμούς οδών, απευθείας διάλογο των μαθητών με τους υπουργούς Παιδείας.


Απαγορεύτηκε να διορθώνονται τα λάθη στα γραπτά των μαθητών και μάλιστα με κόκκινο μελάνι («κάτω τα αιματοβαμμένα γραπτά»!) ώστε να μην πληγώνονται συναισθηματικά τα παιδιά.


Διευκολύνθηκε με ποικίλους τρόπους η προαγωγή των μαθητών από τάξη σε τάξη, αποσυνδέθηκε από τις επιδόσεις στα μαθήματα ή τις απουσίες, ώστε να μην απειλούνται τα παιδιά από πλέγματα μειονεξίας και ενοχών.


Για τους ίδιους λόγους καταργήθηκαν και τα σχολεία αριστούχων, υποβιβάστηκε ο ρόλος της βαθμολογίας, η αξιολόγηση των επιδόσεων.


Καταργήθηκε το πολυτονικό σύστημα γραφής, για να διευκολύνονται τα παιδιά στην ορθογραφία.


Απαλείφθηκε από τα σχολικά βιβλία κάθε ενδεχόμενο να παγιδευτεί ο ψυχισμός των παιδιών και το φρόνημά τους στον εθνικισμό, στη θρησκευτικότητα, στην προγονολατρία, στον ιδεαλιστικό εξωραϊσμό της Ιστορίας, σε παραδόσεις πολιτιστικής μονοτροπίας.


Ο εκδημοκρατισμός επεκτάθηκε αποφασιστικά και στον χώρο των εκπαιδευτικών: Καταργήθηκε ο θεσμός του Επιθεωρητή, αντικαταστάθηκε με «Σχολικούς Συμβούλους», που τη βοήθειά τους στο σχολικό έργο μόνο προαιρετικά ζητούν οι εκπαιδευτικοί. Δάσκαλοι και καθηγητές απαλλάχθηκαν από το ενδεχόμενο να κρίνονται και να αξιολογούνται για την απόδοση και την προσφορά τους, την κατάρτιση και την εργατικότητά τους, την ποιότητα και το ήθος τους.


Γι’ αυτό απαλείφθηκε και κάθε ιεραρχική διαβάθμιση των εκπαιδευτικών: ο διευθυντής του δημοτικού, ο γυμνασιάρχης, ο λυκειάρχης εξέπεσαν σε τίτλους προσωρινής διοικητικής ευθύνης που την αναλαμβάνει όποιος θέλει, αφού υποβάλει σχετική αίτηση στο υπουργείο. Σε ποια τάξη και ποιο μάθημα θα διδάξει κάθε εκπαιδευτικός αποφασίζεται συλλογικά, κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ικανότητα κανενός για οτιδήποτε. Με την ίδια λογική μοιράζονται οι εκπαιδευτικοί μεταξύ τους και τα «ιδιαίτερα» μαθήματα.


Υστερα από είκοσι οχτώ (28) χρόνια συνεπέστατης εφαρμογής του «εκδημοκρατισμού» της παιδείας, μήπως θα έπρεπε να τολμηθεί μια (ακομμάτιστη, αμερόληπτη, απροσωπόληπτη, απροκατάληπτη, αδέκαστη) αξιολογική κρίση της επιτυχίας του «οράματος»; Με καταμέτρηση αντικειμενικών μεγεθών: Ικανότητα ανάγνωσης και γραφής των αποφοίτων κάθε σχολικής βαθμίδας, αριθμός λέξεων που συγκροτούν τη γλωσσική τους εκφραστική, κριτική ικανότητα, συνθετική ικανότητα, ικανότητα αφομοιωτικής απομνημόνευσης, δημιουργικής φαντασίας, λογικής συνέπειας, επιδόσεις στον βανδαλισμό σχολικών κτιρίων.


Η αξιολογική αποτίμηση θα μπορούσε να προκύψει από μια σοβαρή δημοσκοπική έρευνα. Θα αναλάμβανε το κόστος και την οργάνωση μια έγκυρη εφημερίδα;


http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_116_27/08/2010_412768

.

5 comments

Ανώνυμος 28 August 2010 at 13:22

Το μπόι ενός πιτσιρικά…
Αυγούστου 27, 2010
Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Δεν ξέρω αν είναι κατάρα ή ευλογία να ΄χεις ακουστά -πρόσωπο με πρόσωπο- ιστορίες ιδωμένες από τα μάτια ανθρώπων σαν τον Μανώλη

Γλέζο. Μα τούτες οι μέρες του Αυγούστου –επέτειος της άλλης σφαγής της Κοκκινιάς- φέρανε τέτοιες θύμισες. Ήτανε λέει στο σκοπευτήριο

της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του ’44, που οι «προοδευμένοι» και «πλεονασματικοί» -σήμερα- στον προϋπολογισμό τους κατακτητές,

εκτελέσανε 200 πατριώτες. Γνωστή η Ιστορία σχεδόν σε όλους. Άγνωστη η ΙΣΤΟΡΙΑ, έτσι, με κεφαλαία γράμματα, ενός πιτσιρικά 12 χρονώ

που συνελήφθη με τους υπόλοιπους άνδρες.
Στήθηκαν όλοι στον μεγάλο μαντρότοιχο με αντίκρυ τους τα θηριώδη πολυβόλα. Κι έτσι καθώς ήτανε οργανωμένοι οι κατακτητές –όπως

και σήμερα- και δεν ήθελαν τίποτα να αφήνουν στην τύχη, πάκτωσαν τα πυροβόλα σε ψηλές τσιμεντένιες εξέδρες, έτσι που το ύψος βολής

να φτάνει ένα αντρίκιο μπόι. Δεν είχε γίνει πρόβλεψη για παιδιά. Στις προοδευμένες δυτικές κοινωνίες τα παιδιά δεν προβλέπεται να

στήνονται απέναντι στα αποσπάσματα. Μα τι κρίμα, σε τούτο τον έρμο τόπο, ένα παιδί, ένα δωδεκάχρονο παλληκαράκι που δεν θυμούμαι

πια το όνομα του, στάθηκε απέναντι στα πολυβόλα .Εύστροφος ο «μικρός» καθώς έκοβε το μάτι του, πήρε χαμπάρι πως το μπόι του ήταν

κάτω από τη γραμμή του θερισμού. Κι ανασηκώθηκε στα ακροδάχτυλα…να μην τη βγάλει καθαρή…να μην κουτσοβολευτεί αυτός δίπλα

στους πεθαμένους…ένα δωδεκάχρονο παιδί ανασηκώθηκε στ’ ακροδάχτυλα…και γίνηκαν με μιας αυτοί οι 2-3 πόντοι, χιλιόμετρα ήθους.

Όταν αρχίνισαν τα όργανα του θανάτου, όχι μόνο κανείς δεν έσκυψε να φυλαχτεί, μα κι ένα παιδί, ένα παιδί, ανασηκώθηκε για να μην

ξεφύγει…
Πώς γίνηκε και οι πιτσιρικάδες που μεγάλωσαν από τότε, όσοι γλυτώσανε, όσοι γεννήσανε παιδιά, πως γίνηκε να φτιάξουνε ένα λαό που

σκύβει συνέχεια για να φυλαχτεί…
Πώς γίνηκε σε 60 χρόνια δρόμου, να κοντύναμε όλοι τόσο πολύ και μας νοιάζει μοναχά να περάσει το κεφάλι μας κάτω απ’ τα μέτρα, να μην

μας αγγίξουνε εμάς και τσιμέντο οι άλλοι γύρω μας…
Πώς γίνηκε σε δυο γενιές να θάφτηκε τόσο ήθος, κάτω από εισαγόμενα μπιχλιμπίδια και πλαστικά πλήκτρα…
Τώρα, απέναντι στα ίδια πακτωμένα πυροβόλα, στέκεται βουβός ένας ολόκληρος λαός με την ψυχή του κουρελιασμένη, όλοι «μοραίοι και

άβουλοι αντάμα» , θεατές της ζωής μας με μόνη έννοια μην μας πέσει η σακούλα με το ποπ κόρν από τα σφιγμένα ποδάρια μας…
Τώρα που πακτώνουν στα τσιμέντα την ίδια τη ζωή και το μέλλον του τόπου μας…
Κι αν είναι αλήθεια αυτό που μας διδάξαν οι γιαγιάδες μας, πως ζωντανοί και πεθαμένοι σ’ αυτό τον τόπο είναι της ίδιας κοινότητας

«μετέχοντες», αλίμονο μας σαν γυρίσει ο κύρης μας…και θα γυρίσει είμαι βέβαιος αργά ή γρήγορα…θα απλώσει ένα μακρύ κόκκινο κορδόνι

στο μπόι ενός δωδεκάχρονου πεθαμένου…να δει…να ελέγξει…πόσων το μπόι μίκρυνε και περνά από κάτω…κι αν έμεινε κανείς που να

μην χωρά… θα τον γλυκοφιλήσει σταυρωτά στα μάγουλα και θα κάμει το σταυρό του…ότι το γένος των Ελλήνων δεν εχάθηκε!
26.08.10-http://koinotikon.wordpress.com/

Reply
imago 29 August 2010 at 10:42

Οι αλλαγές τις οποίες μέμφεται ο Γιανναράς δεν προκάλεσαν τον σημερινό γλωσσικό (τουλάχιστο) απογαλακτισμό. Ήταν η κορύφωση μιας διαδικασίας ερήμωσης της υπαίθρου προς όφελος των αστικών κέντρων. Είχε ιστορικές-κοινωνικές καταβολές, δεν οφείλεται δηλαδή σε κάποιες σκοτεινά ειλημένες αποφάσεις ξένων κέντρων.
Η μαζική μετακίνηση του πληθυσμού είχε δύο ταυτόχρονες αρνητικές συνέπειες. Την αποκοπή των μετακινηθέντων εξ επαρχίας από τις πολιτιστικές των ρίζες αλλά και την καταστροφή της παλιάς καλής γειτονιάς, στην οποία ο μέχρι τότε αυτόχθων πληθυσμός των πόλεων, είχε βρεί ως ταυτότητα και προσωπικότητα ένα καταφύγιο.
Σε αυτό το περιβάλλον το οποίο δημιουργήθηκε, κυριάρχησαν με την πάροδο του χρόνου, αλλά και με την διεύρυνση του κοινωνικού (υπο)συνόλου, το οποίο είχε πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η ιδέα της ατομικής ιδιοκτησίας (φιλελευθερισμός) από την μία και των ατομικών δικαιωμάτων (αριστερά) από την άλλη. Η πρώτη εγκλώβισε τα ιδανικά τα οποία είχε η δεξιά, στον πολιτικοκοινωνικό καιροσκοπισμό του προσωπικού (δηλ. ατομικού βολέματος) βολέματος, η δεύτερη τους αγώνες των αβόλευτων για κοινωνική δικαιοσύνη, σε κοινωνικοπολιτικώς τυχοδιωκτικά εγχειρήματα πλήρους εξίσωσης, δηλαδή απάλειψης, προσωπικοτήτων (ίσοι δεν γίνονται όλοι με την αξία των, η οποία εξάλλου δεν θα ήτανε αξία εάν δεν διέφερε από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά με ατομικά δικαιώματα, δηλαδή προπολιτικά προδικασμένη κατάληξη της ατομικής προσπάθειας).
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, αυτές οι δύο ιδέες, είχανε έναν θανάσιμο εχθρό, την λαϊκή παράδοση, αλλά το τραγικότερο είναι, ότι και η λαϊκή παράδοση είχε έναν θανάσιμο εχθρό, αυτές τις δύο ιδεολογίες.
Η πλήρης εξατομίκευσης του ανθρώπινου βίου, απομάκρυνε τους πολίτες από την πολιτική, τους ανθρώπους από το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, τα άτομα από την πατρίδα και τον πολιτισμό.
Όσα πιο πολλά (ατομικά) δικαιώματα έχουνε οι πολίτες σήμερα, τόσο λιγότερο ασχολούνται με την πολιτική. Όσα πιο πολλά πτυχία και απολυτήρια έχουνε, τόσο λιγότερο τους απασχολεί η μόρφωση.
Και το κυριότερο, σήμερα οι δύο ιδεολογίες, οι οποίες κυριάρχησαν τις τελευταίες δεκαετίες και διεξήγαγαν θανάσιμες αναμετρήσεις στις πλάτες των λαών, σήμερα σε αγαστή συνεργασία προχωρούνε στον επίλογο του θεάρεστου έργου των. Θα φέρουνε τον κόσμο σε σημείο να έχει όλα τα δικαιώματα του εκφράζεσθαι, αλλά να μην τα χρησιμοποιεί. Γιατί δεν έχει κανέναν νόημα να μιλάς χωρίς να λες τίποτα!

Reply
Οδυσσέας 29 August 2010 at 13:53

Η παιδεία στην Ελλάδα παράγει χουλιγκανισμό, οπαδικό, κομματικό κλπ. και με τους χούλιγκαν δεν μπορεί να γίνει συζήτηση. Όλα αυτά που λέει ο κ.Γιανναράς είναι πολύ σωστά και ωραία αλλά προϋποθέτουν μια στοιχειωδώς ομαλή χώρα, όχι αφρικανική ζούγκλα, αυτή είναι ουσιαστικά η κληρονομιά του “εκδημοκρατισμού” της μεταπολίτευσης. Τα περισσότερα ελληνικά πανεπιστήμια είναι άντρα (φυσικής)βρωμιάς, διαφθοράς, τραμπούκων και τρομοκρατών(βλ.indymedia) οι οποίοι μάλιστα τυγχάνουν και της προστασίας του “ασύλου” που στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας ερμηνεύεται ως άσυλο για εγκληματίες. Ο ίδιος ο πρύτανης του Καποδιστριακού (όπως και του Αριστοτελίου παλαιότερα) λυντσάρεται μέσα στο γραφείο του από ακροαριστερούς τραμπούκους και δεν κουνιέται φύλλο. Επόμενο είναι ότι και το καθηγητικό προσωπικό και η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα είναι από μέτρια έως κάτω του μετρίου.
Η κατάσταση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι παρόμοια, αφού οι καθηγητές είναι απόφοιτοι των παραπανω σχολών και οι μαθητές εκκολαπτόμενοι φοιτητές-χούλιγκαν.

Reply
Γεώργιος Ἰακ. Γεωργάνας 30 August 2010 at 16:23

Ἐκπαίδευση σημαίνει ὐποχρεωτικῶς παιδεμό, τυραννία, φασισμό. Πῶς νὰ τὸ κάνουμε ; Ἡ ἐκπαίδευση σὲ μαθαίνει νὰ ξεχωρίζεις τὶς προτάσεις σὲ άληθεῖς καὶ ψευδεῖς. Δὲν σὲ μαθαίνει νὰ διαβάζεις δημοσκοπήσεις καὶ νὰ άποφασίζεις μὲ βάση αὐτές.
Πρακτικῶς, ὅμως, τὶ κάνουμε ; Δὲν καταγγέλει ὁ σεβαστὸς καθηγητὴς σὲ πλῆθος γραπτά του τὴν πάλαι ποτὲ παντοδυναμία καὶ τὶς συνακολούθους της αὐθαιρεσία καὶ άλαζονεία τῆς πανεπιστημιακῆς καθηγητικῆς ἕδρας ; Μὶα πρακτικὴ λύση θὰ ἦταν νὰ ὑποχρεωθοῦν τὰ πανεπιστήμια νὰ λειτουργοῦν μὲ κανονισμὸ λειτουργίας ὁ ὁποῖος θὰ εἶναι άκριβὲς άντίγραφο τοῦ κανονισμοῦ λειτουργίας τοῦ Πανεπιστημίου Κύπρου.

Reply
nectos 31 August 2010 at 14:48

Οι βασικές προυποθέσεις για να αναπτυχθεί η σχολική παιδεία είναι η πειθαρχία και η όρεξη για
μάθηση.Μόνο τότε ο μαθητής από αδιάφορο όν γίνεται υπεύθυνο άτομο και χτίζει τα θεμέλια για
να γίνει υπεύθυνος επαγγελματίας και οικογενειάρχης.
Στην Ελλάδα όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει από τη στιγμή που η μαθησιακή διδασκαλία έχει ταυτιστεί με την απόκτηση παπαγαλιστί βαθμό για την απόκτηση του πτυχίου που θα οδηγήσει
στις πανελλήνιες.Το πρόβλημα έχει να κάνει όχι μόνο με τον σχολικό συνδικαλισμό,μα και με
την πικρή διαπίστωση ότι πολλοί δάσκαλοι δεν έχουν την ψυχική γνώση και την διάθεση να
μεταδώσει την αγάπη για μόρφωση στα παιδιά.
Νεκτάριος Κατσιλιώτης
Ιστορικός-Εκδότης

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.