Ταγαράκης Χρήστος
– Σχόλιο πρώτο.
– Σχόλιο δεύτερο.
– Επίλογος.
– Σχετικές πηγές (Ασκητική της αγάπης).
Το κείμενο που ακολουθεί, αποτελείται από δύο επώνυμα σχόλια.
Σχόλιο πρώτο.
Δημοσιεύθηκε (στις 18.06.2010), ως συμμετοχή στη συζήτηση, η οποία ακολούθησε την αναδημοσίευση, στο ιστολόγιο Αντιαιρετικό Εγκόλπιο, ενός μέρους της ακόλουθης κριτικής:
Γερόντισσα Γαβριηλία. Κρίσεις και σχόλια στο περιεχόμενο του βιβλίου “Ασκητική της αγάπης”, Γαβριηλίας μοναχής, Αθήναι 2003. Ιεροδιάκονος (και νυν πρεσβύτερος) π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος,
(πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/).
Μετά την αναδημοσίευση, ακολούθησε μια κάπως συγκεχυμένη και όχι ιδιαιτέρως διαφωτιστική για το μέσο αναγνώστη συζήτηση (βλέπε τα σχόλια που παρατίθονται μετά το αναδημοσιευθέν κείμενο). Λόγω της άγνοιας, που υπάρχει σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα, των έντονων συζητήσεων, που προκάλεσε η κριτική του π. Βασιλείου, αλλά και του μεγάλου ενδιαφέροντος, που υπάρχει για το όλο ζήτημα, κρίθηκε σκόπιμη η δημοσίευση του σχολίου, με τη μορφή ενός ανεξάρτητου άρθρου.
Παρατίθεται στην παρούσα μορφή και αναρτάται για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα Ζωηφόρος (http://www.zoiforos.gr/). Το κείμενο που ακολουθεί, αρχικά απευθυνόταν προς τους σεβαστούς Πατέρες και τους αδελφούς, οι οποίοι συμμετείχαν στη συζήτηση του Αντιαιρετικού Εγκόλπιου. Για το λόγο αυτό έχει τη μορφή επιστολής.
“Σεβαστοί Πατέρες, αγαπητοί αδελφοί,
επειδή έχω ασχοληθεί αρκετά με το θέμα:
ι) της Ασκητικής της αγάπης,
ιι) την Ορθόδοξη Απολογητική,
ιιι) τους βίους και τα γραπτά των ασκητών των πρώτων χριστιανικών αιώνων, αλλά και των σύγχρονων Γερόντων (Γέροντες Ιωσήφ ο Ησυχαστής ή Σπηλαιώτης, Παΐσιος Αγιορείτης, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Εφραίμ Κατουνακιώτης, Ιωσήφ Βατοπαιδινός, κ.α.), και επειδή βλέπω ότι υπάρχει αρκετή σύγχυση σχετικά με το συγκεκριμένο βιβλίο, πιστεύω ότι χρειάζεται να προσέξουμε τα εξής:
1) Χρειάζεται να διαχωρίζουμε την κριτική, που γίνεται σε συγκεκριμένα σημεία του βιβλίου Ασκητική της αγάπης, από το πρόσωπο της Γερόντισσας Γαβριηλίας.
Ωφείλουμε κάθε σεβασμό προς τη Γερόντισσα, όπως και προς κάθε άνθρωπο. Αν όμως στο βιβλίο, περιέχονται απόψεις, οι οποίες δεν είναι σύμφωνες με την Ορθόδοξη Πίστη και την Ιερή Παράδοση, ωφείλουμε (επαναλαμβάνω: με όλο το σεβασμό προς τη Γερόντισσα) να τις επισημάνουμε. Ακόμη και Άγιοι Πατέρες έκαναν θεολογικά λάθη. Παρ’ όλα αυτά, αναγνωρίστηκαν ως Άγιοι από τη Μητέρα Εκκλησία. Χρειάζεται να γίνεται πάντοτε αυτή η διάκριση, ανάμεσα στο πρόσωπο και σε ορισμένες, ενδεχομένως λανθασμένες απόψεις του.
2) Ο π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος, έκανε αυτό το διαχωρισμό (ανάμεσα στη Γερόντισσα και το βιβλίο). Επιπλέον, επεσήμανε στην κριτική του αρκετά από τα σημεία του βιβλίου, τα οποία δεν είναι σύμφωνα με την Ορθοδοξία. Όσοι αναφέρονται σε αυτό το θέμα, μόλις ακούσουν για τα εσφαλμένα σημεία του βιβλίου, αντί να απαντήσουν στα συγκεκριμένα σημεία, υποστηρίζουν ότι η Γερόντισσα ήταν αγία. Στην προηγούμενη παράγραφο αναφέρθηκε ο διαχωρισμός, ο οποίος χρειάζεται να γίνεται.
3) Ακόμη και αν αποδεχθούμε, ότι η Γερόντισσα ήταν αγία, μπορεί κάποιος να αποδείξει, ότι όσα σημεία αναφέρει ο π. Βασίλειος στην κριτική του, ως μη ορθόδοξα, είναι σύμφωνα με την Ορθοδοξία; Η ερώτηση αυτή τίθεται, προκειμένου να γίνει ένας ήρεμος, αντικειμενικός, καλοπροαίρετος και με εν Χριστώ αγάπη διάλογος.
4) Ένα ακόμη κεντρικό θέμα, στο όλο ζήτημα, είναι και το εξής: έχει αποδώσει η συγγραφέας του βιβλίου (πρόκειται για την πρώην μοναχή Γαβριηλία, η οποία αποσχηματίσθηκε) με πιστότητα τα λόγια και τη ζωή της Γερόντισσας;
Μήπως η συγγραφέας έχει παρεμβάλει στο βιβλίο και δικές της απόψεις, τις οποίες δεν αποδεχόταν η Γερόντισσα;
Μήπως η Γερόντισσα, κατά τη διάρκεια της πνευματικής της πορείας, αναθεώρησε κάποιες από τις απόψεις της, αντιλαμβανόμενη ότι δεν είναι ορθόδοξες;
5) Απ’ ότι φαίνεται, υπάρχουν αρκετά ερωτήματα.
6) Λόγω της μακρόχρονης ενασχόλησής μου με το όλο ζήτημα (δείτε και τα σημεία ι, ιι, ιιι):
– τονίζω ότι η Ασκητική της αγάπης έχει τεράστιες διαφορές – αποκλίσεις, ως προς το Ορθόδοξο πνεύμα, από τους βίους των παλαιών αλλά και των σύγχρονων Γερόντων και ασκητών,
– αποδέχομαι την κριτική, που ασκεί ο π. Βασίλειος, συγχαίρω το Αντιαιρετικό Εγκόλπιο για την αναδημοσίευσή της (πηγή:
http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/), παροτρύνω και άλλους αδελφούς να την αναδημοσιεύσουν, σε όσο το δυνατόν περισσότερες ιστοσελίδες, και δηλώνω ότι δεν θα συνιστούσα σε κανέναν την ανάγνωση του βιβλίου Ασκητική της αγάπης,
– εύχομαι, ότι όσοι γνώρισαν τη Γερόντισσα Γαβριηλία, σε μια κοινή προσπάθεια, να βοηθήσουν στη συλλογή στοιχείων, για τη συγγραφή ενός Ορθόδοξου βίου της. Στην προσπάθεια αυτή, είμαι πρόθυμος να παρέχω κάθε δυνατή συνεργασία και υποστήριξη,
– οι υποστηρικτές της Γερόντισσας (αν θα μπορούσε κάποιος να τους αποκαλέσει με αυτό τον τρόπο) θα βοηθήσουν πολλούς αδελφούς, αν αποδεχθούν τις επισημάνσεις των αποκλίσεων από την Ορθοδοξία, τις οποίες έχει παρουσιάσει ο π. Βασίλειος, ή αν τις απορρίψουν, βασιζόμενοι όμως σε Ορθόδοξα, κατανοητά στον καθένα επειχηρήματα και όχι σε γενικολογίες του τύπου “η Γερόντισσα ήταν Αγία, άρα η Ασκητική της αγάπης είναι ένα καλό Ορθόδοξο βιβλίο”.
Προτείνεται σε όσους θέλουν να βρουν καθαρή Ορθόδοξη πνευματική τροφή, να μελετήσουν τα έργα των προαναφερθέντων, δηλαδή:
τους βίους και τα γραπτά των ασκητών των πρώτων χριστιανικών αιώνων, αλλά και των σύγχρονων Γερόντων (Γέροντες Ιωσήφ ο Ησυχαστής ή Σπηλαιώτης, Παΐσιος Αγιορείτης, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Εφραίμ Κατουνακιώτης, Ιωσήφ Βατοπαιδινός, κ.α.).
Σε λίγο καιρό, θα ακολουθήσει μια αναλυτικότερη παρουσίαση (δημοσίευση), όσον αναφέρθηκαν εν συντομία στο παρόν σχόλιο.”
Σχόλιο δεύτερο.
Δημοσιεύθηκε (στις 29.06.2010), ως συμμετοχή στην προαναφερθείσα συζήτηση.
(πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/).
“Αδελφέ Γιώργο,
σε ευχαριστώ πολύ. Μια πρόταση για μελέτη του θέματος:
1) Νομίζω, ότι πρώτα απ’ όλα χρειάζεται να διαβάσουμε πάλι, με “προσοχή και προσευχή” (κουβέντα του Σεβ. Μητροπ. Ναυπάκτου Ιερόθεου) την Ασκητική της αγάπης.
2) Να επισημάνουμε τα σημεία του κειμένου, τα οποία νιώθουμε ότι δεν μας αναπαύουν.
3) Θα είναι πολύ χρήσιμο, εάν δημιουργηθεί και ένα αλφαβητικό ευρετήριο, με τις διάφορες παράξενες λέξεις ή εκφράσεις, π.χ. “ροή αγάπης”, σημειώνοντας δίπλα και την αντίστοιχη σελίδα.
4) Η κριτική του π. Βασιλείου Σπηλιόπουλου, ακόμη και εάν κάποιος την απορρίπτει, περιέχει αρκετά επίμαχα σημεία του βιβλίου. Όποιος θέλει, μπορεί να ανατρέξει στο βιβλίο, να διαβάσει αυτά τα σημεία, να αφήσει την κριτική του π. Βασιλείου στην άκρη (να την αγνοήσει πλήρως, προσπαθώντας να λειτουργήσει κατά το δυνατόν απροκατάλυπτα) και να γράψει ο ίδιος ένα σχόλιο, για ένα ή περισσότερα από αυτά τα σημεία του βιβλίου.
Έχω ήδη επισημάνει αρκετά παράξενα σημεία του κειμένου, τα οποία θα δημοσιεύσω.”
Επίλογος.
Κλείνοντας τα δύο σχόλια, χρειάζεται να αναφερθεί, ότι σε μια εποχή, κατά την οποία ορισμένοι κύκλοι (νέα τάξη πραγμάτων, νέα εποχή, παγκοσμιοποίηση) επιβάλουν και υποβάλουν με κάθε μέσο, τον οικουμενισμό, τον συνκρητισμό (δηλαδή την ανάμιξη διαφορετικών έως και αντίθετων μεταξύ τους θρησκευτικών αντιλήψεων) και τη δημιουργία της πανθρησκείας (δηλαδή την ένωση όλων των θρησκειών – αυτό, το οποίο ο αείμνηστος Πατέρας Σεραφείμ Ρόουζ προφητικά αποκάλεσε “θρησκεία του μέλλοντος” βλέπε και το βιβλίο του: Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος), χρειάζεται να είμαστε άγρυπνοι.
Σκοπός της κριτικής μελέτης της Ασκητικής της αγάπης, αλλά και κάθε παρεμφερούς κειμένου, δεν είναι να εφαρμοσθεί μια αφ’ υψηλού καταδικαστική κριτική προς τη Γερόντισσα Γαβριηλία, προς τη συγγραφέα του βιβλίου (δηλαδή την πρώην μοναχή Γαβριηλία) ή προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο. Αυτή η αντιμετώπιση του θέματος είναι ξένη προς την Ορθοδοξία και την ορθοπραξία. Στόχος της κριτικής αντιμετωπίσεως του ζητήματος, είναι να γίνει ένας καθαρός διαχωρισμός ανάμεσα στο Ορθόδοξο και στο ανορθόδοξο, ανάμεσα στα γνήσια πνευματικά φαινόμενα και στα νόθα ή ανάμεσα:
α) στη θεϊκή γνώση – αποκάλυψη του Θεού, όπως αυτή γίνεται αποδεκτή και εφαρμόζεται – βιώνεται από τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού μέχρι τις ημέρες μας, και
β) στα δημιουργήματα της ανθρώπινης φαντασίας, στις ανθρώπινες ιδεολογίες – ιδεοληψίες ή/και στις διάφορες δεισιδαιμονίες.
Το πρόβλημα που παρουσιάστηκε με την Ασκητική της αγάπης (διχογνωμίες, διαφορετικές έως και αντίθετες εκτιμήσεις, ανικανότητα διακρίσεως των προαναφερθέντων διαφορών) ή με άλλα παρεμφερή βιβλία, καθιστά ιδιαιτέρως επίκαιρα τα ακόλουθα βιβλία – βοηθήματα:
– Αποκρυφισμός, γκουρουισμός, Νέα Εποχή. π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, Αθήνα 1997, έκδ. Δ’, (πηγή: http://www.ppu.gr/greek/book_gr1.htm).
– Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος. π. Σεραφείμ Pόουζ, εκδ. Εγρήγορση, Αθήνα 2000 (πηγή – κριτική:
http://www.orthros.org/Greek/Bibliokrisia/SerafRoseOrthThrMel.htm).
– Εγκυκλοπαιδικό λεξικό θρησκειών και αιρέσεων, παραχριστιανικών – παραθρησκευτικών ομάδων και σύγχρονων ιδεολογικών ρευμάτων. Αρχιμ. (νυν επίσκοπος) Χριστόφορος Τσιάκκας, εκδ. Ι.Μ. Τροοδιτίσσης, Κύπρος 2002, (πηγή:
1) http://www.ppu.org.cy/vivlia.html,
2) http://www.ppu.gr/greek/book_gr3.htm#book_49).
– Στη δύση της ελευθερίας. Ιερομόναχος Χριστόδουλος Αγιορείτης, εκδ. Ι. Γυν. Ησυχαστηρίου Παναγία η Φοβερά Προστασία, Μεγάλη Παναγία Χαλκιδικής, 2001.
– Γεροντικό. Περί ονείρων και οραμάτων. Εκδ. Ι. Κοινοβίου Οσίου Νικοδήμου, Γουμένισσα, 1998.
Σχετικές πηγές (Ασκητική της αγάπης).
– Πως παρουσιάζει τη γ.Γαβριηλία το βιβλίο “ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ”
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/17/askhtikh_enstaseis/
– Προσοχή! To «ορθόδοξον» βιβλίο Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ προειδοποιεί! Μη φοράτε μαύρα ρούχα κατάσαρκα!
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/24/mavra_rouxa/
– Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ του …Ρέικι!
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/26/reiki-askhtikh/
– Η «ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ» ΚΑΙ Η ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙΑ
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/20/glvssolalia_askhtikh/
5 comments
Διάβασα το βιβλίο αυτό πριν από μια δεκαετία με την ευλογία και υπόδειξη του πνευματικού μου.Ενθουσιάστηκα , η αγάπη της γερόντισσας άγγιξε την ψυχή μου.Πληροφορήθηκα πριν από 5 χρόνια για την αμφισβήτηση που υπήρχε όχι για την αγιότητα της γερόντισσας αλλά μήπως η μικρή Γαβριηλία αστόχησε και χρησιμοποίησε νεοεποχίτικα με αποτέλεσμα να βάλλεται η γερόντισσα.Ο πνευματικός μου τότε αποστασιοποιήθηκε και μου πρότεινε να ασχοληθώ με πατερικά βιβλία.Προσωπικά πιστεύω πως σε πολλά από τα “επίμαχα σημεία” του βιβλίου υπάρχει σύμπτωση απόψεων με μεγάλους σύγχρονους γέροντες (γέροντα Παϊσιο,γέροντα Πορφύριο,΄Αγιο Σιλουανό).΄Αλλα πάλι με προβληματίζουν όπως τα λευκά υφάσματα πάνω από το ράσο και πως όταν αισθάνεται κανείς κουρασμένος να ακουμπά σε δέντρα για να παίρνει δυνάμεις.Σίγουρα πιστεύω πως η σχέση του ανθρώπου με το Θεό βιώνεται με προσωπικό και ανεπανάληπτο τρόπο.Το βίωμα της γερόντισσας είναι μοναδικό και ιδαίτερο αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι αυθεντικό.
Αναφορικά με το σχόλιο του ” Ανώνυμος (not verified) on Sun, 18/07/2010 – 00:02.” ότι:
“Προσωπικά πιστεύω πως σε πολλά από τα “επίμαχα σημεία” του βιβλίου υπάρχει σύμπτωση απόψεων με μεγάλους σύγχρονους γέροντες (γέροντα Παϊσιο,γέροντα Πορφύριο,΄Αγιο Σιλουανό).”
Σε διάφορες συζητήσεις, που γίνονται στο διαδίκτυο, ορισμένοι εν Χριστώ αδελφοί, αναφέρονται σε ομοιότητες ορισμένων “επίμαχων σημείων” της Ασκητικής της αγάπης, με ομοιότητες από βίους αγίων και γερόντων. Σε αρκετές από αυτές τις περιπτώσεις, οι ομοιότητες αυτές είναι εξωτερικές. Στην πραγματικότητα προκειται για πολύ διαφορετικές, ή/και αντίθετες καταστάσεις. Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα, (εσφαλμένης) σύγκρισης ανόμοιων – και στην ουσία αντίθετων καταστάσεων είναι το ακόλουθο (πρόκειται για απόσπασμα σχολίου, το οποίο έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο):
“Tagarakis Christos, 05.07.2010 (17:07:08).
Το παρόν σχόλιο, είναι μια σύντομη απάντηση, σε κάποια από τα ζητήματα, που θίγονται κατά τη συζήτηση του κειμένου:
Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ της …ζωοφιλίας!
http://egolpio.wordpress.com/2010/07/02/askhtikh-zoofilias/
1) Ένας αγαπητός εν Χριστώ αδελφός, θεωρεί ότι η άποψη, που προβάλεται στην Ασκητική της αγάπης:
“Να αγαπάμε τα ζώα αλλά να μην τα χαϊδεύουμε, ιδιαίτερα γατιά, σκυλιά. Μας «κατεβάζουν» “
Από το «Ορθόδοξον» βιβλίο ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ (Έκδοση Δ’ σελ. 331)
σημαίνει το ίδιο ακριβώς με το εξής:
“Υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι τρέφουν συμπάθεια προς τα ζώα, τα χαϊδεύουν και κουβεντιάζουν μαζί τους, εγκαταλείποντας την αγάπη του Θεού. Έτσι, εξαφανίζεται η αγάπη ανάμεσα στους αδελφούς, για την οποία πέθανε ο Χριστός μέσα σε μεγάλους πόνους. Είναι ασύνετη αυτή η συμπεριφορά. Στα ήμερα και τα άγρια ζώα δίνε τροφή και μην τα κακοποιείς. Αυτή είναι η ελεημοσύνη του ανθρώπου προς αυτά. Αλλά να προσκολλάται κανείς σε αυτά, να τα χαϊδεύει και να τους μιλάει είναι ανοησία της ψυχής” (από το βιβλίο Ο Άγιος Σιλουανός, του Γέροντα Σωφρονίου).
Τα δύο κείμενα διαφέρουν ουσιαστικά μεταξύ τους.
Το πρώτο κείμενο [από το βιβλίο Ασκητική της αγάπης], αναφέρεται στο “κατέβασμα”: πρόκειται για την “απώλεια ενέργειας”, η οποία αποτελεί γνωστότατη διδασκαλία της νέας εποχής. Αυτή η “απώλεια ενέργειας” (“κατέβασμα”), σύμφωνα με τις νεοεποχήτικες διδασκαλίες (πανθεϊσμός, ολισμός), συμβαίνει με μια απλή πράξη, με το απλό άγγιγμα ενός ζώου. Υπάρχουν και άλλες παρόμοιες αναφορές στο εν λόγω βιβλίο, όπως: “ροή αγάπης”, κ.τ.λ.
Αντίθετα με την ανωτέρω δοξασία, το δεύτερο κείμενο [από το βιβλίο Ο Άγιος Σιλουανός, του Γέροντα Σωφρονίου] αναφέρεται στη στάση του ανθρώπου απέναντι στο Θεό και στα ζώα. Όταν ο άνθρωπος δεν αγαπάει το Θεό(“εγκαταλείποντας την αγάπη του Θεού”), αλλά τα ζώα (“προσκολλάται κανείς σε αυτά, να τα χαϊδεύει”), τότε στερείται τη Θεία Χάρη.
Χρειάζεται να διακρίνεται η Θεία Χάρη, στην απώλεια της οποίας αναφέρεται ο Γέροντας Σωφρόνιος, από το “κατέβασμα” – “απώλεια ενέργειας”, που συμβαίνει κατά το στιγμιαίο άγγιγμα – χάϊδεμα του ζώου, όπως παρουσιάζεται στην Ασκητική της αγάπης.
Ίσως θα μπορούσε, το απόσπασμα της Ασκητικής της αγάπης, να ερμηνευθεί έτσι, ώστε να σημαίνει το ίδιο ακριβώς, με το κείμενο του Γέροντα Σωφρονίου. Τα προβλήματα όμως, που υπάρχουν σε μια τέτοια περίπτωση, είναι δύο:
α) οι λέξεις, και ο τρόπος έκφρασης, που χρησιμοποιούνται, ταιριάζουν και παραπέμπουν στην ιδεολογία της νέας εποχής,
β) η παραπομπή αυτή στη νέα εποχή, επιβεβαιώνεται και σε άλλα σημεία του βιβλίου, στα οποία γίνονται σχετικές αναφορές.
Αν δεχθεί κάποιος (εσφαλμένα), ότι το απόσπασμα της Ασκητικής της αγάπης είναι Ορθόδοξο, πως θα ερμηνευθούν τα υπόλοιπα σημεία του βιβλίου (τα οποία ταιριάζουν περισσότερο με νεοεποχήτικο τρόπο γραφής, παρά με Ορθόδοξο); Μήπως τελικά, συνειδητά ή ασυνείδητα, οδηγηθούμε σε “ορθοδοξοποίηση” μη Ορθόδοξων απόψεων, προκειμένου να μην θιγεί το βιβλίο Ασκητική της αγάπης; (Τονίζεται και πάλι, ότι η κριτική αναφέρεται σε συγκεκριμένα σημεία του βιβλίου και όχι στο σεβαστό πρόσωπο της Γερόντισσας Γαβριηλίας).
Πιθανώτατα, το πρόβλημα βρίσκεται στον τρόπο γραφής του βιβλίου Ασκητική της αγάπης. Όταν γράφεται ένα Ορθόδοξο κείμενο ή βιβλίο, και μάλιστα για ένα σεβαστό Γέροντα ή Γερόντισσα, χρειάζεται να χρησιμοποιούνται Ορθόδοξες λέξεις, εκφράσεις και έννοιες. Σε διαφορετική περίπτωση, δημιουργείται στους αναγνώστες σύγχυση. Η σύγχυση αυτή επιτείνεται, όταν οι χρησιμοποιούμενες εκφράσεις είναι διφορούμενες ή ασαφείς. Οι διεξαγόμενες συγκρούσεις και οι διχογνωμίες, οι οποίες παρουσιάζονται στο διαδίκτυο, με αφορμή την αναδημοσίευση ορισμένων αποσπασμάτων από το προαναφερθέν βιβλίο, αποτελούν την καλύτερη επιβεβαίωση αυτής της θέσεως.
Επειδή μερικοί αδελφοί, προσπαθώντας να υποστηρίξουν τη συμβατότητα αυτών που αναφέρονται στην Ασκητική της αγάπης με την Ορθοδοξία, χρησιμοποιούν παραδείγματα από την Αγία Γραφή και τους βίους των αγίων και των γερόντων, τίθεται μια ακόμη ερώτηση: πως μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος, ότι ερμηνεύει σωστά (από Ορθοδόξου απόψεως) τα διάφορα παραδείγματα, που αναφέρει; Υπάρχουν αρκετά σχόλια στο διαδίκτυο, τα οποία πείθουν περισσότερο για την προσπάθεια του συγγραφέα τους να υποστηρίξη την Ασκητική της αγάπης, παρά για την ορθότητα των θέσεών του.
2) Και μια σχετική απορία. Γιατί (σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Ασκητική της αγάπης):
α) να αγκαλιάζουμε τα δέντρα, ούτως ώστε να πάρουμε ενέργεια, και
β) να αποφεύγουμε το χάϊδεμα των ζώων, για να μη χάσουμε ενέργεια;
Τα δέντρα χαρίζουν ενέργεια, ενώ τα ζώα την αφαιρούν;
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την Ορθοδοξία;
Πως εξηγείται από Ορθοδόξου απόψεως αυτό το φαινόμενο;
Στην Ορθόδοξη Πίστη είναι αποδεκτό ότι υπάρχει:
– η Θεία Χάρη, που προέρχεται από τον Τριαδικό Θεό, και
– η δαιμονική ενέργεια, που προέρχεται από το διάβολο.
Υπάρχουν πολλές άλλες έγκυρες Ορθόδοξες πηγές, οι οποίες αναφέρονται σε άλλες μορφές πνευματικής “ενέργειας”; Έξω από την Ορθοδοξία, υπάρχουν πάρα πολλά κείμενα, τα οποία αναφέρονται στην “ενέργεια” αυτή: ανήκουν στο χώρο του ινδουισμού – βουδισμού, στις διάφορες μορφές γκουρουισμού και στη νέα εποχή.”
Μερικές φορές οι εξωτερικές διαφορές είναι τόσο μικρές (ενώ οι ουσιαστικές διαφορές είναι πολύ μεγάλες), ώστε ο μέσος αναγνώστης, ο οποίος δεν έχει ασχοληθεί με θέματα Ορθοδόξου απολογητικής, να μην τις διακρίνει.
Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις, στις οποίες τα πνευματικά φαινόμενα που παρουσιάζονται στην Ασκητική της αγάπης είναι όντως τα ίδια με αντίστοιχες καταστάσεις από τους βίους των αγίων και των σύγχρονων γερόντων.
Για τους λόγους αυτούς, είναι προτιμότερο να γίνεται μελέτη άλλων βιβλίων, τα οποία έχουν μεγαλύτερη πιστότητα στην Ορθοδοξία. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται η ανάγνωση να γίνεται με προσοχή και προσευχή (λόγος του Σεβ. Μητροπ. Ναυπάκτου Ιερόθεου).
Καλή η κριτική από του καναπέως αδελφοί… Τη Γερόντισσα Γαβριηλία τη γνώρισε κανένας απ’ αυτούς που κριτικάρουνε;; Μήπως έπλυνε κανείς τους κανένα λεπρό… όπως έκανε εκείνη;; Έκλαψε για τη σωτηρία των αλλοδόξων και των αιρετικών;; Βοήθησε κανέναν μπερδεμένο άνθρωπο;; Ανάπαυσε κανενός την ψυχή;; ή ξέρουνε μόνο να το παίζουνε προστάτες της Ορθοδοξίας;;
Νομίζω ότι άμα τη γνωρίζατε και είχατε περισσότερη προσευχή θα παρανοούσατε και λιγότερο τα όσα είπε…
Έχω αφιερώσει δύο ποστ στο θέμα και την κακόπιστη κριτική που έκανε το Εγκόλπιο… Για μεγάλη μου λύπη γιατί πάντα υποστήριζα το Εγκόλπιο όπως και την ΟΟΔΕ… Αλλά μου φαίνεται ότι με το που έφυγε ο πατέρας Δανιήλ Γούβαλης ο Εγκόλπιος έπαθε ζημιά… http://metanoeite.blogspot.com/2010/08/blog-post_14.html
Αλήθεια αφού είναι τόσο νεοεποχίτικο το βιβλίο για τη Γερόντισσα, γιατί ο πατέρας Δανιήλ το χρησιμοποιούσε στις ομιλίες του;; Δεν ήξερε;; Ένας ειδικός στις αιρέσεις και στη Νέα Εποχή;; Ή μήπως ήθελε να μπερδέψει τους Ορθοδόξους;;
Όσο για το μαύρο χρώμα… Δεν το ξέρετε ότι χαλάει το κέφι;; Δεν έχετε δει ότι τα μικρά παιδιά συχνά φοβούνται τους ιερείς και όσους φοράνε μαύρα;; Σε περίπτωση που κανένας δεν το έχει καταλάβει και περιμένει να το ακούσει από τη Γερόντισσα για να “παραξενευτεί”… Όι ψυχολόγοι λένε ότι τα παιδιά που φοράνε συνέχεια μαύρα αναπτύσσουνε ψυχολογικά προβλήματα… Θα μου πείτε γιατί φοράνε οι ιερείς μας και οι μοναχοί μαύρα;; Γιατί είναι νεκροί για τον κόσμο…
Αγαπητέ αδελφέ Κε Ταγαράκη, λέτε:
———————–
“Το πρώτο κείμενο [από το βιβλίο Ασκητική της αγάπης], αναφέρεται στο “κατέβασμα”: πρόκειται για την “απώλεια ενέργειας”, η οποία αποτελεί γνωστότατη διδασκαλία της νέας εποχής. Αυτή η “απώλεια ενέργειας” (“κατέβασμα”), σύμφωνα με τις νεοεποχήτικες διδασκαλίες (πανθεϊσμός, ολισμός), συμβαίνει με μια απλή πράξη, με το απλό άγγιγμα ενός ζώου. Υπάρχουν και άλλες παρόμοιες αναφορές στο εν λόγω βιβλίο, όπως: “ροή αγάπης”, κ.τ.λ.
Αντίθετα με την ανωτέρω δοξασία, το δεύτερο κείμενο [από το βιβλίο Ο Άγιος Σιλουανός, του Γέροντα Σωφρονίου] αναφέρεται στη στάση του ανθρώπου απέναντι στο Θεό και στα ζώα. Όταν ο άνθρωπος δεν αγαπάει το Θεό(“εγκαταλείποντας την αγάπη του Θεού”), αλλά τα ζώα (“προσκολλάται κανείς σε αυτά, να τα χαϊδεύει”), τότε στερείται τη Θεία Χάρη.”
————————————————
Κατέβασμα σημαίνει απλά κατέβασμα του νου απο το ουράνιο κόσμο της προσευχής στον κόσμο τον Σαρκικό, τον επίγειο. Πως είναι δυνατόν να τα μπερδεύετε τόσο πολύ; Η Ενασχόληση με τα ζώα “κατεβάζει” τον ανθρώπινο νου απο την ενασχόληση με τα ουράνια. Δεν λεει η γερόντισσα
Εχετε αποδείξεις πως εννοεί κάτι άλλο αδελφέ μου; αν ναι πολύ θα θέλαμε όλοι να μάθουμε. Εγω δεν βλέπω κάτι διαφορετικό απο τον Γέροντα Σιλουανό. Εξηγήστε μου καλύτερα εαν μπορείτε παρακαλώ πολύ.
λέτε επίσης:
——————————–
Ο π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος, έκανε αυτό το διαχωρισμό (ανάμεσα στη Γερόντισσα και το βιβλίο). Επιπλέον, επεσήμανε στην κριτική του αρκετά από τα σημεία του βιβλίου, τα οποία δεν είναι σύμφωνα με την Ορθοδοξία. Όσοι αναφέρονται σε αυτό το θέμα, μόλις ακούσουν για τα εσφαλμένα σημεία του βιβλίου, αντί να απαντήσουν στα συγκεκριμένα σημεία, υποστηρίζουν ότι η Γερόντισσα ήταν αγία. Στην προηγούμενη παράγραφο αναφέρθηκε ο διαχωρισμός, ο οποίος χρειάζεται να γίνεται.
——————————
Το θέμα είναι πως παρομοια σημεία αναφέρουν και άλλοι για πράγματα που έκανε και είπε ο π. Πορφύριος και Παίσιος. Και αντί κάποιοι να απαντήσουν σε αυτά ξεκινάνε να κατηγορούν. Γιατί δεν απαντάει ο π. Βασίλειος η οποιοσδήποτε άλλος στα παρακάτω ερωτήματα που θέτει ο Κος Νικος: http://metanoeite.blogspot.com/2010/08/blog-post_14.html . Μονο όσοι υποστηρίζουν πως η Γερόντισσα ήταν Αγία πρέπει να απαντήσουν; κανένας άλλος; Δεν το βρίσκεται άδικο αυτό;
Θα περιμένω όμως την απάντηση σας και εδώ με τον πρέποντα σεβασμό και με αδελφικούς χαιρετισμούς.
Είμαι σίγουρος πως θα απαντήσετε θετικά στον διάλογο που σας έχω προσκαλέσει και εδώ και αλλού. Δείτε και τον δεσμό του κου Νικου, έχει επιχειρηματα και ερωτήματα παρόμοια με αυτά που έχετε θέσεις και εσεις,αλλά για τον Γέροντα Πορφύριο. Εγώ απάντησα σε κάποια δικά σας και συν Θεώ θα απαντήσω σε περισσότερα, αργότερα.
——————
Διονύσιος Βαλκέας
Θεολόγος-Ψάλτης
λέτε: ” οι λέξεις, και ο τρόπος έκφρασης, που χρησιμοποιούνται, ταιριάζουν και παραπέμπουν στην ιδεολογία της νέας εποχής,”
—————-
Το θέμα είναι όμως, αγαπητέ αδελφέ, πως και ο τρόπος έκφρασης κειμένων για τον Γέρ. Πορφύριο παραπέμπουν σε τέτοια ιδεολογία. Εκεί γιατί να μην ασκηθεί κριτική; γιατί να μην υπάρξουν απαντήσεις; Μονο για την Γερόντισσα;
Άλλωστε είπαμε και αλλού πως θέμα μας δεν ειναι μόνο η ορολογία. Σωστά;
λέτε επίσης:
————–
“Γιατί (σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Ασκητική της αγάπης):
α) να αγκαλιάζουμε τα δέντρα, ούτως ώστε να πάρουμε ενέργεια”
——————
Να με συγχωρείτε αγαπητέ αδελφέ, αλλα δεν θυμαμαι να διάβασα κάτι τέτοιο στο βιβλίο. Το έχετε διαβάσει καλά; Απ’ότι θυμάμαι λεει πως αν ακουμπήσουμε σε ενα δέντρο (προφανως για να ξαποστάσουμε σε ταξίδι) αυτό θά μας δώσει “ἀπο τή δύναμη του που του δίνει ο Θεός”. Αυτό σας μοιάζει νεοεποχίτικο σ’εσάς Κε Ταγαράκη; Εμένα πάλι οχι.
Γιατί, ποια δύναμη ειναι που του δινει ο θεος του δέντρου; κάποια “μαγική ενέργεια”; Κάτι νεοεποχίτικο; Θα μπορούσα να σας παραπέμψω στον Γέροντα Πορφύριο που έχει πει διάφορα τέτοια αλλά δεν θα το κάνω. Γιατι μάλλον δεν χρειάζεται. Η “δύναμη που δίνει ο Θεός στο δέντρο” είναι:
1) Να ξαποσταίνουμε αναπαυομενοι σε αυτο
2) Να μας προστατεύει με το φύλλωμά του μέχρι να ξεκουραστούμε.
Αυτά είναι οι φυσικές δυνάμεις ενός δέντρου και μάλλον αυτό νομιζε η Γερόντισα. Εσείς μπορείτε να μας αποδείξετε πως έλεγε κάτι διαφορετικό; κάτι “ενεργειακό”; (όπως για παράδειγμα τα όσα λέει ο Γερ. Πορφύριος στον δεσμό του κου Νίκου;)
Θα περιμένουμε την απάντηση σας με ενδιαφέρον. Πάντως μέχρι τώρα πρέπει να έχετε καταλάβει πως μάλλον έχετε παρεξηγήσει τα γεγονότα.
Με ευχές και αγάπη αναμένοντας τις απαντήσεις σας,
Διονύσιος